Kατά την πρόσφατη παρουσίαση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2028-2035 της ΕΕ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επέμεινε ότι το σχέδιο των 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ θα καθιστούσε το ταμείο της ΕΕ «μεγαλύτερο», «πιο έξυπνο» και «πιο εύστοχο» και ότι ο προϋπολογισμός ήταν «ο πιο φιλόδοξος που προτάθηκε ποτέ».
Ωστόσο όπως εύστοχα αναφέρει το Politico, «οι αγρότες είναι έξαλλοι» αφού είναι οι μεγάλοι «χαμένοι» της ιστορίας αυτής καθώς η απλή αριθμητική και μόνο είναι αποκαλυπτική: Στον τελευταίο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) ανήλθε σε 386,6 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά στο νέο σχέδιο το ποσό είναι μειωμένο δραματικά, στα 300 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, ενώ η ΚΑΠ αποτελούσε παλαιότερα ένα αυτόνομο τμήμα του προϋπολογισμού, τώρα έχει συγχωνευθεί με τη χρηματοδότηση άλλων πολιτικών σε ένα ταμείο για τα «Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Εταιρικής Σχέσης».
Αντίθετα πέντε φορές πιο πάνω αναμένονται οι δαπάνες για την άμυνα της ΕΕ με την Επιτροπή να προτείνει τη διάθεση 131 δισ. ευρώ για το σκοπό αυτό. Ξεχωριστοί προϋπολογισμοί θα χρησιμοποιηθούν επίσης για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας του μπλοκ. «Κανόνια», λοιπόν, και όχι «βούτυρο», όπως άλλωστε απάντησε και Κ. Μητσοτάκης από τα έδρανα της βουλής.
Η ουσία λοιπόν είναι ότι οι αγρότες και κυρίως οι φτωχομεσαίοι, θα κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ, ενώ στους μεγάλους χαμένους θα είναι και οι καταναλωτές αφού οι τιμές των τροφίμων μαζί με το κόστος παραγωγής μπορεί να αυξηθούν έως 30%, όπως υπογραμμίζει η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) , επισημαίνοντας πως οι αρνητικές συνέπειες και δυσκολίες του αγροτικού κόσμου από την ισχύουσα ΚΑΠ (2023-2027) θα διευρυνθούν έτι περαιτέρω «με βάση τις απογοητευτικές ανακοινώσεις που έγιναν από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τον προϋπολογισμό της περιόδου 2028-2035.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΘΕΑΣ σε ποιοτικό επίπεδο «η ΚΑΠ παύει μετά από 60 και πλέον χρόνια να είναι μια αυτόνομη πολιτική της ΕΕ και συγχωνεύται με άλλες πολιτικές. Έτσι η προτεινόμενη ενοποίηση των Ταμείων της ΚΑΠ και της Πολιτικής Συνοχής, συνιστούν εγκατάλειψη του στρατηγικού στόχου, τόσο για τη διατροφική επάρκεια και τα συμφέροντα των αγροτών της Ευρώπης, όσο και για τη γεωγραφική και κοινωνική σύγκλιση των Ευρωπαϊκών Κρατών και Περιφερειών». Παράλληλα υποστηρίζει ότι από κοινού με τους αγρότες, μεγάλοι χαμένοι αυτής της αλλαγής θα είναι και οι καταναλωτές αφού οι τιμές των τροφίμων μαζί με το κόστος παραγωγής των αγροτών μπορεί να αυξηθούν έως 30%.
Τη στιγμή μάλιστα που η κλιματική κρίση πλήττει περισσότερο από όλους αναλογικά τους αγρότες, – κάτι που βιώσαμε και στην Ελλάδα με τη δραματική καταστροφή στη Θεσσαλία από την κακοκαιρία Daniel, ή άλλες καταστροφικές κακοκαιρίες – και απαιτούνται μεγαλύτερες επενδύσεις και ενισχύσεις για το χτίσιμο της ανθεκτικότητας τους, η πρόταση της ΕΕ τους τραβάει το χαλί κάτω από τα πόδια, μειώνοντας τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ καθώς οι δαπάνες χρηματοδότησης του νέου ταμείου που αφορούν τους αγρότες και κτηνοτρόφους προτείνεται να μειωθούν κατά 20% στην περίοδο 2028-2035, κόβοντας σε ετήσια βάση περίπου 86 δισ. ευρώ.
Κάποιοι ίσως πουν ότι καλά κάνει η ΕΕ και κόβει κονδύλια που μεγάλο μέρος τους κατέληγαν σε συγκεκριμένες τσέπες, όπως φάνηκε και από το ελληνικό σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αντιστρόφως, θα λέγαμε, ότι τέτοια σκάνδαλα λειτούργησαν και ως… βούτυρο στο ψωμί των Βρυξελλών για να προχωρήσουν στο μεγάλο “μαχαίρι” των κονδυλίων που έδιναν κίνητρο και ανάσες σε χιλιάδες βιοπαλαιστές των χωραφιών σε όλη την Ευρώπη.
Οι αγρότες και κτηνοτρόφοι σε όλη την Ευρώπη, και επομένως και στην Ελλάδα, εκτιμάται πάντως ότι δε θα δεχθούν αμαχητί μια τέτοια εξέλιξη. Κι έχουμε δει στο πρόσφατο παρελθόν σημαντικές αντιδράσεις και “άγριους αγώνες” με μπλόκα, αποκλεισμούς, συγκεντρώσεις και άλλες μορφές από μεγάλες τμήματα αγροτών που πλέον δεν θα έχουν να χάσουν τίποτα, όταν το μέλλον τους προβλέπεται γκρίζο ή και μαύρο. Θα λάβουν στα σοβαρά τις δικές τους ενστάσεις και προτάσεις οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών για να κάνουν κάποια στροφή στην πολιτική τους; Θα το δούμε πολύ σύντομα…