Πρωτογενές πλεόνασμα: Γιατί «φουσκώνει» και το 2025 – Ποια η πρόβλεψη της κυβέρνησης

Προς νέα υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 φαίνεται να οδεύει η ελληνική οικονομία, καθώς η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού δείχνει να οδηγεί σε μια…επανάληψη του 2025. Πηγές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ανέφεραν στον ΟΤ πως η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα ξεπεράσει και φέτος αρκετά το 4%, κάτι που θα οδηγήσει σε επιπλέον ευνοϊκή δημοσιονομική συνθήκη. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι η επίτευξη τόσο μεγάλων πλεονασμάτων στερεί πόρους από την πραγματική οικονομία, σύμφωνα με ορισμένους οικονομικούς αναλυτές.

Η τελευταία εκτίμηση είναι ότι θα ξεπεράσει για 2η χρονιά το 4% του ΑΕΠ, γεγονός που μεγαλώσει τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο κατά παραπάνω από 2 δισ. ευρώ. Μέρος από την υπέρβαση θα προέρχεται από τα υψηλότερα έσοδα που θα έχει το Δημόσιο, λόγω της πάταξης μέρους της φοροδιαφυγής. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα επιπλέον έσοδα από τη φοροδιαφυγή αναμένεται να ξεπεράσουν συνολικά τα 3 δισ. ευρώ, κάτι το οποίο οφείλεται κατά βάση στην εφαρμογή POS και myDATA.

Με βάση τα παραπάνω και όπως έχει γράψει εδώ και καιρό ο ΟΤ, τα παραπάνω οδηγούν σε ένα πακέτο 1+1 μέτρων που θα λάβει η κυβέρνηση της ΝΔ για το 2026, όπως συνέβη και φέτος. Υπενθυμίζεται ότι με την ανακοίνωση πρωτογενούς πλεονάσματος στο 4,8% του ΑΕΠ η κυβέρνηση διέθεσε 1,1 δισ. ευρώ για την επιστροφή ενός ενοικίου, την απόδοση επιδόματος 250 ευρώ σε συνταξιούχους και την επίδοση επιπλέον 500 εκατ. ευρώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Η φετινή πορεία για το πρωτογενές πλεόνασμα

Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για τo πρώτο εξάμηνο του έτους, ο Κρατικός Προϋπολογισμός παρουσίασε βελτίωση στο συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, σε σχέση με τον στόχο για την ίδια περίοδο. Ο στόχος για την περίοδο αυτή προέβλεπε έλλειμμα 2,8 δισ. ευρώ, ενώ η πραγματοποίηση κατέγραψε επίσης έλλειμμα, ύψους 0,56 δισ. ευρώ, καταγράφοντας βελτίωση κατά 2,23 δισ. ευρώ (-79,8%) έναντι του στόχου του Κρατικού Προϋπολογισμού. Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο, την ίδια περίοδο, ήταν πλεονασματικό και υπερέβη τον στόχο κατά 2,28 δισ. ευρώ (102,2%).

Σε συνέχεια του Α’ εξάμηνο 2025, τόσο το πρωτογενές ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού, όσο και τα αντίστοιχα συνολικά έσοδα, τα φορολογικά έσοδα συμπεριλαμβανομένων των εσόδων του ΦΠΑ αλλά και οι δαπάνες δείχνουν την προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία, σημειώνει η Eurobank στο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία».

Σημειώνεται ότι το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την περίοδο της πανδημίας (2020-2021) και η έβδομη από το 2014 (με την εξαίρεση του 2015) που η Ελλάδα επιτυγχάνει σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης. Σημειώνεται ότι το 2024 το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης ήταν θετικό στο 1,3% ΑΕΠ και αναμένεται θετικό τόσο για το 2025 όσο και για το 2026 στο 0,7% και 1,4% του ΑΕΠ αντίστοιχα, σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Θα ξεπεραστεί ο στόχος

Σύμφωνα με τη Eurobank, εκτιμάται σωρευτική επίδοση πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους περίπου €5,8 δισεκ. ευρώ για το σύνολο του 2025, σε ταμειακή βάση. Η επίδοση αυτή υπερβαίνει τον ετήσιο στόχο του Προϋπολογισμού (€3,3 δισεκ. ευρώ), υποδεικνύοντας μια θετική δημοσιονομική απόκλιση της τάξης των €2,5 δισεκ. ευρώ.

Η προβολή δείχνει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να υπερβεί σημαντικά τον στόχο του έτους, προσφέροντας πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο για την κάλυψη αναγκών ή νέων παρεμβάσεων. Η υπεραπόδοση αποδίδεται κατά κύριο λόγο στη σημαντικά καλύτερη εκτέλεση του Α’ εξαμήνου, καθώς και σε ενισχυμένες προβλεπόμενες ροές κατά τη θερινή περίοδο (Ιούλ–Αύγ).

Η εικόνα αντισταθμίζεται μερικώς από την προβλεπόμενη επιδείνωση των αποτελεσμάτων κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, αντανακλώντας εποχικά επαναλαμβανόμενα πρότυπα σε ότι αφορά την εξόφληση των δαπανών.

Σε όρους ΑΕΠ, ο στόχος Προϋπολογισμού 2025 για το πρωτογενές πλεόνασμα του Κρατικού Προϋπολογισμού ανέρχεται σε 1,3% ενώ η πρόβλεψη του υποδείγματος ανέρχεται σε 2,3%. Σημειώνεται εδώ ότι ο Κρατικό Προϋπολογισμός αποτελεί μέρος του Προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης. Σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της ΕΕ, το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης για την Ελλάδα το 2025 αναμένεται ακόμη ψηλότερα στο 3,8% του ΑΕΠ. Η ανάλυση του Α’ εξαμήνου και οι τεχνικές προβολές για το υπόλοιπο του έτους συνηγορούν υπέρ της επίτευξης του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2025.