Σε σταδιακή κατάργηση των προγραμμάτων ασφαλείας για τους ευρωπαϊκούς στρατούς κατά μήκος των συνόρων με τη Ρωσία, προχωρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, στο πλαίσιο των πιέσεων που ασκούν στην Ευρώπη να χρηματοδοτήσει περισσότερο την άμυνά της.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financial Times, αξιωματούχοι του Πενταγώνου ενημέρωσαν την περασμένη εβδομάδα Ευρωπαίους διπλωμάτες ότι οι ΗΠΑ δεν θα χρηματοδοτούν πλέον προγράμματα που εκπαιδεύουν και εξοπλίζουν στρατούς σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που θα βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή οποιασδήποτε σύγκρουσης με τη Ρωσία.
Οι δαπάνες για το πρόγραμμα του Πενταγώνου, το οποίο εμπίπτει σε μια αρχή γνωστή ως άρθρο 333, πρέπει να εγκριθούν από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει ζητήσει περισσότερα χρήματα. Τα κεφάλαια που έχουν ήδη εγκριθεί θα είναι διαθέσιμα μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2026.
Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε στους FT, ότι η κίνηση ευθυγραμμίζεται με τις προσπάθειες του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να «επανεκτιμήσει και να αναπροσαρμόσει» την ξένη βοήθεια και αντιστοιχεί σε εκτελεστικό διάταγμα που εξέδωσε την πρώτη ημέρα της θητείας του.
«Αυτή η δράση έχει συντονιστεί με τις ευρωπαϊκές χώρες σύμφωνα με το εκτελεστικό διάταγμα και την μακροχρόνια έμφαση του προέδρου στη διασφάλιση ότι η Ευρώπη θα αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την άμυνά της», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Υπό την πίεση του Τραμπ, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ συμφώνησαν τον Ιούνιο να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ .
Στον «αέρα» 1 δισ. δολάρια
Η μείωση της χρηματοδότησης του άρθρου 333 θα επηρέαζε ένα πρόγραμμα με παγκόσμιο προϋπολογισμό άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, σύμφωνα με εκτιμήσεις βοηθών της Γερουσίας, μειώνοντας ενδεχομένως εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια που στέλνουν οι ΗΠΑ στις χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία. Το Πεντάγωνο δεν έχει ενημερώσει τους νομοθέτες για το ακριβές ποσό που θα καταργηθεί σταδιακά.
Το πρόγραμμα διέθεσε 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια στην Ευρώπη μεταξύ 2018-2022, περίπου το 29% των παγκόσμιων δαπανών του 333, σύμφωνα με το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης των ΗΠΑ. Στους βασικούς δικαιούχους περιλαμβάνονται η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία.
Αξιωματούχοι από δεκάδες ευρωπαϊκές πρεσβείες στην Ουάσινγκτον, συμπεριλαμβανομένων χωρών που δεν λαμβάνουν την βοήθεια, παρευρέθηκαν σε μια συνάντηση όπου αξιωματούχοι του Πενταγώνου τους ενημέρωσαν για τις περικοπές.
Η κίνηση αυτή φαίνεται να έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τις πλουσιότερες ευρωπαϊκές χώρες να πληρώσουν για περισσότερη βοήθεια ασφαλείας προς τις χώρες της πρώτης γραμμής, δήλωσε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αιφνιδιάστηκαν από την ανακοίνωση και προσπαθούν να λάβουν περισσότερες λεπτομέρειες από την Ουάσινγκτον, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν επίσης να κατανοήσουν εάν η εγχώρια χρηματοδότηση μπορεί να καλύψει τα κενά ή εάν οι περικοπές θα έχουν αντίκτυπο σε κρίσιμα στοιχεία της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Το ξεχωριστό πρόγραμμα χρηματοδότησης ξένων στρατιωτικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, το οποίο παρέχει χρηματοδότηση σε χώρες για την αγορά ακριβών ειδών όπως μαχητικά αεροσκάφη, πλοία και άρματα μάχης, δεν επηρεάζεται από την πιο πρόσφατη απόφαση, σύμφωνα με ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα.