Πίσω από το ράλι δεν κρύβεται μόνο η αδυναμία του δολαρίου ή η πιθανότητα νέων μειώσεων επιτοκίων στις ΗΠΑ.
Kρύβεται ένα ευρύτερο φαινόμενο αποσύνδεσης από το παλιό νομισματικό status quo.
Ο χρυσός λειτουργεί ξανά ως διεθνές ασφαλές καταφύγιο, αλλά ταυτόχρονα και ως «αντισύστημα» απέναντι σε έναν κατακερματισμένο γεωπολιτικό και χρηματοπιστωτικό κόσμο.
Ο χρυσός ξανά σε ρόλο ηγέτη. H οικονομική αβεβαιότητα ξαναγράφει τους κανόνες
Η τιμή του χρυσού δεν είναι απλώς αποτέλεσμα φόβου.
Αντικατοπτρίζει τη μετατόπιση της παγκόσμιας ρευστότητας από το «ρίσκο» προς το «καταφύγιο».
Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να βρίσκονται σε οικονομικό τέλμα και θεσμικό αδιέξοδο, λόγω του κυβερνητικού shutdown και των καθυστερημένων στοιχείων απασχόλησης, η αγορά λειτουργεί χωρίς καθαρό ορίζοντα.
Οι επενδυτές στερούνται αξιόπιστων δεδομένων, ενώ η Fed καλείται να χαράξει πολιτική «στα τυφλά».
Αυτό δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για τον χρυσό, που δεν αποφέρει επιτόκιο αλλά ούτε υφίσταται ρίσκο χώρας.
Όταν η νομισματική πολιτική αποδυναμώνεται και η εμπιστοσύνη στο δολάριο τρίζει, το μέταλλο λειτουργεί ως φυσικός αποδέκτης των ανησυχιών.
Η αγορά προεξοφλεί ήδη μείωση επιτοκίων κατά 0,25%, εξέλιξη που ενισχύει περαιτέρω το ελκυστικό προφίλ του χρυσού έναντι των ομολόγων.
Οι θεσμικοί «παίκτες» επιστρέφουν. ETF και κεντρικές τράπεζες οδηγούν το ράλι
Η ραγδαία αύξηση των τοποθετήσεων σε ETF χρυσού είναι ίσως η πιο ενδεικτική ένδειξη του πόσο συντονισμένα κινείται το επενδυτικό χρήμα.
Τα ETFs κατέγραψαν καθαρά εισροές 17,3 δισ. δολαρίων μόνο τον Σεπτέμβριο, με τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη να ηγούνται.
Η συνολική ποσότητα χρυσού υπό διαχείριση έχει αυξηθεί κατά 17% από την αρχή του έτους, ο υψηλότερος ρυθμός από το 2022.
Η δυναμική αυτή δεν περιορίζεται στους ιδιώτες επενδυτές.
Οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να αυξάνουν τα αποθέματά τους, επιβεβαιώνοντας τη θεσμική στροφή μακριά από το δολάριο.
Το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά με αγορές άνω των 1.000 τόνων, ενώ το 2025 η τάση όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά επιταχύνεται.
Ενδεικτικά, η Πολωνία έχει προσθέσει 67 τόνους φέτος, στοχεύοντας να αυξήσει το ποσοστό χρυσού στα συναλλαγματικά της αποθέματα από 20% σε 30%.
Παρόμοια κίνηση βλέπουμε από την Κίνα, που προσθέτει χρυσό για ενδέκατο συνεχόμενο μήνα, ανεβάζοντας το συνολικό απόθεμά της σε πάνω από 2.300 τόνους.
Ο λόγος είναι σαφής: η αποδολαριοποίηση έχει αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα.
Οι κυβερνήσεις επιδιώκουν να περιορίσουν την έκθεσή τους σε αμερικανικές κυρώσεις και να διαφοροποιήσουν τα συναλλαγματικά τους αποθέματα.
Έτσι, ο χρυσός καθίσταται όχι απλώς επενδυτικό προϊόν, αλλά εργαλείο εθνικής κυριαρχίας.
Υπεραγορασμένος αλλά ανθεκτικός. Ο χρυσός ως ασπίδα απέναντι στα χρηματιστήρια
Η αλήθεια είναι πως η τρέχουσα τιμή του χρυσού αντικατοπτρίζει ένα εξαιρετικά ώριμο ράλι.
Με άνοδο 47% από την αρχή του έτους και 13 νέα ιστορικά υψηλά μόνο τον Σεπτέμβριο, η αγορά εμφανίζει σημάδια υπερθέρμανσης.
Παρά ταύτα, οι τεχνικές ενδείξεις δεν προμηνύουν απαραίτητα διόρθωση.
Αντίθετα, σε μια περίοδο όπου οι μετοχές δείχνουν εύθραυστες, ιδίως ενόψει του «παραδοσιακά δύσκολου» Οκτωβρίου για τις αγορές, ο χρυσός παραμένει αξιόπιστη αντιστάθμιση.
Κι έτσι, μόνο μια σοβαρή κρίση ρευστότητας θα μπορούσε να πλήξει ταυτόχρονα και τον χρυσό και τις μετοχές. Μέχρι στιγμής, τέτοια ένδειξη δεν υπάρχει.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι, ιστορικά, όταν ο δείκτης S&P 500 υποχωρεί πάνω από 10%, ο χρυσός τείνει να κερδίζει έδαφος, ανεξάρτητα από τις αρχικές του αποτιμήσεις.
Ο μοναδικός παράγοντας που επηρεάζει σημαντικά τη συμπεριφορά του είναι η πορεία του δολαρίου. Αυτή τη στιγμή, το αμερικανικό νόμισμα παραμένει υπερπουλημένο, περιορίζοντας την πιθανότητα αιφνίδιας ανόδου.
Προοπτικές και κίνδυνοι. Πότε σταματά η άνοδος;
Ο χρυσός έχει καλές πιθανότητες να κάνει μια “στάση” στα 4.000 δολάρια το δ’ τρίμηνο και να βρεθεί στα 4.150 δολάρια στις αρχές του 2026.
Ο συνδυασμός γεωπολιτικής έντασης, εμπορικού πολέμου, αδυναμίας του δολαρίου και επίμονης ζήτησης από ETF και κεντρικές τράπεζες στηρίζει την εκτίμηση για παρατεταμένη άνοδο.
Οι κίνδυνοι, βέβαια, δεν απουσιάζουν.
Ένα παγκόσμιο κύμα απομόχλευσης ή ένα μεγάλο sell-off στις αγορές θα μπορούσε να προκαλέσει ρευστοποιήσεις ακόμη και σε «ασφαλή» assets.
Παράλληλα, αν οι τιμές παραμείνουν σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα, υπάρχει κίνδυνος αποδυνάμωσης της φυσικής ζήτησης από κοσμηματοπωλεία και μικρούς επενδυτές, ιδίως στην Ασία.
Ωστόσο, η ισορροπία γέρνει καθαρά υπέρ των ανοδικών προοπτικών.
Οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να αγοράζουν, οι γεωπολιτικές εντάσεις δεν υποχωρούν και το διεθνές σύστημα δείχνει να αναζητά μια νέα ισορροπία. Ο χρυσός, ως «παλιό χρήμα» σε έναν νέο κόσμο, φαίνεται να ανακτά τον ρόλο του ως παγκόσμιο σημείο αναφοράς εμπιστοσύνης.
Εν κατακλείδι, η εκτόξευση του χρυσού δεν είναι συγκυριακή
Αντανακλά μια μετατόπιση ισχύος, οικονομικής και θεσμικής.
Η υπερθέρμανση των μετοχών, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η δομική αβεβαιότητα γύρω από το δολάριο καθιστούν το πολύτιμο μέταλλο τον πιο συνεπή «αντίλογο» του σύγχρονου ρίσκου.
Στην τρέχουσα περίοδο, ο χρυσός δεν είναι απλώς επένδυση, είναι πολιτική δήλωση εμπιστοσύνης στην ασφάλεια έναντι της ταχύτητας.