BIS: Καμπανάκι για τη μόχλευση στις αγορές ομολόγων

O περιορισμός της ικανότητας των hedge funds να επενδύουν με υψηλή μόχλευση στις αγορές κρατικών ομολόγων θα πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, δεδομένων των ταχέως αυξανόμενων επιπέδων δημόσιου χρέους, υπογράμμισε ο νέος επικεφαλής της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS)

Ο Pablo Hernández de Cos, ο οποίος ανέλαβε Γενικός Διευθυντής του φορέα ομπρέλας για τις κεντρικές τράπεζες τον Ιούλιο, δήλωσε ότι ο συνδυασμός υψηλού χρέους και αυξανόμενου ρόλου των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (NBFIs), όπως τα hedge funds, στις αγορές ομολόγων θέτει νέους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Ποιες συναλλαγές δημιουργούν ανησυχία

Η ανησυχία αφορά τη χρήση μοχλευμένων συναλλαγών «σχετικής αξίας», όπως συναλλαγές με βάση τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σε μετρητά, οι οποίες επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τις μικρές διαφορές τιμών μεταξύ των ομολόγων και των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης.

Αυτές οι στρατηγικές έχουν γνωρίσει μεγάλη άνθηση στις ΗΠΑ και σε άλλες μεγάλες οικονομίες, αλλά βρίσκονται στο στόχαστρο των ρυθμιστικών αρχών μετά τις απαιτήσεις κάλυψης περιθωρίου (margin calls) στα future των αμερικανικών ομολόγωντο 2021, που πυροδότησαν μια περίοδο αναταραχής στην μεγαλύτερη αγορά κρατικών ομολόγων στον κόσμο.

«Περίπου το 70% των διμερών repos που συνάπτονται από hedge funds σε δολάρια ΗΠΑ και το 50% των διμερών repos σε ευρώ προσφέρονται με μηδενική εκπτωτική τιμή, πράγμα που σημαίνει ότι οι πιστωτές δεν επιβάλλουν κανένα περιορισμό στη μόχλευση με τη χρήση κρατικών ομολόγων», δήλωσε ο de Cos σε ομιλία του στο London School of Economics.

H «εκπτωτική τιμή» (haircut), είναι ένα μέτρο της σχετικής αξίας του κεφαλαίου σε μετρητά σε σχέση με την αξία των ανταλλασσόμενων τίτλων. Για παράδειγμα, στα τριμερή repos, ένα τμήμα όπου οι συναλλαγές μεταξύ διαμεσολαβητών και πελατών εκκαθαρίζονται και διακανονίζονται σε μια τριμερή πλατφόρμα διακανονισμού, η συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών περιλαμβάνει μια εκπτωτική τιμή για τη διαχείριση των πιστωτικών κινδύνων των αντισυμβαλλομένων, εξηγεί έκθεση της Fed Νέας Υόρκης.

Ο περιορισμός της μόχλευσης

Με τη γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση των αμυντικών δαπανών, που προβλέπεται να ωθήσουν το δείκτη χρέους προς ΑΕΠ των προηγμένων οικονομιών στο 170% έως το 2050, χωρίς δημοσιονομική εξυγίανση, ο κ. de Cos δήλωσε ότι ο περιορισμός της μόχλευσης των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (NBFI) αποτελεί «βασική πολιτική προτεραιότητα».

Ζήτησε έναν «προσεκτικά επιλεγμένο συνδυασμό εργαλείων», αλλά υπογράμμισε δύο συγκεκριμένα μέτρα που ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά.

Ένα από αυτά είναι η μεγαλύτερη χρήση της κεντρικής εκκαθάρισης, ώστε οι παράγοντες της αγοράς κρατικών ομολόγων να αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη ισότητα. Το άλλο είναι η εφαρμογή «ελάχιστων περικοπών» – ή εκπτώσεων – στην αξία των ομολόγων που χρησιμοποιούν τα hedge funds ως εξασφάλιση, προκειμένου να περιοριστούν οι μοχλευμένες συναλλαγές τους.

«Η αυξανόμενη διαμεσολάβηση των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε επίπεδα δημόσιου χρέους που έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα δημιουργεί σημαντικές νέες προκλήσεις για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα» τόνισε ο κ. de Cos, προσθέτοντας ότι οι περικοπές θα πρέπει να εφαρμόζονται με στοχευμένο τρόπο.

Στο πλαίσιο αυτών των νέων κινδύνων, δήλωσε ότι οι γραμμές ανταλλαγής (swap lines) των κεντρικών τραπεζών παρέμειναν «κρίσιμες» για τη σταθεροποίηση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος σε περιόδους έντονης κρίσης.

Ο έλεγχος του πληθωρισμού θα παραμείνει ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη στήριξη της βιωσιμότητας του χρέους μέσω της μείωσης των ασφαλίστρων κινδύνου, ενώ η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών παραμένει επίσης ζωτικής σημασίας.

«Στο πλαίσιο της ταχείας επιδείνωσης της πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών, η ανάγκη για αξιόπιστη νομισματική πολιτική και ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι ισχυρότερη από ποτέ», δήλωσε ο κ. de Cos.