Αστρονομία: Ανακαλύφθηκε κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας ένα γιγάντιο άστρο που «αναβοσβήνει»

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας, σε απόσταση μεγαλύτερη των 25.000 ετών φωτός από τη Γη, ένα γιγάντιο άστρο που φαίνεται να αυξομειώνει δραματικά τη φωτεινότητα του.

Το άστρο με την ονομασία VVV-WIT-08 μείωσε για άγνωστο λόγο τη λαμπρότητα του κατά περίπου 97%, με αποτέλεσμα σχεδόν να εξαφανιστεί από τον ουρανό, τόσο στο ορατό όσο και στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος, αλλά μετά από μερικούς μήνες επανήλθε στο προηγούμενο φως του. Μολονότι πολλά άστρα μεταβάλλουν τη φωτεινότητα τους, είτε επειδή πάλλονται είτε επειδή σκιάζονται πρόσκαιρα από κάποιο άλλο παρεμβαλλόμενο άστρο, είναι πάρα πολύ σπάνιο ένα άστρο να γίνει τόσο αχνό για μια παρατεταμένη περίοδο αρκετών μηνών και μετά να ανακτήσει την προηγούμενη φωτεινότητα του.

Οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Πολωνία και τη Χιλή, με επικεφαλής το δρα Λάι Σμιθ του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, έκαναν την ανακάλυψη με τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή και τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.

Μια εκτίμηση, όπως είπαν, είναι ότι το εν λόγω ασυνήθιστο άστρο ανήκει σε μια νέα κατηγορία διπλών αστρικών συστημάτων, στα οποία υπάρχει ένα γιγάντιο άστρο 100 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, το οποίο σκιάζεται κάθε λίγες δεκαετίες από ένα μέχρι στιγμής αόρατο και απροσδιόριστο σύντροφο (μάλλον είτε άλλο άστρο, είτε μεγάλο πλανήτη σε τροχιά). Έτσι το γιγάντιο άστρο υφίσταται περιοδική έκλειψη από το συνοδό του.

Είναι πάντως αξιοσημείωτη -και ανοικτή σε ερμηνείες- η δήλωση του αστρονόμου δρος Σεργκέι Κοπόσοφ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου: «Είναι εντυπωσιακό ότι παρατηρήσαμε ένα σκούρο, μεγάλο και επίμηκες αντικείμενο να περνάει ανάμεσα σε μας και στο μακρινό άστρο και μπορούμε μόνο εικασίες να κάνουμε για την προέλευση του».

Μια άλλη -γνωστή εδώ και καιρό- περίπτωση με ομοιότητα είναι του γιγάντιου άστρου Epsilon Aurigae, που εν μέρει σκιάζεται από ένα πελώριο δίσκο σκόνης κάθε 27 χρόνια, αλλά η φωτεινότητα του πέφτει το πολύ έως 50%. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε και το άστρο TYC 2505-672-1 που φαίνεται να αυξομειώνει τη φωτεινότητα του κάθε 69 χρόνια.

Πέρα από το VVV-WIT-08, οι αστρονόμοι βρήκαν επίσης δύο άλλα εξίσου ιδιόμορφα γιγάντια άστρα, γεγονός που ενισχύει την πεποίθηση τους ότι πρόκειται για μια νέα κατηγορία άστρων που «αναβοσβήνουν» και τα οποία θέλουν περαιτέρω μελέτη. Το WIT στην ονομασία τους προκύπτει από τα αρχικά γράμματα των λέξεων “What is This” (Τι Είναι Αυτό), επειδή οι αστρονόμοι δεν έχουν ιδέα περί τίνος ακριβώς πρόκειται.