Μπιλ Γκέιτς – Ο οικολόγος κροίσος που «ποντάρει»… πυρηνικά

Στη μικρή κοινότητα του Κέμερερ, μια κωμόπολη περίπου 2.600 κατοίκων στο Ουαϊόμινγκ -την πιο αραιοκατοικημένη αμερικανική πολιτεία, από τα ορυχεία της οποίας παράγεται το 40% του άνθρακα στις ΗΠΑ- τα νέα έγιναν δεκτά με ανακούφιση, αλλά και προβληματισμό.

Πριν από λίγα 24ωρα, η περιοχή επελέγη για το εμπορικό ντεμπούτο της η TerraPower: της εταιρείας πυρηνικής ενέργειας που έφτιαξε προ 15ετίας  ο μεγιστάνας της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς.

Εκεί θα χτίσει, λοιπόν, το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της.

Θα είναι ένα έργο επίδειξης του νέου τύπου αντιδραστήρα Natrium, που ανέπτυξε η αμερικανική εταιρεία, προωθώντας τον ως «πράσινη» εναλλακτική στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, συνδυαστικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).

Η επιλογή της τοποθεσίας δεν είναι τυχαία: το Ουαϊόμινγκ είναι η βασική παραγωγός ουρανίου στις ΗΠΑ.

Advanced nuclear power is joining more than 400MW of wind power and 58MW of solar on our local grid.https://t.co/s30SMBtqdx

— Wyoming Hyperscale White Box LLC (@WyomingBox) November 17, 2021

Για τους κατοίκους του Κέμερερ, η επιλογή της πόλης τους από την TerraPower πρακτικά σημαίνει ότι δεν θα χαθούν μονομιάς εκατοντάδες θέσεις εργασίας στον -υπό κατάργηση έως το 2025- τοπικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που λειτουργεί εδώ και δεκαετίες με καύση άνθρακα.

Η εταιρεία του Γκέιτς υπόσχεται ότι ο νέου τύπου πυρηνικός αντιδραστήρας της -που ψύχεται με υγρό νάτριο αντί για νερό και αποθηκεύει ενέργεια σε δεξαμενές λιωμένου άλατος- είναι ασφαλέστερος, πιο αποδοτικός και φθηνότερος από τους συμβατικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Παρ’ όλα αυτά, ο προβληματισμός για την επόμενη ημέρα παραμένει…

Σταθμίζοντας τα συν και πλην

Η κατασκευή του πρώτου πυρηνικού εργοστασίου της TerraPower αναμένεται να ξεκινήσει το 2024 και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός μίας τετραετίας.

Θα απασχολήσει συνολικά περί τους 2.000 ανθρώπους, στα διάφορα στάδια των εργασιών.

Όταν όμως η μονάδα θα αρχίσει να λειτουργεί, ο αριθμός του προσωπικού στις εγκαταστάσεις θα περιοριστεί σε περίπου 250 άτομα.

Με δυνατότητα παραγωγής έως 500 μεγαβάτ, το εργοστάσιο στο Κέμερερ θα έχει ως βάση τα 345MW, τροφοδοτώντας με «φιλική προς το περιβάλλον» -όπως αναφέρει η εταιρεία- ηλεκτρική ενέργεια σε περίπου 250 χιλιάδες νοικοκυριά.

NEWS: TerraPower selected the Naughton power plant near Kemmerer as the site for its proposed 345-megawatt Natrium advanced nuclear power demonstration plant. The Bill Gates-backed TerraPower plans to begin construction in 2024 w/ a 2028 in-service date. https://t.co/uYLOtLmWWn

— WyoFile (@WyoFile) November 20, 2021

Η λογική είναι ότι με τον Natrium, η μονάδα θα μπορεί να αποθηκεύει ενέργεια και να λειτουργεί συμπληρωματικά στην τροφοδοσία από ΑΠΕ ή και να την καλύπτει, όταν οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν την απόδοσή τους.

Κατά την εκδοχή της TerraPower, η νέα τεχνολογία στον αντιδραστήρα της επιτρέπει την ταχεία διακοπή της λειτουργίας του, εφόσον προκύψει κάποιο πρόβλημα.

Στον αντίποδα, ειδικοί επισημαίνουν ότι το υγρό νάτριο είναι ιδιαίτερα εύφλεκτη ύλη.

Ο δε αντιδραστήρας Natrium θα τροφοδοτείται από ουράνιο εμπλουτισμένο έως και 20%: ποσοστό πολύ υψηλότερο από το καύσιμο που χρησιμοποιείται στους συμβατικούς πυρηνικούς σταθμούς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Πηγή: TerraPower

Μακροπρόθεσμοι στόχοι

Το πρώτο εργοστάσιο της TerraPower αναμένεται να στοιχίσει τελικά περί τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια: τετραπλάσιο ποσό από το 1 δισεκατομμύριο δολάρια, που η εταιρεία ανέφερε πέρυσι ότι θα κοστίσουν οι μελλοντικές μονάδες της.

Η χρηματοδότηση του έργου είναι εν τω μεταξύ μικτή, από ιδιωτικά, αλλά και κρατικά κεφάλαια.

Ο Γκέιτς έχει ανακοινώσει ότι θα συνεισφέρει 2 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ συνεργάζεται με την ενεργειακή εταιρεία PacifiCorp, που ανήκει στον όμιλο του δισεκατομμυριούχου επενδυτή Γουόρεν Μπάφετ.

Άλλα 1,9 δισεκατομμύρια θα συνεισφέρει η κυβέρνηση Μπάιντεν, εκ των οποίων τα 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια θα διαθετούν μέσω του νέου νόμου για τις υποδομές στις ΗΠΑ, με φόντο έναν εντεινόμενο ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την Κίνα στον τομέα των αντιδραστήρων προηγμένης τεχνολογίας.

Το εργοστάσιο στο Ουαϊόμινγκ δεν είναι άλλωστε παρά η αφετηρία ενός ευρύτερου σχεδίου της TerraPower και του Γκέιτς για την κατασκευή μίνι πυρηνικών εργοστασίων.

Αρχικά ανά την αμερικανική επικράτεια, στο πλαίσιο των καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Κι έπειτα, σε άλλα μέρη του κόσμου.

Στόχο, που ο Αμερικανός μεγιστάνας ήδη προωθεί και μέσω της Breakthrough Energy: ενός επενδυτικού ταμείου-«ομπρέλα» που ο Γκέιτς ίδρυσε το 2015 και προ ημερών κατέληξε σε σύμπραξη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεις για «επιτάχυνση της εφαρμογής και της εμπορευματοποίησης καινοτόμων τεχνολογιών που θα συμβάλουν στην υλοποίηση των φιλοδοξιών της Ευρωπαϊπής Πράσινης Συμφωνίας».

Συνεργασίες και ερωτήματα

«Η επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών θα είναι ένα από τα δυσκολότερα επιτεύγματα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Θα απαιτήσει νέες τεχνολογίες, νέες πολιτικές και νέες συμπράξεις μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, σε πρωτοφανή κλίμακα», ανέφερε ο Μπιλ Γκέιτς με αφορμή τη συνεργσία με την Ε.Ε., που έκλεισε στο πλαίσιο της Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, στη Γλασκώβη.

Λίγες ημέρες νωρίτερα, υπογράμμιζε στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt πόσο «δραματικά θα αυξηθεί η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, όχι μόνο για να οδηγούμε τα αυτοκίνητά μας, αλλά και για να θερμαίνουμε τα σπίτια και να λειτουργούμε εργοστάσια».

Αφού, δε, χαρακτήρισε ματαιότητα τις επενδύσεις σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας με φυσικό αέριο, «με δάνεια διάρκειας 30-40 ετών», την ώρα που ο στόχος επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας είναι το 2050 -κι ενώ το Βερολίνο επιταχύνει τη διαδικασία τερματισμού λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών- ο Γκέιτς προμόταρε την πυρηνική ενέργεια ως την «τεχνολογία μετάβασης» σε ένα καθαρό μέλλον.

Το κλείσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων «καθιστά πιο δύσκολη τη διασφάλιση της τροφοδοσίας και των χαμηλών τιμών», υποστήριξε, υπογραμμίζοντας ακόμη και τον κίνδυνο πολιτικών και κοινωνικών εντάσεων, ενόσω οι τιμές της ενέργειας έχουν πάρει την ανιούσα.

Εν μέσω πάντως των προσπαθειών αναβίωσης της πυρηνικής ενέργειας -από επιχειρηματίες, λόμπι και κυβερνήσεις, με πιο ένθερμη υποστηρικτή της σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη Γαλλία- παραμένουν ουσιαστικά αναπάντητα ορισμένα εύλογα και καίρια ερωτήματα.

Από τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων. Έως το πόσο «πράσινη» μπορεί να θεωρείται μία τεχνολογία, που βασίζεται στην ενεργοβόρα και ουδόλως φιλική προς το περιβάλλον εξόρυξη και επεξεργασία ουρανίου…