Τουρισμός: Δομικό πρόβλημα η έλλειψη προσωπικού

Η μεγάλη έλλειψη προσωπικού στις τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας αποτελεί πρόβλημα δομικού χαρακτήρα, για την επίλυση του οποίου απαιτούνται ρηξικέλευθες ανατροπές αν θέλουμε ο ελληνικός τουρισμός να διατηρήσει και να αυξήσει το επίπεδο της ανταγωνιστικότητάς του.

Παρά το γεγονός ότι ήδη από πέρυσι ήταν γνωστό το θέμα και υπήρχε και σχετική μελέτη του INSETE σε συνεργασία με το ΞΕΕ, η κυβέρνηση διά των αρμόδιων υπουργών Κωστή Χατζηδάκη και Βασίλη Κικίλια μόλις πρόσφατα συγκάλεσε σύσκεψη για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Πέραν ωστόσο της αργοπορίας, η κυβέρνηση, αν κρίνουμε από τις εξαγγελίες, δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται το μέγεθος του προβλήματος, αφού επιχειρεί με εμβαλωματικό τρόπο να δώσει προσωρινές λύσεις σε ένα ζήτημα που ούτως ή άλλως θα αναδεικνυόταν ακόμη και εάν δεν είχαμε την πανδημία που απλώς διευκόλυνε την εξέλιξή του.

Ο πυρήνας του προβλήματος

Ο πυρήνας του προβλήματος θα πρέπει να αναζητηθεί πρωτίστως στις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων στον τουρισμό και πιο συγκεκριμένα στον τρόπο που αυτές διαμορφώνονται, στις αμοιβές που προσφέρονται, στις ώρες απασχόλησης πέραν του κανονικού ωραρίου, στις συνθήκες απασχόλησης και κυρίως στο γεγονός ότι οι εποχικοί εργαζόμενοι που ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες και αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των απασχολουμένων στον κλάδο δεν πληρώνονται για ολόκληρο τον χρόνο, ενώ πολλές φορές παραμένουν χωρίς εργασία για 4 και 5 μήνες, με πολύ χαμηλό ή κάποιες φορές χωρίς καθόλου επίδομα εργασίας.

Οι άνθρωποι αυτοί, εργαζόμενοι σε ιδιαιτέρως δύσκολες συνθήκες, οφείλουν να μη δείχνουν καθόλου την κόπωσή τους, αλλά απεναντίας να είναι διαρκώς χαμογελαστοί, καλοσυνάτοι και ευγενικοί στους επισκέπτες μας, και ευτυχώς πάντα το καταφέρνουν, προφανώς ξεπερνώντας το ανθρωπίνως δυνατό. Τι πιο λογικό συνεπώς μεγάλο ποσοστό των ξενοδοχοϋπαλλήλων και των υπαλλήλων επισιτισμού, με αφορμή την πανδημία, να αναζητήσουν διαφορετική απασχόληση που ικανοποιούσε περισσότερο τις βιοποριστικές και γενικότερα τις ανάγκες για έναν καλύτερο τρόπο ζωής. Αν στα προπεριγραφόμενα προστεθούν και καταστάσεις όπως το τραγικό έλλειμμα επιθεωρήσεων εργασίας στον κλάδο ή η «μαύρη» εργασία και ο άναρχος τρόπος λειτουργίας του Airbnb στη χώρα μας τότε γίνεται κατανοητό ότι το πρόβλημα απαιτεί λύσεις εκ θεμελίων.

Οι υποσχέσεις της κυβέρνησης

Ενώπιον της κατάστασης αυτής, η κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι θα καταστήσει υποχρεωτική τη συλλογική σύμβαση των υπαλλήλων στον επισιτισμό, ότι θα επιταθούν οι έλεγχοι των επιθεωρητών εργασίας από μια υπηρεσία που η ίδια διέλυσε και που παραμένει ακόμη και σήμερα χωρίς διοίκηση. Πρότεινε, τέλος, στην εργοδοσία να αναγγείλει το κενό των θέσεων εργασίας, ώστε να γίνει προσπάθεια μήπως καλυφθεί από τον ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) μέρος των κενών θέσεων από τους εγγεγραμμένους στο ταμείο ανεργίας. Ταυτοχρόνως, ο κ. Χατζηδάκης υποσχέθηκε ότι θα εντάξει σε προγράμματα επιμόρφωσης για την επόμενη διετία απασχόλησης εποχικούς ώστε να πληρώνονται κατά την εκπαίδευσή τους. Το μετά τη διετία δεν απασχολεί τον υπουργό;

Τι πρέπει να γίνει; Είναι προφανές ότι όσο δεν θα διαθέτει η χώρα εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο για τον τουρισμό με ορίζοντα 10ετίας, που θα περιλαμβάνει και θα προτείνει λύσεις και για την απασχόληση και το ανθρώπινο δυναμικό, τόσο τα προβλήματα θα μεγεθύνονται.

*Ο κ. Γιώργος Νικητιάδης είναι τ. υφυπουργός Τουρισμού, γραμματέας Τομέα Τουρισμού ΠαΣοΚ-ΚΙΝΑΛ