ΟΟΣΑ: Σε επίπεδα – ρεκόρ η στήριξη στην γεωργία

Η δημόσια στήριξη για τη γεωργία έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς οι κυβερνήσεις ενέκριναν μέτρα για την προστασία τόσο των καταναλωτών όσο και των παραγωγών από την πανδημία COVID-19 και άλλες κρίσεις, σύμφωνα με νέα έκθεση του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη.

Διαβάστε επίσης-  ΟΟΣΑ: Το κόστος του πολέμου και οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας

Επισημαίνεται ωστόσο, ότι μόνο ένα μικρό μέρος αυτής της στήριξης έχει κατευθυνθεί σε μακροπρόθεσμες προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και άλλων προκλήσεων των συστημάτων τροφίμων.

Διαβάστε επίσης ΕΕ: Παγκόσμια απάντηση στην επισιτιστική ασφάλεια

Αυξημένη χρηματοδότηση

Η «Παρακολούθηση και Αξιολόγηση Αγροτικής Πολιτικής 2022 » δείχνει ότι οι 54 χώρες που τέθηκαν στο μικροσκόπιο – συμπεριλαμβανομένων όλων των οικονομιών του ΟΟΣΑ και της ΕΕ, συν 11 βασικές αναδυόμενες οικονομίες – παρείχαν κατά μέσο όρο 817 δισεκατομμύρια δολάρια στήριξης στη γεωργία ετησίως κατά την περίοδο 2019-21, αύξηση 13% σε σχέση με το 720 δισεκατομμύρια δολ. αναφέρθηκαν για το 2018-2020. Η υποστήριξη παρέμεινε σημαντική μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και έχει αυξηθεί σημαντικά στις 11 αναδυόμενες οικονομίες.

Θετική στήριξη στους παραγωγούς

Αν και παρέχεται στήριξη στους καταναλωτές, οι μεμονωμένοι παραγωγοί έλαβαν θετική στήριξη 611 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως κατά την περίοδο 2019-21, που αντιπροσωπεύει το 17% των ακαθάριστων γεωργικών εσόδων στις χώρες του ΟΟΣΑ και το 13% των εσόδων στις 11 αναδυόμενες οικονομίες. Περισσότερο από το ήμισυ αυτής της στήριξης στους παραγωγούς (317 δισεκατομμύρια USD ετησίως) παρασχέθηκε μέσω υψηλότερων τιμών της αγοράς που καταβάλλουν οι καταναλωτές, ενώ το υπόλοιπο (293 δισεκατομμύρια USD ετησίως) καταβλήθηκε από τους φορολογούμενους μέσω δημοσιονομικών μεταφορών.

Η άλλη όψη

Αν και η υποστήριξη έχει αυξηθεί συνολικά, το μερίδιο των γενικών υπηρεσιών, όπως η καινοτομία, η βιοασφάλεια ή οι υποδομές, μειώθηκε στο 13% της στήριξης που κατευθύνθηκε στον κλάδο το 2019-21, από 16% δύο δεκαετίες νωρίτερα.

Αυτές οι υπηρεσίες είναι βασικές για την αύξηση της βιώσιμης αύξησης της παραγωγικότητας και συνεπώς τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG) από τη γεωργία.

Κλιματική αλλαγή

Η έκθεση τονίζει ότι η γεωργία αντιμετωπίζει μια περίπλοκη πρόκληση για την κλιματική αλλαγή λόγω της ευπάθειας στις επιπτώσεις της, του ρόλου της ως κύριας πηγής εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των δυνατοτήτων της να απομακρύνει τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα.

«Η δημόσια στήριξη στη γεωργία έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, αλλά το μερίδιο της στήριξης που διατίθεται για την τόνωση της βιώσιμης αύξησης της παραγωγικότητας έχει μειωθεί», δήλωσε η Διευθύντρια Εμπορίου και Γεωργίας του ΟΟΣΑ, Marion Jansen . «Αυτό δεν είναι καλό μήνυμα, καθώς απαιτείται σημαντική ώθηση στη βιώσιμη αύξηση της παραγωγικότητας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα συστήματα τροφίμων, ενώ ταυτόχρονα διατηρούνται οι γεωργικές εκπομπές σε τροχιά επίτευξης των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Αναμένω αυτή η πρόκληση να βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της επικείμενης Συνόδου των Υπουργών Γεωργίας του ΟΟΣΑ τον Νοέμβριο».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία

Σύμφωνα με την έκθεση, με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις αγορές τροφίμων, ζωοτροφών, λιπασμάτων και ενέργειας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση σχετικά με τις επιπτώσεις στις χώρες χαμηλού εισοδήματος και στους καταναλωτές.

Αρκετές χώρες έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν πολιτικές για την άμβλυνση των αναδυόμενων πιέσεων στους παραγωγούς και τους καταναλωτές τους. Ενώ ορισμένα μέτρα, όπως η μείωση των περιορισμών στις εισαγωγές, διευκολύνουν τον εφοδιασμό τροφίμων, άλλα μπορεί να είναι αντιπαραγωγικά. Οι περιορισμοί στις εξαγωγές αυξάνουν τις παγκόσμιες πιέσεις για τις τιμές και την προσφορά και θα πρέπει να αποφεύγονται ή να καταργούνται γρήγορα.

Προκλήσεις

Πέρα από τις σημερινές βραχυπρόθεσμες απαντήσεις στις παγκόσμιες κρίσεις, οι γεωργικές πολιτικές πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίζουν τις τρέχουσες προκλήσεις και να υποστηρίζουν μακροπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Από τις 54 χώρες που καλύπτονται από την έκθεση, μόνο 16 έχουν θέσει στόχους μείωσης των εκπομπών ειδικά για τη γεωργία, οι οποίοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις προσπάθειες μετριασμού και να μετρήσουν την πρόοδο. Οι χώρες έχουν σημαντικές ευκαιρίες να εντείνουν και να επιταχύνουν τη μείωση των εκπομπών στον τομέα, μεταξύ άλλων μέσω της μεταρρύθμισης των υφιστάμενων πολιτικών που μπορούν να συμβάλουν στις εκπομπές.

Η ατζέντα έξι σημείων

Η έκθεση καθορίζει μια πολιτική ατζέντα έξι σημείων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με ταυτόχρονη επίτευξη ευρύτερων στόχων συστημάτων τροφίμων που σχετίζονται με την επισιτιστική ασφάλεια, τα μέσα διαβίωσης και τη βιωσιμότητα:

► Κατάργηση της στήριξης των τιμών της αγοράς και των πληρωμών που μπορούν βλάψουν το περιβάλλον και να στρεβλώσουν τις αγορές και το εμπόριο
► Αναπροσανατολισμός της δημοσιονομικής στήριξης για την παροχή δημόσιων αγαθών και βασικών γενικών υπηρεσιών για τη βελτίωση των επιδόσεων του γεωργικού τομέα
► Στοχευμένη εισοδηματική στήριξη σε εκείνα τα νοικοκυριά που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη
► Βελτίωση της εργαλειοθήκης ανθεκτικότητας για έναν κόσμο διαφορετικών κινδύνων και αυξανόμενων ακραίων καιρικών φαινομένων και φυσικών καταστροφών
► Εφαρμογή αποτελεσματικού συστήματος τιμολόγησης για τις γεωργικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για την παροχή κινήτρων για τη μετάβαση στη γεωργία χαμηλών εκπομπών
► Όπου η γεωργία δεν περιλαμβάνεται σε ευρεία τιμολόγηση του άνθρακα ή ισοδύναμα συστήματα, ή συμπληρωματικά, θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα πακέτο προσεγγίσεων ώστε να διασφαλιστούν σημαντικές μειώσεις εκπομπών στη γεωργία