Ενεργειακή κρίση: Η μάχη των Βρυξελλών για το πλαφόν στις τιμές

Μία ημέρα μετά το ναυάγιο στο οποίο φέρεται να κατέληξαν οι συνομιλίες ευρωπαίων αξιωματούχων, αναφορικά το ύψος του πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συνεδριάζουν εκτάκτως σήμερα προκειμένου να επιδιώξουν μια πολιτική συμφωνία για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, ο πήχης των προσδοκιών παραμένει χαμηλός.

Μία πρόγευση του κλίματος που επικρατεί στις Βρυξέλλες αποτελεί η συνάντηση -νωρίτερα σήμερα- των υπουργών των 15 κρατών-μελών της ΕΕ, που έχουν υπογράψει την κοινή επιστολή ζητώντας την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.

Ευρωπαϊκές πηγές, τις οποίες επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ αναφέρουν ότι οι «15» επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να τηρήσουν κοινή στάση. Τόνισαν μάλιστα ότι ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, νέα πρόταση με σημαντικές βελτιώσεις, ώστε να εγκριθούν και οι τρεις κανονισμοί σε επόμενο έκτακτο συμβούλιο στις 11 ή 13 Δεκεμβρίου.

Η ελληνική θέση

«To να μπει μία οροφή (ένα πλαφόν) στα 275 ευρώ, δεν είναι στην ουσία οροφή» τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας κατά την άφιξη του στο Συμβούλιο των αρμόδιων Υπουργών στις Βρυξέλλες και επισήμανε ότι ένα πλαφόν μεταξύ «150 ευρώ και 200 ευρώ είναι ρεαλιστική οροφή»

Ερωτηθείς για το τι θα έπρεπε να έχει προτείνει η Κομισιόν, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας σημείωσε ότι «ένας διορθωτικός μηχανισμός πρέπει να είναι πιο ρεαλιστικός, γιατί ακόμη και τον Αύγουστο, εκείνη την περίοδο που υποφέραμε από τις τιμές στο φυσικό αέριο που είχαν εκτοξευτεί, αυτός ο διορθωτικός μηχανισμός δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Σίγουρα πρέπει να είναι διαφορετικός και λογικός. Πρέπει να είναι αυτός που θα μας βοηθήσει να ρίξουμε τις τιμές του φυσικού αερίου. Διότι αυτή τη στιγμή αυτό είναι μεγάλο ζήτημα. Το μεγάλο ζήτημα που έχει η Ευρώπη είναι ότι αγοράζουμε το πιο ακριβό φυσικό αέριο στον κόσμο».

Διαβάστε επίσης – Σκρέκας: Πλαφόν 150 – 200 ευρώ/MWh στο αέριο τώρα

Οι διαφωνίες στις Βρυξέλλες

Όπως αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που συνεδριάζουν εκτάκτως, θα επιδιώξουν πολιτική συμφωνία σχετικά με κανονισμό του Συμβουλίου με τίτλο «Ενίσχυση της αλληλεγγύης μέσω καλύτερου συντονισμού των αγορών αερίου, διασυνοριακών ανταλλαγών αερίου και αξιόπιστων δεικτών αναφοράς για τις τιμές».

Διαβάστε επίσης – ΕΕ: Σταμάτησαν οι συνομιλίες για το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο

«Στόχος της πρότασης αυτής είναι η θέσπιση προσωρινών κανόνων όσον αφορά τις από κοινού αγορές και τη συγκέντρωση της ζήτησης, μια πλατφόρμα διαφάνειας για το LNG και την αποθήκευση αερίου, τη διαχείριση της αστάθειας των τιμών και τα διασυνοριακά μέτρα αλληλεγγύης» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση και προστίθεται ότι οι υπουργοί θα επιδιώξουν επίσης πολιτική συμφωνία σχετικά με κανονισμό του Συμβουλίου για τη θέσπιση προσωρινού πλαισίου για την επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμης ενέργειας.

Σκοπός της πρότασης αυτής είναι να επιταχυνθεί η απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης έργων ανανεώσιμης ενέργειας. Η πρόταση επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες τεχνολογίες και τύπους έργων που έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες ταχείας ανάπτυξης και τον μικρότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον.

Διαβάστε επίσης: Κομισιόν: Πρόταση για πλαφόν στο αέριο με τιμή τα 275 ευρώ/MWh

Συμφωνούν ότι διαφωνούν

Ωστόσο, από όσα έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα από τις Βρυξέλλες, τα ευρωπαϊκά κράτη ετοιμάζονται να διαφωνήσουν για το πώς θα περιορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να περιορίσει τις οικονομικές επιπτώσεις από τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου που έχουν κλείσει τη βιομηχανία, εκτινάσσουν τον πληθωρισμό και  πλήττουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Κι όπως επισημαίνει το Bloomberg, η αποτυχία επίτευξης συμφωνίας κινδυνεύει να στείλει ένα μήνυμα ότι η ενιαία απάντηση του μπλοκ στην ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο καταρρέει, κι αυτό είναι ένα πολιτικό δώρο για τη Μόσχα που η Ευρώπη θέλει να αποφύγει.

Ο αγώνας για το πετρέλαιο

Στο παρασκήνιο, ένας άλλος αγώνας εξακολουθεί να φουντώνει: η ΕΕ είναι βαθιά διχασμένη σχετικά με το πώς θα εφαρμόσει ένα σχέδιο υπό την ηγεσία της Ομάδας των Επτά για τον περιορισμό των εσόδων της Ρωσίας από το πετρέλαιο. Οι διπλωμάτες της ΕΕ συζήτησαν για ώρες την Τετάρτη χωρίς να καταλήξουν σε συμφωνία και πρόκειται να συνεχίσουν την Πέμπτη.

Το μπαλάκι στους υπουργούς

Για τους υπουργούς ενέργειας που θα πραγματοποιήσουν ξεχωριστή συνάντηση στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, στόχος είναι να καταλήξουν σε συμφωνία για ένα πακέτο που περιλαμβάνει την ενίσχυση ενός μηχανισμού για κοινές αγορές φυσικού αερίου, τον περιορισμό της ενδοημερήσιας αστάθειας των τιμών και τη δυνατότητα ταχύτερης αδειοδότησης για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ωστόσο, δεν αναμένεται να υπάρξει ένα γρήγορο αποτέλεσμα σχετικά με την πρόταση για το ανώτατο όριο φυσικού αερίου και το θέμα θα τεθεί εκ νέου στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου.

Η πρόταση της Κομισιόν

Η Κομισιόν με τη νέα πρόταση που κατέθεσε εισηγείται την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου από την 1η Ιανουαρίου 2023, με στόχο -όπως τονίζεται- την αποτροπή επανάληψης των τιμών που παρατηρήθηκαν τον περασμένο Αύγουστο.

Όπως ανέφερε η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ως ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου τα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τα προθεσμιακά συμβόλαια TTF του επόμενου μήνα (month ahead).

Η πρόταση της Κομισιόν, όπως δημοσιεύτηκε και επίσημα, ουσιαστικά καθιστά “ανύπαρκτο το εργαλείο της επιβολής ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο”, όπως σχολιάζουν στον ΟΤ παράγοντες της αγοράς ενέργειας. Κι αυτό καθώς η τιμή που προτείνεται να είναι προκαθορισμένη, δηλαδή τα 275 ευρώ/MWh είναι πάνω από τρεις φορές υψηλότερη σε σχέση με τα επίπεδα των τελευταίων μηνών (110 με 120 ευρώ/MWh). Με πιο απλά λόγια σημειώνουν οι ίδιες πηγές με τη συγκεκριμένη πρόταση ικανοποιείται το μπλοκ των χωρών της Γερμανίας, που αντιτίθενται στον ορισμό ανώτατης τιμής του φυσικού αερίου.

Κομισιόν: Τι απαντά για τις διαφωνίες που προκάλεσε το σχέδιο για το φυσικό αέριο

Προσερχόμενη σήμερα, στο Συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών στις Βρυξέλλες, η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, διευκρίνισε ότι η Κομισιόν κατέθεσε την πρόταση για τον διορθωτικό μηχανισμό με βάση την εντολή που έλαβε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι (η πρόταση) δίνει μία σταθερή βάση για τη σημερινή συζήτηση των υπουργών.

Ερωτηθείσα για το πώς θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, η κ. Σίμσον ανέφερε ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να «διευκολύνει» την συμφωνία, αλλά και να βοηθήσει την τσεχική προεδρία έτσι ώστε «να αντιμετωπιστούν όλες οι ανησυχίες».

Τι απαντά για τις ανησυχίες

«Πολλά κράτη-μέλη έχουν ανησυχίες και γι’ αυτό συναντιόμαστε. Όλες οι διαφορετικές θέσεις μας επέτρεψαν στο τέλος να φτάσουμε σε συμφωνία σε προηγούμενες προτάσεις και έχω ελπίδα ότι αυτή τη φορά δεν θα είναι διαφορετικά», επισήμανε η Ευρωπαία Επίτροπος. Σε ερώτηση για τις αντιδράσεις των χωρών του Νότου, οι οποίες κάνουν λόγο για υψηλό όριο στα 275 ευρώ, αλλά και σκληρές προϋποθέσεις, απάντησε ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μας έδωσε σαφείς οδηγίες, ότι πρέπει να προσέξουμε πιθανούς κινδύνους και το κάναμε. Κάποιοι κίνδυνοι παραμένουν, αλλά αυτή η πρόταση σχεδιάστηκε με τρόπο που να μας βοηθήσει, εάν αντιμετωπίσουμε ακόμη μία περίοδο σαν αυτή που αντιμετωπίσαμε τον Αύγουστο. Την ίδια ώρα όμως, δεν θα ενεργοποιήσουμε την παρέμβαση στην αγορά, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο».

Διαβάστε επίσης – Φουντώνει το ενεργειακό παζάρι στις Βρυξέλλες

Επίσης η Κάντρι Σίμσον υπογράμμισε ότι «θα χρησιμοποιήσουμε τις δυνάμεις μας για να διαβεβαιώσουμε την ασφάλεια των προμηθειών και να αντιμετωπίσουμε τις υψηλές τιμές ενέργειας». Εξέφρασε την ελπίδα ότι «τα κράτη-μέλη θα φτάσουν σε πολιτική συμφωνία» σε ζητήματα όπως η κοινή αγορά φυσικού αερίου και η ισχυρότερη αλληλεγγύη.

Διαβάστε επίσης – ΕΕ: Σταμάτησαν οι συνομιλίες για το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο

«Οι συζητήσεις έχουν δείξει ότι υπάρχει ευρεία στήριξη σε αυτά τα μέτρα και η πολιτική συμφωνία σήμερα θα στείλει ακόμη ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας απέναντι σε αυτή την κρίση. Πρέπει να προχωρήσουμε με την εφαρμογή , δεν υπάρχει λοιπόν χρόνος για χάσιμο», τόνισε.