Ομόλογα: Σήμα παγκόσμιας ύφεσης στέλνει η «αναστροφή της καμπύλης» στις αποδόσεις

Η «αναστροφή της καμπύλης απόδοσης», η τάση η οποία έχει παρατηρηθεί τους τελευταίους μήνες στα αμερικανικά ομόλογα, επεκτείνεται πλέον στις διεθνείς αγορές ομολόγων.

Σύμφωνα με τους επιμέρους δείκτες ομολόγων του Bloomberg Global Aggregate, μέση απόδοση του κρατικού χρέους που λήγει σε 10 χρόνια ή περισσότερο έχει πέσει κάτω από εκείνη των χρεογράφων που λήγουν σε ένα έως τρία χρόνια. Κι όπως επισημαίνει το Bloomberg, κάτι τέτοιο δεν έχει ξανασυμβεί με βάση δεδομένα που χρονολογούνται από την αρχή της χιλιετίας.

Διαβάστε επίσης – Ομόλογα: Πτώση στις αποδόσεις το 2023 βλέπει η JP Morgan

Η αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων θεωρείται συνήθως ότι προαναγγέλλει ύφεση, καθώς οι επενδυτές αλλάζουν χρήματα σε πιο μακροπρόθεσμα ομόλογα λόγω της απαισιοδοξίας για τις οικονομικές προοπτικές. Αυτοί οι φόβοι αυξάνονται καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο υπόσχονται περαιτέρω νομισματική σύσφιξη για να δαμάσουν τις αυξανόμενες τιμές καταναλωτή.

Διαβάστε επίσης – BofA: 250 χρόνια ιστορίας καλούν τους επενδυτές να «ποντάρουν» σε ομόλογα

«Οι κεντρικοί τραπεζίτες που έχουν παραλύσει από τον φόβο για τον πληθωρισμό θα διατηρήσουν τα επιτόκια των μετρητών στην περιοριστική ζώνη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Prashant Newnaha, στρατηγικός αναλυτής επιτοκίων στην TD Securities Inc. στη Σιγκαπούρη. «Αυτό θα είναι ένας βασικός καταλύτης για τη συνεχιζόμενη ισοπέδωση της καμπύλης».

Διαβάστε επίσης – Το comeback των ομολόγων

Περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ σημείωσε τη Δευτέρα ότι είναι πιθανές περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων. Τόνιζε μάλιστα ότι θα της προκαλούσε έκπληξη αν αν ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει κορυφωθεί. Σχόλια τεσσάρων αξιωματούχων της Federal Reserve την ίδια ημέρα επισήμαναν την πιθανότητα να αυξηθούν τα επιτόκια.

Η Γερμανία μπορεί να βρίσκεται ήδη σε ύφεση, ενώ οι ΗΠΑ είναι πιθανό να εισέλθουν σε ύφεση από τα μέσα του επόμενου έτους, σύμφωνα με τους στρατηγικούς αναλυτές της Deutsche Bank.

Η αναστροφή της παγκόσμιας καμπύλης αποδόσεων έρχεται καθώς τα ομόλογα απολαμβάνουν ένα ράλι ανάκαμψης με τις προοπτικές ότι μια επιβράδυνση της οικονομίας θα ωθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επιβραδύνουν ή ακόμη και να σταματήσουν τις αυξήσεις επιτοκίων. Ο Παγκόσμιος Αθροιστικός Δείκτης σημείωσε άνοδο 5% τον Νοέμβριο, οδεύοντας προς τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο από το 2008.

Η αναστροφή της καμπύλης

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, οι αναλυτές παρακολουθούν στενά το spread στην καμπύλη αποδόσεων των αμερικανικών κυρίως ομολόγων, το οποίο παραμένει ανεστραμμένο.

Όταν αναφερόμαστε στον όρο «καμπύλη των αποδόσεων», εννοούμε τη διαφορά μεταξύ των αποδόσεων ομολόγων μεγαλύτερης σε σχέση με μικρότερης διάρκειας.

Συνήθως, οι αποδόσεις μεγαλύτερης διάρκειας, όπως η απόδοση του 10ετούς τίτλου είναι υψηλότερες από τις αποδόσεις μικρότερης διάρκειας, όπως αυτή της απόδοσης 2 ετών. Αλλά η απόδοση 2 ετών έχει πλέον αυξηθεί πάνω από την απόδοση 10 ετών.

Κι αυτή η λεγόμενη αναστροφή της καμπύλης απόδοσης είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι η οικονομία θα μπορούσε να αποδυναμωθεί και μια ύφεση είναι πιθανή.

Ένδειξη ύφεσης

Ένας τρόπος για να δούμε τη σημασία της καμπύλης αποδόσεων είναι να σκεφτούμε τι σημαίνει για μια τράπεζα. Η καμπύλη αποδόσεων μετρά τη διαφορά μεταξύ του κόστους χρήματος μιας τράπεζας σε σχέση με το τι θα κερδίσει δανείζοντας ή επενδύοντας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εάν οι τράπεζες δεν μπορούν να βγάλουν χρήματα, ο δανεισμός επιβραδύνεται και το ίδιο και η οικονομική δραστηριότητα.

Πώς πρέπει να είναι η καμπύλη;

Η καμπύλη απόδοσης, η οποία απεικονίζει την απόδοση όλων των τίτλων του Δημοσίου, συνήθως κλίνει προς τα πάνω καθώς η πληρωμή αυξάνεται με τη διάρκεια. Οι αποδόσεις κινούνται αντιστρόφως στις τιμές.

Μια ανοδική καμπύλη συνήθως σηματοδοτεί προσδοκίες για ισχυρότερη οικονομική δραστηριότητα, υψηλότερο πληθωρισμό και υψηλότερα επιτόκια. Μια ισοπεδωτική καμπύλη μπορεί να σημαίνει ότι οι επενδυτές αναμένουν βραχυπρόθεσμες αυξήσεις επιτοκίων και είναι απαισιόδοξοι για την οικονομική ανάπτυξη.

Όμως τι σημαίνει μια αντίστροφη καμπύλη;

Οι επενδυτές παρακολουθούν τμήματα της καμπύλης αποδόσεων ως δείκτες ύφεσης, κυρίως τη διαφορά μεταξύ των τρίμηνων γραμματίων του Δημοσίου και των 10ετών γραμματίων και του τμήματος δύο έως 10 ετών (2/10).

Οι αντιστροφές υποδηλώνουν ότι, ενώ οι επενδυτές αναμένουν υψηλότερα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, μπορεί να ανησυχούν για την ικανότητα των κεντρικών τραπεζών να ελέγχουν τον πληθωρισμό χωρίς να βλάπτουν την ανάπτυξη, παρόλο που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής λένε ότι είναι σίγουροι για την επίτευξη μιας λεγόμενης «ήπιας προσγείωσης» για την οικονομία.

Τι σημαίνει αυτό για την πραγματική οικονομία

Όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του το Reuters, ενώ οι αυξήσεις των επιτοκίων μπορούν να αποτελέσουν όπλο κατά του πληθωρισμού, μπορούν επίσης να επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη αυξάνοντας το κόστος δανεισμού για οτιδήποτε, από στεγαστικά δάνεια μέχρι δάνεια αυτοκινήτων.

Η καμπύλη απόδοσης επηρεάζει επίσης τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.

Όταν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια αυξάνονται, οι τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια αναφοράς για ένα ευρύ φάσμα καταναλωτικών και εμπορικών δανείων, συμπεριλαμβανομένων δανείων μικρών επιχειρήσεων και πιστωτικών καρτών, καθιστώντας το δανεισμό πιο δαπανηρό για τους καταναλωτές. Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων επίσης αυξάνονται.

Όταν η καμπύλη αποδόσεων κλιμακώνεται, οι τράπεζες μπορούν να δανείζονται με χαμηλότερα επιτόκια και να δανείζουν με υψηλότερα επιτόκια. Όταν η καμπύλη είναι πιο επίπεδη, τα περιθώριά τους συμπιέζονται, γεγονός που μπορεί να αποτρέψει τον δανεισμό.