Ο αξιοζήλευτος κουμπαράς 2,5 τρισ. δολαρίων των συνταξιοδοτικών ταμείων της Αυστραλίας

Ρωτήστε σημαίνοντες χρηματοοικονομικούς παράγοντες με έδρα το Χονγκ Κονγκ προς τα πού πετάνε από τότε που ο ασιατικός κόμβος ήρε τους περιορισμούς για τον κορωναϊό και ένας εκπληκτικός αριθμός λέει στη Μελβούρνη. Βέβαια, στην δεύτερη πολυπληθέστερη πόλη της Αυστραλίας και αυτοαποκαλούμενη πρωτεύουσα του καφέ έχει έδρα ο γίγαντας της εξόρυξης BHP, και η πόλη επίσης διαθέτει κορυφαία εστιατόρια. Φιλοξενεί επίσης μερικά από τα μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία της χώρας. Έχουν άφθονα κεφάλαια για ανάπτυξη, είναι πολύ μεγάλα για την εγχώρια αγορά και μεγαλώνουν ταχύτατα.

Τα συνταξιοδοτικά. ή Superannuation, όπως ονομάζονται στην Αυστραλία, διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία περίπου 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ), σύμφωνα με ρυθμιστικά δεδομένα από τα τέλη Μαρτίου, υποσκελίζοντας τη συνδυασμένη αγοραία αξία των 2,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλιανών εταιρειών που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αυστραλίας. Είναι μία από τις πέντε κορυφαίες ομάδες συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων στον πλανήτη, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ. Δεν είναι κακό για κράτος που βρίσκεται στην 55η θέση όσον αφορά τον πληθυσμό.

Τα συνολικά περιουσιακά στοιχεία του κλάδου επεκτείνονται γρήγορα: πρόκειται να διπλασιαστούν σε σχεδόν 6,5 τρισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας έως το 2030, σύμφωνα με προβλέψεις που συγκεντρώθηκαν από την Ένωση Συνταξιοδοτικών Ταμείων της Αυστραλίας. Αυτό θα βοηθήσει να γίνουν οι μεγαλύτεροι παίκτες σύμφωνα με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία, με επικεφαλής τον AustralianSuper και το Australian Retirement Trust (ART), διεθνώς αναγνωρισμένες επενδυτικές επωνυμίες στο ίδιο επίπεδο με το CalPERS της Καλιφόρνια και το Επενδυτικό Συμβούλιο Συνταξιοδοτικών Προγραμμάτων του Καναδά.

Ο κλάδος οφείλει την ταχεία ανάπτυξή του σε έναν νόμο του 1992 που όριζε στους εργοδότες να δεσμεύουν το 3% της ακαθάριστης αμοιβής για σχεδόν όλο το προσωπικό άνω των 18 ετών. Η εισφορά αυξήθηκε με την πάροδο των ετών στο 11% και ανήλθε στο 12% το 2025. Οι εργαζόμενοι μπορούν να προσθέσουν και τις δικές τους συνεισφορές. Το καθεστώς είναι τόσο γενναιόδωρο που ο φόρος στις εισφορές εργοδοτών και ιδιωτών αποφέρει περίπου το 5% των ομοσπονδιακών φορολογικών εσόδων, καθιστώντας το την πέμπτη μεγαλύτερη πηγή εισοδήματος για τα ταμεία της Καμπέρα.

Τα περισσότερα από αυτά τα μετρητά διατίθενται στο εξωτερικό, βοηθώντας να μετατραπεί η Αυστραλία σε καθαρό εξαγωγέα κεφαλαίων την τελευταία δεκαετία. Περίπου το 40% των 2,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας που διαχειρίζονται τα ιδρύματα είναι σε μετοχές και ομόλογα εξωτερικού, σύμφωνα με στοιχεία της Αυστραλιανής Προληπτικής Ρυθμιστικής Αρχής (APRA). Τα συνταξιοδοτικά ταμεία διοχετεύουν επίσης μετρητά σε μη εισηγμένες επενδύσεις. Η AustralianSuper κατέχει το 70% του Coal Drops Yard, μιας αναπτυσσόμενης περιοχής δίπλα στο σταθμό King’s Cross του Λονδίνου, χάρη σε μια επένδυση 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας. Η ART κατέχει μερίδια στα αεροδρόμια του Χίθροου και του Εδιμβούργου. Η IFM Investors, η οποία ανήκει σε 17 super funds, κατέχει κομμάτια περιουσιακών στοιχείων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των Anglian Water, του αεροδρομίου της Βιέννης και λεοφώρου διοδίων στην Ιντιάνα.

Ωστόσο, τα συνταξιοδοτικά περιουσιακά στοιχεία παραμένουν σχετικά κατακερματισμένα. Περίπου 870 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας βρίσκονται σε περίπου 600.000 αυτοδιαχειριζόμενα κεφάλαια, με τα υπόλοιπα να μοιράζονται σε περίπου 150 θεσμικούς παράγοντες. Ωστόσο, περίπου 60 συγχωνεύσεις από το 2011, με βάση τα δεδομένα της KPMG, βοήθησαν στη δημιουργία οκτώ εταιρειών που η καθεμία διαχειρίζεται περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας και μεταξύ τους αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των κεφαλαίων που διαχειρίζονται θεσμικά. Το μεγαλύτερο, AustralianSuper, επιβλέπει 300 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας, δύο τρίτα περισσότερα από τρία χρόνια πριν. Το αφεντικό Πολ Σρόντερ αναμένει ότι η αξία θα φτάσει τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας έως το 2026.

Περισσότερες συγχωνεύθσεις είναι πιθανές. Το μεγαλύτερο μέγεθος παρέχει οικονομίες κλίμακας που σημαίνει χαμηλότερα έξοδα. Τα μεγαλύτερα κεφάλαια χρεώνουν κατά μέσο όρο σχεδόν το μισό για κάθε δολάριο που διαχειρίζονται ως μικρότεροι πάροχοι, σύμφωνα με την APRA. Αυτό ασκεί πίεση στα 100 περίπου ταμεία που διαχειρίζονται λιγότερα από 10 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας για να ενώσουν τις δυνάμεις τους με μεγαλύτερους ανταγωνιστές.

Δύο άλλοι παράγοντες κάνουν τα ιδρύματα που διψούν για κεφάλαιο να χτυπούν τις πόρτες των υπερταμείων. Πρώτον, λιγότερο από το ήμισυ των χρημάτων των θεσμικών συνταξιοδοτικών κεφαλαίων διαχειρίζεται εσωτερικά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα αυξανόμενο απόθεμα αξίας 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας για τα οποία μπορούν να παλέψουν οι διαχειριστές παραδοσιακών και εναλλακτικών κεφαλαίων.

Δεύτερον, επειδή πολλοί από αυτούς τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων οφείλουν την ύπαρξή τους στον νόμο του 1992, πολλά από τα μέλη τους που αποταμιεύουν συντάξεις είναι αρκετά νέα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα λεγόμενα βιομηχανικά ταμεία που ανήκουν σε αμοιβαία ιδιοκτησία και αρχικά απευθύνονται σε συγκεκριμένους τομείς όπως οι υπάλληλοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή οι εργαζόμενοι στον τομέα της φιλοξενίας. Στην αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων Hostplus, για παράδειγμα, το μέσο μέλος είναι μόλις 37 ετών.

Αυτό το υποσύνολο του κλάδου είναι υπεύθυνο για περίπου το ήμισυ του συνόλου των θεσμικών κεφαλαίων. Ένας συνδυασμός νεότερων μελών και η εισροή εγγυημένων μετρητών σημαίνει ότι όλα τα ταμεία του κλάδου με περιουσιακά στοιχεία άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας αποφέρουν περισσότερες εισφορές από ό,τι πληρώνουν σε συντάξεις, σύμφωνα με την KPMG.

Επομένως, αυτά τα κεφάλαια έχουν ταχέως αυξανόμενο πλεόνασμα μετρητών που δεν θα χρειαστούν ίσως για δεκαετίες. Γι’ αυτό εμφανίζονται σε περισσότερες συμφωνίες ιδιωτικών κεφαλαίων και υποδομών: Η Aware Super και η Australian Retirement Trust πέρυσι ενώθηκαν με την Macquarie στην ανάληψη μεγάλου μεριδίου στην επιχείρηση εγγραφής, αδειοδότησης και κατασκευής κατά παραγγελίας πινακίδων οχημάτων του Υπουργείου Μεταφορών της Βικτώριας.

Η AustralianSuper, η ART και η UniSuper ήταν μέρος της κοινοπραξίας που αγόρασε το αεροδρόμιο του Σίδνεϊ για 24 δισεκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας. Τα ακίνητα και οι ιδιωτικές πιστώσεις προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες για ανάπτυξη μετρητών: Η Hostplus έχει περίπου το ήμισυ του εμβληματικού κεφαλαίου της που επενδύει σε μη εισηγμένα περιουσιακά στοιχεία. Τα AustralianSuper, ART, Aware και άλλα ταμεία ανοίγουν ή επεκτείνουν γραφεία στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο ή και στα δύο για να  ανιχνεύσουν και άλλες ευκαιρίες.

Οι κυβερνήσεις εντόπισαν την ευκαιρία. Η ομοσπονδιακή διοίκηση του πρωθυπουργού της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε χρειάζεται υπερκεφάλαια για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση οικονομικά προσιτών κατοικιών, συγκεντρώνοντας 575 εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά φορολογουμένων για να ενισχύσει τις αποδόσεις. Ο Ντάνιελ Άντριους, πρωθυπουργός της Βικτώριας, έχει διαθέσει υπερκεφάλαια της βιομηχανίας σε ρόλο μειοψηφικών επενδυτών σε ένα κρατικό σχέδιο για την κατασκευή μονάδων ανανεώσιμης ενέργειας.

Εμπλέκονται και επαγγελματίες χρηματοδότες. Ένας από τους λόγους για τους οποίους όμιλοι ιδιωτικών κεφαλαίων όπως η Blackstone και η CVC έχουν δημιουργήσει δικές τους ομάδες στην Αυστραλία τον τελευταίο καιρό, είναι για να πείσουν τα super funds να γίνουν περιορισμένοι εταίροι, είπαν αρκετοί γνώστες στο Breakingviews.

Ωστόσο, οι χρηματοδότες που πιστεύουν ότι έχουν εντοπίσει έναν νέο αγαπημένο κουμπαρά θα ανακαλύψουν ότι αυτά τα κεφάλαια δεν είναι εύκολη λεία. Οι πρόσφατες ρυθμιστικές αλλαγές σημαίνουν ότι η εποπτική εταιρεία APRA αξιολογεί πλέον τις αποδόσεις τους με βάση ένα σημείο αναφοράς κάθε χρόνο. Οποιοδήποτε ίδρυμα υπολείπεται αυτού του κριτηρίου κατά 50 μονάδες βάσης ή περισσότερο για δύο χρόνια αναστέλλεται από την απόκτηση νέων πελατών.

Αυτό ανεβάζει τον πήχη για την αποδοχή των σχετικά υψηλών προμηθειών που χρεώνουν οι εταιρείες ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων και δικαίως κάνει τους διαχειριστές επιφυλακτικούς για οποιαδήποτε επένδυση που υπόσχεται μεγάλες αποδόσεις. Οι τοπικές ρυθμιστικές αρχές λαμβάνουν επίσης περισσότερο υπόψη τον τρόπο με τον οποίο οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων εκτιμούν τα μη εισηγμένα περιουσιακά τους στοιχεία. Οι πρόσφατες καταστροφές στην ακίνητη περιουσία ώθησαν ορισμένα υπερταμεία να επανεκτιμήσουν εάν δικαιολογούνται ο κίνδυνος και η πολυπλοκότητα.

Ένας αυξανόμενος αριθμός διεθνών χρηματοδοτών θα συνεχίσει να ταξιδεύει στη Μελβούρνη. Αλλά δεν πρέπει να εκπλαγούν αν φεύγουν συχνά με γεμάτη κοιλιά, έχοντας γευτεί ποιοτικό λευκό κρασί – και άδειες τσέπες.