Τα έξι απαραίτητα βήματα για τη χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών

Όπως επισημαίνουν διεθνείς μελέτες, η χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών (financial empowerment of women) είναι μοναδικής σπουδαιότητας για μια κοινωνία αφού, μεταξύ άλλων, προωθεί την ισότητα των δύο φύλων, την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, και  τη  βιώσιμη ανάπτυξη. Φυσικά ευνοεί πρώτα από όλα τις ίδιες τις γυναίκες, τις οικογένειές τους, και τις κοινωνίες στις οποίες διαμένουν.

Στο άρθρο αυτό παρουσιάζουμε έξι απαραίτητα βήματα για τη χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών, η οποία δεν αφορά μόνο τις ίδιες , αλλά και τις επιχειρήσεις και τους φορείς πολιτικής.

Η  έννοια της χρηματοοικονομικής ενδυνάμωσης δεν αφορά το μέγεθος του καθαρού πλούτου ενός ατόμου, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο: τη δεξιότητα και τη αυτοπεποίθηση που έχουμε για τον έλεγχο των χρημάτων μας και της γενικότερης οικονομικής μας κατάστασης  .

Πρόκειται για έναν όρο που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια τεράστια σημασία, λόγω της υπερχρέωσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, των οικονομικών ανισοτήτων, αλλά και της παρατηρούμενης πολλές φορές, οικονομικής βίας, που πλήττει υποομάδες του πληθυσμού όπως οι γυναίκες, οι οποίες, κατά μέσο όρο, συνεχίζουν να βρίσκονται σε περισσότερο ευάλωτη οικονομική θέση σε σχέση με τους άνδρες.

Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, οι γυναίκες ζουν συνήθως περισσότερο από τους άνδρες, κατά μέσο όρο 5-7 χρόνια, και αφιερώνουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τη ζωή τους στη φροντίδα της οικογένειάς τους, αδυνατώντας να οικοδομήσουν πλούτο, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε χειρότερη οικονομική θέση από τους άνδρες, όχι μόνο στη διάρκεια του επαγγελματικού  τους βίου αλλά και κατά την περίοδο της συνταξιοδότησής τους.

Ακολουθήστε τις παρακάτω έξι προτάσεις και να είστε βέβαιες ότι θα φτάσετε στον στόχο της χρηματοοικονομικής ενδυνάμωσης και της χρηματοοικονομικής σας ανεξαρτησίας.

1. Πρώτα από όλα η χρηματοοικονομική γνώση

Η χρηματοοικονομική εκπαίδευση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη χρηματοοικονομική ενδυνάμωση κάθε ατόμου! Η σωστή διαχείριση των χρημάτων μας προϋποθέτει την κατανόηση βασικών εννοιών και αρχών της προσωπικής χρηματοοικονομικής, όπως ο χρηματοοικονομικός προγραμματισμός, οι κίνδυνοι και οι ευκαιρίες του δανεισμού, η διαχείριση του χρέους, και οι επενδύσεις. Στο διαδίκτυο υπάρχει άφθονο υποστηρικτικό υλικό για τη βελτίωση του χρηματοοικονομικού σας αλφαβητισμού. Φυσικά μπορείτε να συμβουλευτείτε  εξειδικευμένες ιστοσελίδες όπως αυτή του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού (gfli.gr). Η κατανόηση και εμπέδωση εννοιών, όπως το κόστος δανεισμού, ο ανατοκισμός, ο πληθωρισμός, καθώς και η σημασία της διακράτησης ενός διεθνικά διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου, σίγουρα θα  συμβάλουν στην αύξηση της περιουσίας σας.

2. Συζητήστε για τα χρήματα με κάποιον ειδικό ή με έναν μέντορα

Η οργάνωση και τακτοποίηση των οικονομικών υποθέσεων δεν είναι μια εύκολη υπόθεση , ακόμα και για τους/τις πιο έμπειρους/ες. Για αυτό το λόγο, είναι σημαντικό να έχετε στο πλευρό σας κάποιον/α, έμπιστο/η χρηματοοικονομικό/ή σύμβουλο, που θα σας καθοδηγήσει σωστά και θα σας βοηθήσει με τον χρηματοοικονομικό σας προγραμματισμό και την επιλογή της βέλτιστης επενδυτικής στρατηγικής  με βάση  διάφορα προσωπικά χαρακτηριστικά, όπως η ηλικία , οι στόχοι  και η προσωπική σας ανοχή στον κίνδυνο. Μη διστάσετε να κάνετε ερωτήσεις συχνά, ή  τουλάχιστον όποτε/αν υπάρξει κάποια αλλαγή στην οικογενειακή σας κατάσταση ή στο οικογενειακό σας εισόδημα, προκειμένου να τροποποιήσετε τον αρχικό σας προγραμματισμό.

Αν μοιράζεστε τα έξοδα με το σύζυγο ή το σύντροφό σας, συμπεριλάβετε το θέμα των χρημάτων στην καθημερινή σας συζήτηση. Μιλήστε για τους χρηματοοικονομικούς σας στόχους και τις αξίες σας καθώς θα καταστρώνετε τα οικονομικά σας σχέδια για το μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο, εκτός των άλλων, θα ενισχύσετε και τη σχέση σας!

3. Παραμείνετε χρηματοοικονομικά υγιείς

Η χρηματοοικονομική υγεία αναφέρεται στη γενικότερη χρηματοοικονομική ευημερία ενός ατόμου ή μίας οργάνωσης. Περιλαμβάνει διάφορες πτυχές της χρηματοοικονομικής σταθερότητας και ασφάλειας, καθώς και τη δυνατότητα διαχείρισης και τακτοποίησης εκκρεμών χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Σύμφωνα με έναν απλό κανόνα, η σχέση δανείων/προσωπικού εισοδήματος πρέπει να βρίσκεται κοντά στο 37%. Αν μπορείτε να καλύπτετε τα τρέχοντα έξοδά σας, να αποπληρώνετε πιθανά χρέη σας, να αποταμιεύετε για το μέλλον σας, και να κάνετε ‘’έξυπνες’’ και συνετές επενδύεις, τότε βρίσκεστε σε έναν πολύ καλό δρόμο για την εξασφάλιση της χρηματοοικονομικής σας υγείας.

4. Περιορίστε, και αν είναι δυνατόν, απαλλαχτείτε από τα χρέη σας

Η χρηματοοικονομική ενδυνάμωση σημαίνει να χειριζόμαστε εμείς τα χρήματα και όχι αυτά εμάς! Ως εκ τούτου, το να μηδενίσουμε τα  χρέη  μας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη χρηματοοικονομική μας ανεξαρτησία.

Ξεκινήστε από τις πιστωτικές κάρτες που έχουν μεγαλύτερες χρεώσεις. Σε περίπτωση που διατηρείτε απλήρωτα υπόλοιπα σε πολλές πιστωτικές κάρτες, οι ειδικοί συστήνουν να αποπληρώνετε κάθε μήνα, στο μέγιστο βαθμό που μπορείτε, το οφειλόμενο ποσό της κάρτας με το μεγαλύτερο επιτόκιο, χωρίς όμως να σταματήσετε να καταθέτετε σε τακτική βάση μικρά ποσά για τη σταδιακή εξόφληση των υπολοίπων πιστωτικών καρτών. Όταν αποπληρωθεί η πρώτη κάρτα, συνεχίστε με την επόμενη με το αμέσως υψηλότερο επιτόκιο έως ότου απαλλαχτείτε πλήρως από τα χρέη.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι δεν είναι όλα τα χρέη το ίδιο! Για παράδειγμα, τα στεγαστικά και τα φοιτητικά δάνεια, μπορούν  να αυξήσουν τη συνολική σας περιουσία, ενώ τα χρέη που δημιουργούνται από την αδυναμία πληρωμής πιστωτικών καρτών γενικά είναι καλό να αποφεύγονται.

5. Προετοιμαστείτε για την περίοδο της συνταξιοδότησης

Προκειμένου να συνταξιοδοτηθείτε στην ώρα σας και παράλληλα να έχετε εξασφαλίσει αρκετά χρήματα για να συνεχίσετε να απολαμβάνετε, όσο το δυνατόν, τον τρόπο ζωής που έχετε συνηθίσει, πρέπει να αρχίσετε άμεσα να αποταμιεύετε. Το πρώτο βήμα είναι να υπολογίσετε πόσα χρήματα θα χρειαστείτε για την περίοδο της συνταξιοδότησης, και δεύτερον, να ξεκινήσετε να αποταμιεύετε ένα μέρος του εισοδήματός σας σε ένα  ιδιωτικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα  ή σε επενδύσεις unit links .

Μην ξεχνάτε ότι όσο νωρίτερα ξεκινήσετε να αποταμιεύετε, τόσο πιο γρήγορα θα φτάσετε τους χρηματοοικονομικούς σας στόχους.

6. Δημιουργήστε ένα κεφάλαιο /ταμείο έκτακτης ανάγκης

Το κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης είναι ένα χρηματικό ποσό το οποίο θα προορίζεται αποκλειστικά για την κάλυψη πιθανών απροσδόκητων εξόδων ή έκτακτων περιστατικών. Είναι  ένα  δίχτυ ασφαλείας στο οποίο μπορούμε να βασιστούμε εάν προκύψουν έκτακτες δαπάνες, όπως η επισκευή του αυτοκινήτου μας, διάφορα έκτακτα ιατρικά έξοδα, ή ακόμα και έξοδα για την καθημερινή μας διαβίωση σε περίπτωση απώλειας εργασίας.

Το να έχουμε ένα κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης είναι  ιδιαίτερης σπουδαιότητας για τη χρηματοοικονομική μας ηρεμία.

Οι ειδικοί στον χώρο της προσωπικής χρηματοοικονομικής προτείνουν να έχουμε ένα ποσό το οποίο θα επαρκεί για να καλύψουμε τα έξοδα διαβίωσης για μια περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών.

Το κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης ενισχύει την προσωπική μας αυτοπεποίθηση, ενισχύει την ανεξαρτησία μας, και μειώνει το χρηματοοικονομικό μας άγχος!

Αντί επιλόγου

Η  χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών δεν είναι μόνο ένα ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την πρόοδο οποιασδήποτε κοινωνίας. Όταν οι γυναίκες έχουν ίση πρόσβαση σε οικονομικές ευκαιρίες, όλοι επωφελούνται από τη συνεισφορά τους και την ανθεκτικότητά τους, συμβάλλοντας  στην προώθηση μίας δίκαιης και προοδευτικής κοινωνίας, με χρηματοοικονομική σταθερότητα και μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη.

Νίκος Φίλιππας – Αφροδίτη Σταθοπούλου

Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς

Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού

Επιστημονική Συνεργάτις του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού

Υποψήφια Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πειραιώς

Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων