EKT: Πώς θα απαντήσει στο ξεπούλημα των ομολόγων

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να συνεδριάσει στην Αθήνα την ερχόμενη Πέμπτη,  καθώς το κόστος δανεισμού για τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που μια κρίση χρέους απείλησε να καταστρέψει το ενιαίο νόμισμα πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.

Αναλυτές συμφωνούν κατά μεγάλη πλειοψηφία ότι οι ευρωπαίοι τραπεζίτες θα αφήσουν τα επιτόκια αμετάβλητα, βάζοντας  ένα φρένο στην άνευ προηγουμένου σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής που προηγήθηκε προκειμένου να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό.

Το πρόσφατο sell-off στην αγορά ομολόγων, που πυροδοτήθηκε από ισχυρότερα από τα αναμενόμενα οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ και την πεποίθηση ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενίσχυσε τις προσδοκίες για παύση της ΕΚΤ επειδή περιορίζει κατά κάποιο βαθμό τις χρηματοοικονομικές συνθήκες.

Τι ζητάει η Λαγκάρντ στην Αθήνα

Τα άλλα ζητήματα

Όπως γράφουν οι Financial Times, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ κάνουν ένα διάλειμμα από την αύξηση των επιτοκίων —τουλάχιστον προς το παρόν— στρέφουν την προσοχή τους σε άλλα θέματα, όπως τα 3,7 τρισεκατομμύρια ευρώ πλεονάζουσας ρευστότητας που διατηρεί η κεντρική τράπεζα σε καταθέσεις από εμπορικές τράπεζες, μια ολοένα και πιο ακριβή υποχρέωση καθώς τα επιτόκια έχουν αυξηθεί σημαντικά.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό έχουν διατυπωθεί διάφορες ιδέες: από την ταχύτερη έναρξη της διαδικασίας συρρίκνωσης του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας με τη μείωση του μεγέθους του χαρτοφυλακίου ομολόγων της, έως την αύξηση των ελάχιστων απαιτήσεων καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών για τις οποίες δεν λαμβάνουν τόκους.

Ωστόσο, δεδομένης της αναταραχής στις αγορές ομολόγων, ορισμένα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ είπαν στους Financial Times αυτόν τον μήνα ότι η πρώτη ιδέα δεν είναι σοφή, ενώ η δεύτερη είναι περιττή για τη μείωση του πληθωρισμού στον στόχο του και θα πρέπει να αφεθεί σε μια ευρύτερη αναθεώρηση του λειτουργικού πλαισίου το επόμενο έτος.

Ο Peter Schaffrik, στρατηγικός αναλυτής της RBC Capital Markets, δήλωσε ότι η ΕΚΤ «είναι απίθανο να κάνει αλλαγές σε κάποιο από αυτά τα μέτρα στη συνεδρίασή της την επόμενη εβδομάδα» – συμπεριλαμβανομένων των τόκων που πληρώνει στις κρατικές καταθέσεις- τονίζει ωστόσο θα επιχειρήσει να εντοπίσει τυχόν ενδείξεις σχετικά με τις το «μελλοντικές προθέσεις».

Ραντεβού στην Αθήνα

«Γεράκια» και «περιστέρια» καλούνται να λύσουν τις διαφορές που άφησαν ανοικτές στη συνεδρίαση της 14ης Σεπτεμβρίου, όταν  η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε, την 10η διαδοχική αύξηση των επιτοκίων της, ανεβάζοντας το βασικό επιτόκιο της ζώνης του ευρώ στο 4%, στο υψηλότερο -ιστορικά- επίπεδο.

Και παρά το γεγονός ότι οικονομολόγοι και επενδυτές θεωρούν στις αναλύσεις τους ότι το επίπεδο του 4% είναι το όριο στο κόστος δανεισμού στον τρέχοντα κύκλο σύσφιγξης, η επικεφαλής της ΕΚΤ απέφυγε να σηματοδοτήσει το τέλος.

Η νέα μεταβλητή

Στη δύσκολη εξίσωση της διαμόρφωσης της νομισματικής πολιτικής, έρχεται να προστεθεί μία ακόμα μεταβλητή: η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή καθιστά επισφαλή κάθε πρόβλεψη για την πορεία των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, και κατ΄επέκταση για την εξέλιξη του πληθωρισμού.

Η ίδια η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας την περασμένη Δευτέρα στο Eurogroup, μοιράστηκε με τους υπουργούς Οικονομικών την ανησυχία της για τις εξελίξεις στο Ισραήλ, και την ευρύτερη περιοχή. Τόνισε επίσης, ότι η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις ενεργειακές τιμές.

Αναλυτές τονίζουν ότι, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς μπορεί να δυσχαιράνει το έργο των κεντρικών τραπεζών στη μάχη τους για την πάταξη του πληθωρισμού.

Στην Αθήνα

Με οικοδεσπότη τον Γιάννη Στουρνάρα, εκ των περιστεριών της ΕΚΤ, οι ευρωπαίοι τραπεζίτες καλούνται την Πέμπτη να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν με τις αυξήσεις των επιτοκίων, ή θα κάνουν μία παύση -όπως έχει κάνει και η Fed.

Εξάλλου, όπως διαφαίνεται, το μάντρα που κυριαρχεί πλέον στην νομισματική πολιτική είναι «υψηλά [επιτόκια] για περισσότερο», αφήνοντας το τρέχον επίπεδο να λειτουργήσει και να περάσει στο σύνολο της οικονομίας.

Σε αυτή τη φάση, τα επικρατέστερα σενάρια θέλουν την ΕΚΤ να διατηρεί αμετάβλητα τα επιτόκια όχι μόνον στη συνεδρίαση της 26ης Οκτωβρίου αλλά και σε αυτήν της 14ης Δεκεμβρίου. Την ίδια ώρα, έξι πηγές που μίλησαν στο Reuters θεωρούν πως είναι πολύτιμη η ευελιξία του ΡΕΡΡ (Pandemic Emergency Purchase Programme), παροτρύνοντας την ΕΚΤ να παραμερίσει προσωρινά τη συζήτηση για τον τερματισμό του προγράμματος.