Δείκτης Ασφαλείας Μονάχου: Ποιες είναι οι νέες μεγάλες απειλές για τη Δύση

Η Κίνα και η Ρωσία θεωρούνται μικρότερη απειλή για τους δυτικούς πληθυσμούς τώρα από ό,τι πριν από έναν χρόνο, καθώς η δημόσια ανησυχία στρέφεται σε μη παραδοσιακούς κινδύνους όπως η μαζική μετανάστευση, κλιματικά αλλαγή και το ριζοσπαστικό Ισλάμ.

Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Δείκτη Ασφαλείας του Μονάχου 2024, η αντίληψη του κοινού για τους παραδοσιακούς σκληρούς κινδύνους για την ασφάλεια παραμένει υψηλότερη τώρα από ό,τι πριν από τρία χρόνια, αλλά έχει μειωθεί από το 2022, τη χρονιά που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία.

Τα ευρήματα δείχνουν μια αποσύνδεση μεταξύ του δημόσιου αισθήματος και της πολιτικής καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντώνται αργότερα αυτή την εβδομάδα στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου για να συζητήσουν αυτό που οι διοργανωτές αποκάλεσαν «πτωτική τάση στην παγκόσμια πολιτική, που χαρακτηρίζεται από αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων και της οικονομικής αβεβαιότητας».

Στην ατζέντα

Στην κορυφή της ατζέντας θα είναι οι συνεχιζόμενοι πόλεμοι μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και Ισραήλ και Χαμάς, καθώς και η επέκταση του ΝΑΤΟ και η πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Όπως επισημαίνει το CNBC, παραθέτοντας την έρευνα, η κοινή γνώμη είναι ευρέως ευθυγραμμισμένη με μεσοπρόθεσμους οικονομικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους, ωστόσο, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων στις δυτικές χώρες πιστεύουν ότι η Κίνα και άλλες δυνάμεις από τον Παγκόσμιο Νότο θα γίνουν ισχυρότερες την επόμενη δεκαετία, ενώ οι δυτικές δυνάμεις είναι πιο πιθανό να μείνουν στάσιμες ή να παρακμάσουν.

Στη δημοσκόπηση 12.000 ατόμων στις χώρες της G7 συν τη Βραζιλία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, λίγοι Δυτικοί ερωτηθέντες πίστευαν ότι η χώρα τους θα είναι πιο ασφαλής και πλούσια σε 10 χρόνια. Αντίθετα, οι περισσότεροι από αυτούς στις αναδυόμενες οικονομίες θεωρούν ότι θα είναι καλύτερα οικονομικά και πολιτικά.

Η Ρωσία και η Κίνα

Ενώ η Ρωσία κατατάχθηκε ως η κορυφαία απειλή για τις χώρες της G7 πέρυσι, οι ανησυχίες πλέον έχουν ξεθωριάσει.

Μόνο οι πολίτες από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιαπωνία εξακολουθούν να θεωρούν τη Μόσχα κορυφαίο κίνδυνο φέτος, ενώ η Γερμανία και η Ιταλία κατέγραψαν σημαντική χαλάρωση των ανησυχιών. Σε αυτό περιλαμβάνονταν οι φθίνουσες ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους πυρηνικής σύγκρουσης και διαταραχών στον ενεργειακό εφοδιασμό.

Η Κίνα υποχωρεί επίσης σε βαθμό ανησυχίας σε σχέση με πέρυσι, με εξαίρεση τον Καναδά και την Ιαπωνία. Σημειωτέον, ωστόσο, οι Κινέζοι ερωτηθέντες είδαν όλες τις χώρες εκτός από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία ως πιο απειλητικές τώρα από πριν. Ήταν επίσης η μόνη χώρα που χαρακτήρισε τις ΗΠΑ ως απειλή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αντιλήψεις για τους μη παραδοσιακούς κινδύνους αυξήθηκαν σε όλες τις χώρες, με τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να εκφράζουν ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές απειλές, τους κινδύνους μαζικής μετανάστευσης ως αποτέλεσμα πολέμου ή κλιματικής αλλαγής και το οργανωμένο έγκλημα. Τα περιβαλλοντικά ζητήματα κατατάσσονται στις τρεις πρώτες ανησυχίες σε όλες τις χώρες εκτός από τις ΗΠΑ.

Η απειλή του ριζοσπαστικού Ισλάμ παρουσίασε επίσης αξιοσημείωτη αύξηση, αν και οι συντάκτες της έκθεσης σημείωσαν ότι το συναίσθημα συγκεντρώθηκε κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και είναι πιθανότατα συνέπεια του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς.

Τα θέματα κυβερνοασφάλειας, εν τω μεταξύ, κατατάσσονται ως κορυφαίος κίνδυνος στην Κίνα και τις ΗΠΑ, καθώς και οι δύο χώρες ενισχύουν τους περιορισμούς η μία εναντίον της άλλης στον αγώνα για τεχνολογική κυριαρχία .

«Lose-Lose?»

Ο δείκτης συνοδεύτηκε από μια έκθεση με τίτλο «Lose-Lose?», η οποία υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη στροφή από την παγκόσμια συνεργασία προς τις συναλλακτικές, προστατευτικές πολιτικές.

«Καθώς όλο και περισσότερα κράτη ορίζουν την επιτυχία τους σε σχέση με άλλα, ένας φαύλος κύκλος σκέψης σχετικά με τα κέρδη, απώλειες ευημερίας και αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις απειλεί να ξετυλιχτεί. Η προκύπτουσα δυναμική απώλειας-απώλειας εκτυλίσσεται ήδη σε πολλούς τομείς πολιτικής και κατακλύζει διάφορες περιοχές», ανέφερε η έκθεση.

Και προσθέτει ότι ο φετινός «υπερεκλογικός κύκλος» θα μπορούσε να επιδεινώσει περαιτέρω τους κινδύνους «δημοκρατικής οπισθοδρόμησης, αυξανόμενης κοινωνικής πόλωσης και αυξανόμενου δεξιού λαϊκισμού», καταστρέφοντας περαιτέρω τη διεθνή συνεργασία.

«Οι λαϊκιστικές δυνάμεις ενίσχυσαν περαιτέρω το συναίσθημα που κερδίζουν ορισμένοι παράγοντες εις βάρος άλλων, καθώς μια ακραία μορφή φιλελευθερισμού «επιδεινώνει ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από την οικονομική παγκοσμιοποίηση», πρόσθεσε.

Η έκθεση υποστηρίζει επίσης, ότι η επανεκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ θα μπορούσε ενδεχομένως να «σημάνει το τέλος της αξιόπιστης συνεργασίας μεταξύ των δημοκρατικών κρατών». Πράγματι, το Σάββατο ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος για την προεδρία είπε ότι θα «ενθάρρυνε» τη Ρωσία να επιτεθεί στους συμμάχους του ΝΑΤΟ εάν δεν εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για τις δαπάνες.