Kαθαρή ενέργεια: Ανεβαίνει ο λογαριασμός – Απαιτούνται επιπλέον 34 τρισ. δολάρια [γραφήματα]

Το επιπλέον ποσό των 34 τρισ. δολαρίων θα χρειαστεί να δαπανήσουν οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια ως το 2050, σύμφωνα με την έρευνα του BloombergNEF.

Η 250σέλιδη έκθεση New Energy Outlook του ερευνητικού ομίλου, η οποία επεξεργάζεται 18 εκατομμύρια σημεία δεδομένων, αναφέρει ότι το ποσό αυτό είναι αυξημένο  κατά 19% από αυτό που προβλέπεται στο βασικό σενάριο. Οι τομείς από τα ηλεκτρικά οχήματα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και τη δέσμευση άνθρακα χρειάζονται πρόσθετη στήριξη.

Χρειαζόμαστε ένα Bretton Woods για το κλίμα του πλανήτη

Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια έχει αντιμετωπίσει αντίσταση τα τελευταία χρόνια, καθώς οι πολιτικές για το κλίμα έχουν γίνει πολιτικό σημείο αιχμής στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Ένα επιπλέον σημαντικό ζήτημα είναι το υψηλό κόστος δανεισμού και ο πληθωρισμός που καθιστούν λιγότερο ελκυστικές τις αποδόσεις των επενδύσεων για τους κατασκευαστές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Τα προηγούμενα στοιχεία της BNEF έδειξαν οι επενδύσεις για την ενεργειακή μετάβαση σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα αυξήθηκαν κατά 17% το 2023 παγκοσμίως και διαμορφώθηκαν σε 1,8 τρισ. δολάρια. Ωστόσο η σημερινή έκθεση αποκαλύπτει ότι συνεχίζει να ανεβαίνει η θερμοκρασία παγκοσμίως και ως εκ τούτου θα πρέπει να αυξηθεί ο ρυθμός των δαπανών για να βρεθούν νωρίτερα λύσεις.

«Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι βρισκόμαστε τόσο κοντά, αλλά ταυτόχρονα είναι και τόσο μακριά, επειδή πολλές από αυτές τις επενδύσεις δεν είναι πλήρως κερδοφόρες χωρίς περαιτέρω δράση» εξηγεί ο David Hostert, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομικών και μοντελοποίησης στο BNEF.

Τα δύο σενάρια

Το BNEF χώρισε την ανάλυσή του μεταξύ δύο σεναρίων.

Η βασική υπόθεση προβλέπει ότι οι κυβερνήσεις βασίζονται αποκλειστικά σε οικονομικά ανταγωνιστικές τεχνολογίες, με αποτέλεσμα ο κόσμος να θερμανθεί κατά 2,6C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Αυτή η πορεία, που ονομάστηκε σενάριο οικονομικής μετάβασης (ETS), εξακολουθεί να είναι ελαφρώς καλύτερη από ό,τι δεσμεύονται να κάνουν σήμερα οι κυβερνήσεις, αλλά θα οδηγήσει σε καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις, καθώς ο κόσμος θα παραβιάσει τον στόχο των 2C που έχει τεθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.

Το net zero σενάριό της (NZS) υποθέτει ότι οι κυβερνήσεις διπλασιάζουν τις τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών με στόχο να φτάσουν στο καθαρό μηδέν έως το 2050. Εάν ο κόσμος ακολουθήσει αυτή την πορεία, μπορεί να χάσει τον πιο φιλόδοξο στόχο του Παρισιού, δηλαδή να διατηρήσει την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 1,5C, πλησιάζοντας στο 1,75C. Θα μπορούσε όμως να αποφύγει ορισμένες μη αναστρέψιμες κλιματικές ζημίες.

Μεταξύ των μεγάλων αλλαγών που απαιτούνται για την επίτευξη του καθαρού μηδενός, η έκθεση αναφέρει ότι κάθε νέο αυτοκίνητο που θα πωλείται από το 2034 και μετά θα πρέπει να είναι ηλεκτρικό όχημα. Οι τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα θα απαιτήσουν επενδύσεις ύψους 6,8 τρισ. δολαρίων για την παγίδευση των εκπομπών όχι μόνο από τη βιομηχανία, αλλά και από τον τομέα της ενέργειας. Οι επενδύσεις σε έργα για το ηλεκτρικό δίκτυο θα κορυφωθούν σε περίπου 1 τρισ. δολάρια ετησίως στη δεκαετία του 2040, παρόμοιες με τις επενδύσεις που απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε εκείνη τη δεκαετία.

«Υπάρχει σίγουρα μια αφύπνιση στις εταιρείες εθνικού δικτύου, αλλά οι επενδύσεις δεν προχωρούν τόσο γρήγορα όσο θα έπρεπε» εξηγεί ο Hostert.

Τα στοιχεία του BNEF βασίζονται στο αρχικό κεφάλαιο που απαιτείται για την κατασκευή πράσινων υποδομών και δεν περιλαμβάνουν τα λειτουργικά έξοδα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε σενάριο που καταναλώνει περισσότερα ορυκτά καύσιμα από ό,τι χρειάζεται για να είναι σε τροχιά προς το καθαρό μηδέν θα μπορούσε τελικά να είναι πιο ακριβό στην εφαρμογή του αν και το BNEF δεν έχει κάνει ακόμη αυτούς τους υπολογισμούς.

Το τέλος της κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων

Αυτό που προκύπτει σαφώς από την ανάλυση του BNEF είναι ότι η εποχή της κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων στο ενεργειακό σύστημα πλησιάζει στο τέλος της. Ανεξάρτητα από το αν οι χώρες ακολουθήσουν τις πολιτικές που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου του μηδενικού ισοζυγίου έως το 2050 ή όχι, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο παγκόσμιο μίγμα ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να είναι υψηλότερο από 50% έως το τέλος της δεκαετίας.

Οι φετινές Νέες Ενεργειακές Προοπτικές περιλαμβάνουν ανάλυση του τρόπου με τον οποίο οι μεγάλες οικονομίες μπορούν να επιτύχουν τους κλιματικούς τους στόχους, καλύπτοντας τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Ιαπωνία, την Κίνα και την Ινδία, καθώς και περιφερειακές αναλύσεις για την Ευρώπη, τη Νοτιοανατολική Ασία και τη Λατινική Αμερική. Ο Hostert εξήγησε ότι, καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θέτουν στόχους για το κλίμα, αυτού του είδους η λεπτομερής ανάλυση είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων αυτών.

Προς το παρόν η μετάβαση γίνεται με δύο ρυθμούς, με ορισμένες τεχνολογίες να προηγούνται σαφώς, ενώ άλλες χρειάζονται απαραίτητα μια πιο σκληρή ώθηση. «Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τις μπαταρίες, αν κάνεις λίγο τα στραβά μάτια, μπορείς να δεις ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει» είπε χαρακτηριστικά. «Αλλά αν κοιτάξετε το υδρογόνο, τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα ή την πυρηνική ενέργεια, απαιτούνται πολύ μεγαλύτερα βήματα».