Naftogaz: Γαλλικό δικαστήριο ανοίγει τον δρόμο για κατάσχεση ρωσικών assets

Σε μία απόφαση ορόσημο, το Δικαστήριο του Παρισιού εξουσιοδότησε τη Naftogaz, την κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ουκρανίας, να ξεκινήσει την κατάσχεση ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων στη Γαλλία. Στο πλαίσιο της διαδικασίας, η εταιρεία έχει ήδη τοποθετήσει υποθήκες σε ακίνητα αξίας άνω των 120 εκατ. ευρώ.

Η Naftogaz ξεκίνησε διαδικασία διαιτησίας κατά της Ρωσίας τον Οκτώβριο του 2016, ζητώντας αποζημίωση μετά την κατάληψη της χερσονήσου της Κριμαίας και την κατάσχεση της περιουσίας της ουκρανικής εταιρείας, η οποία περιελάμβανε ειδικές άδειες για χρήση υπεδάφους, εξοπλισμό και υποδομή, δικαιώματα εκμετάλλευσης αγωγών και αποθήκευσης αερίου, δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αγωγούς φυσικού αερίου και πάνω από 675 εκατομμύρια κυβικά μέτρα αποθηκευμένου αερίου. Σύμφωνα με τη Naftogaz, η κατάσχεση παραβίασε τη διμερή επενδυτική συνθήκη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

Ως αποτέλεσμα της δικαστικής διαδικασίας, στις 12 Απριλίου 2023, ένα δικαστήριο υπό την αιγίδα του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου (PCA) στη Χάγη διέταξε τη Ρωσία να πληρώσει στη Naftogaz περισσότερα από 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η απόφαση παραμένει η μεγαλύτερη αποζημίωση μέχρι σήμερα σε ουκρανικές εταιρείες σε νομικές διαδικασίες κατά της Ρωσίας μετά την κατοχή της Κριμαίας.

H Naftogaz στις δικαστικές αίθουσες

Αν και η Ρωσία αρχικά δεν συμμετείχε στη διαδικασία, εντάχθηκε αργότερα στη φάση της αποζημίωσης. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας απέρριψε πρόσφατα την έφεση της χώρας για αλλαγή της απόφασης του δικαστηρίου. Ωστόσο, η Ρωσία αρνήθηκε να πληρώσει τη Naftogaz, με αποτέλεσμα η ουκρανική εταιρεία να επιδιώξει την  αποζημίωσή της σε χώρες όπου η Ρωσία κατέχει περιουσιακά στοιχεία.

«Η Naftogaz συνεχίζει να συντονίζει τις προσπάθειες επιβολής του νόμου σε πολλές δικαιοδοσίες, με επιτυχημένες ενέργειες ήδη σε εξέλιξη στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Φινλανδία», δήλωσε ο Roman Chumak, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Naftogaz. «Η εταιρεία παραμένει αποφασιστική στις προσπάθειές της να ανακτήσει την πλήρη αξία του βραβείου και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των κρατικών επιχειρήσεων της Ουκρανίας στη διεθνή σκηνή».

Η Naftogaz έχει επίσης ασκήσει νομική αγωγή κατά της Ρωσίας στις ΗΠΑ και πρόσφατα, η τσεχική ενεργειακή εταιρεία ζήτησε αποζημίωση από την Gazprom για ζημιές.

Η αντεπίθεση της Gazprom

Εν τω μεταξύ ρωσικό δικαστήριο αύξησε σε 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια από περίπου 150 εκατομμύρια δολάρια το πρόστιμο κατά της Naftogaz για την επιδίωξή της σε διεθνή διαιτησία για την επίλυση μιας διαφοράς διαμετακόμισης φυσικού αερίου με την Gazprom. Σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, το περιφερειακό δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης ενήργησε κατά της Naftogaz πέρυσι – περισσότερα από δύο χρόνια μετά τον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία – για μια πενταετή συμφωνία μεταφοράς φυσικού αερίου που έληγε την 1η Ιανουαρίου 2025, μετά την οποία η Ρωσία διέκοψε τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας.

Τον Μάιο του 2022 η Ουκρανία διέκοψε τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω του σταθμού μέτρησης Sokhranovka, κηρύσσοντας «ανωτέρα βία», μια ρήτρα που επικαλείται όταν μια επιχείρηση πλήττεται από κάποιον παράγοντα πέρα ​​από τον έλεγχό της. Αυτό άφησε μόνο ένα σημείο εισόδου για τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου – το Sudzha στη νότια περιοχή Kursk της Ρωσίας κοντά στα ουκρανικά σύνορα.

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax ανέφερε ότι η Gazprom σταμάτησε επίσης τις πληρωμές για τη διέλευση μέσω Sokhranovka, ενώ η Naftogaz είχε κινήσει διεθνή διαιτησία.

Η Gazprom αντιμετωπίζει πολλές νομικές υποθέσεις, με συνδυασμένες αξιώσεις περίπου 18,5 δισεκατομμυρίων ευρώ (20 δισεκατομμύρια δολάρια) από ευρωπαϊκές εταιρείες, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters που βασίζονται σε δικαστικά έγγραφα.

Την ίδια στιγμή, η Gazprom έχει εξαπολύσει αμοιβαίες αντεγκλήσεις στη Ρωσία. Η Gazprom έχει ήδη κερδίσει 10 από τις 14 εκτελεστές αποφάσεις για αξιώσεις από κατηγορούμενους στη Ρωσία.