Πυρηνική σύντηξη: Ρεκόρ χρηματοδότησης για νεοσύστατη γερμανική εταιρεία

Μια γερμανική νεοσύστατη εταιρεία εξασφάλισε χρηματοδότηση ρεκόρ 130 εκατομμυρίων ευρώ για την ανάπτυξη της τεχνολογίας ενέργειας σύντηξης, καθώς οι επενδυτές εντείνουν τα στοιχήματά τους στο δυναμικό της Ευρώπης στον αγώνα για τη δημιουργία άφθονης ενέργειας μηδενικών εκπομπών συνδυάζοντας άτομα.

Η επένδυση στην Proxima Fusion με έδρα το Μόναχο, με επικεφαλής τους τεχνολογικούς επενδυτές Cherry Ventures και Balderton Capital, είναι η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα στον τομέα της σύντηξης στην Ευρώπη.

Ο Φίλιπ Ντέιμς, ιδρυτικός εταίρος της Cherry Ventures, την περιέγραψε ως «στοιχηματισμό στην ικανότητα της Ευρώπης να ηγηθεί στην επίλυση μιας από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ανθρωπότητας».

«Δεν υπάρχουν τόσες πολλές εταιρείες τρισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως, αλλά πιστεύουμε ότι αν υπάρχει μία εταιρεία που μπορεί να είναι αυτή, τότε αυτή είναι η Proxima», δήλωσε στους Financial Times.

Η Proxima, που ιδρύθηκε από το Γερμανικό Ινστιτούτο Φυσικής Πλάσματος Max Planck πριν από δύο χρόνια με αρχική χρηματοδότηση 7 εκατομμυρίων ευρώ, επιδιώκει να κατασκευάσει μια συσκευή που ονομάζεται stellarator, η οποία πιστεύει ότι είναι η πιο βιώσιμη οδός για εμπορική παραγωγή ενέργειας από σύντηξη. Αυτή είναι μια εναλλακτική λύση στη πιο συνηθισμένη τεχνική  tokamak στην οποία πρωτοστάτησαν οι Σοβιετικοί επιστήμονες τη δεκαετία του 1950.

Tokamak εναντίον stellarator

Και οι δύο συσκευές χρησιμοποιούν τεράστιους μαγνήτες για να αιωρούν μια πλωτή μάζα πλάσματος υδρογόνου καθώς θερμαίνεται σε ακραίες θερμοκρασίες, έτσι ώστε οι ατομικοί πυρήνες να συντήκονται, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Η περιστραμένη δομή του stellarator είναι πιο περίπλοκη στην κατασκευή, αλλά θα πρέπει να παράγει ένα πιο σταθερό πλάσμα που, σύμφωνα με την Proxima, το καθιστά πιο κατάλληλο για έναν σταθμό παραγωγής ενέργειας.

Σχεδόν όλη η χρηματοδότηση της λεγόμενης σύντηξης μαγνητικού περιορισμού μέχρι πρόσφατα διοχετευόταν σε παραδοσιακά tokamak, και εταιρείες στις ΗΠΑ έχουν συγκεντρώσει πολύ μεγαλύτερα ποσά από την Proxima.

Η Commonwealth Fusion Systems, που υποστηρίζεται από τον Μπιλ Γκέιτς, η οποία κατασκευάζει μια συσκευή επίδειξης tokamak στη Μασαχουσέτη, συγκέντρωσε το ρεκόρ των 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, ενώ η Helion, που υποστηρίζεται από τον Σαμ Άλτμαν, συγκέντρωσε 425 εκατομμύρια δολάρια τον Ιανουάριο.

Ωστόσο, καμία μηχανή σύντηξης δεν έχει καταφέρει ακόμη να παράγει περισσότερη ενέργεια από ό,τι καταναλώνει το σύστημα, και ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η εμπορική ενέργεια σύντηξης απέχει δεκαετίες.

Ο Φρανσέσκο ΣκιορτίνοFrancesco Sciortino, διευθύνων σύμβουλος της Proxima, δήλωσε ότι η χρηματοδότηση θα καλύψει την κατασκευή έως το 2027 ενός ισχυρού μοναδικού μαγνήτη που ονομάζεται Stellerator Model Coil. «Αυτός είναι ο μαγνήτης που αλλάζει την ιστορία», δήλωσε στους FT.

Στη συνέχεια, η εταιρεία θα κατασκευάσει ένα εργοστάσιο επίδειξης με κόστος περίπου 1 δισεκατομμυρίου ευρώ έως το 2031, το οποίο ο Σκιορτίνο ελπίζει ότι μπορεί να χρηματοδοτηθεί εν μέρει από μια ευρωπαϊκή κυβέρνηση, ακολουθούμενο από τον πρώτο εμπορικό σταθμό παραγωγής ενέργειας από σύντηξη αργότερα την ίδια δεκαετία.

Πόσο ώριμη είναι η τεχνολογία σύντηξης

Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, είναι ένθερμος υποστηρικτής της έρευνας για τη σύντηξη και έχει δηλώσει ότι η Γερμανία θα πρέπει να φιλοξενήσει τον πρώτο σταθμό παραγωγής ενέργειας από σύντηξη στον κόσμο. «Το βασικό μας μήνυμα προς τον καγκελάριο Μερτς είναι ότι ζητήσατε ένα έργο-φάρο για τη Γερμανία. Παραδίδουμε ένα έργο φάρου», δήλωσε ο Σκιορτίνο.

Ο Ντάνιελ Γουοτερχάουζ, γενικός εταίρος της Balderton Capital, δήλωσε στους FT ότι το τεχνολογικά επικεντρωμένο fund του εντυπωσιάστηκε από την «εξαιρετική ομάδα» της Proxima και την ικανότητά της να αξιοποιεί λογισμικό προσομοίωσης για να ξεπεράσει προβλήματα σχεδιασμού.

«Είναι σίγουρα ένα διαφορετικό είδος προφίλ κινδύνου από αυτό που θα είχατε σε μια επένδυση σε λογισμικό», είπε. «Αυτό που μας έδωσε εμπιστοσύνη είναι ότι πιστεύουμε ότι η φυσική εδώ έχει λυθεί».

Ο Σκιορτίνο σημείωσε πώς η Ευρώπη ηγήθηκε παγκοσμίως στην έρευνα για τη σύντηξη εδώ και δεκαετίες, αλλά κινδύνευε να μείνει πίσω στην κρίσιμη στιγμή εάν δεν υποστηρίξει τις ιδιωτικές εταιρείες που προσπαθούν να κάνουν την ενέργεια σύντηξης πραγματικότητα. Ο πιο προηγμένος υφιστάμενος stellarator στον κόσμο, που κατασκευάστηκε από επιστήμονες που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, βρίσκεται στο Greifswald, στην ανατολική Γερμανία.

«Αν δεν επενδύσετε την κατάλληλη στιγμή ως κυβέρνηση [τότε] όλα είναι μάταια», δήλωσε ο επικεφαλής της Proxima. «Απλώς κάνατε επιστήμη για να βοηθήσετε τους Αμερικανούς ή Κινέζους συναδέλφους μας».