Επιδείνωση του χάους και της αβεβαιότητας που επικρατεί στο παγκόσμιο εμπόριο και μεταξύ των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ προκαλεί η νομική διαμάχη για τους παγκόσμιους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ που βαθαίνει στα αμερικανικά δικαστήρια.
Με μια απόφαση με ψήφους 7-4 από μια επιτροπή δικαστών την Παρασκευή το βράδυ σε εφετείο της Ουάσινγκτον κρίθηκαν παράνομοι οι περισσότεροι από τους σαρωτικούς δασμούς της κυβέρνησης Τραμπ.
Η πλειοψηφία επικύρωσε την απόφαση του Μαΐου του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου ότι οι δασμοί ήταν παράνομοι. Αλλά οι δικαστές άφησαν τους δασμούς άθικτους ενώ η υπόθεση προχωρά, όπως είχε ζητήσει ο Τραμπ, και υπέδειξαν ότι οποιαδήποτε ασφαλιστική αγωγή θα μπορούσε ενδεχομένως να περιοριστεί ώστε να εφαρμόζεται μόνο σε όσους άσκησαν μήνυση.
Τι μέλλει γενέσθαι
Το τοπίο για το άμεσο μέλλον είναι θολό, επισημαίνει το Bloomberg. Η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να ασκήσει γρήγορα έφεση κατά της απόφασης στο Ανώτατο Δικαστήριο ή θα μπορούσε να επιτρέψει στο εμπορικό δικαστήριο να επανεξετάσει το θέμα και ενδεχομένως να περιορίσει την ασφαλιστική αγωγή κατά των δασμών του.
«Οι εμπορικοί μας εταίροι πρέπει να είναι ζαλισμένοι και μπερδεμένοι», έγραψε σε μια ανάρτηση στο LinkedIn η Γουέντι Κάτλερ, ανώτερη αντιπρόεδρος στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Κοινωνίας της Ασίας και βετεράνος διαπραγματευτής εμπορίου των ΗΠΑ. «Πολλοί από αυτούς συνήψαν συμφωνίες-πλαίσια μαζί μας και κάποιοι εξακολουθούν να διαπραγματεύονται».
Τρισεκατομμύρια δολάρια παγκόσμιου εμπορίου εμπλέκονται στην υπόθεση, η οποία κατατέθηκε από πολιτείες υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών και μια ομάδα μικρών επιχειρήσεων. Μια τελική απόφαση κατά των δασμών του Τραμπ θα ανατρέψει τις εμπορικές συμφωνίες του και θα αναγκάσει την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει αιτήματα για εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε επιστροφές φόρων που έχουν ήδη καταβληθεί.
«Είναι πολύ ικανοποιητικό», δήλωσε η Elana Ruffman, της οποίας η οικογενειακή επιχείρηση παιχνιδιών Learning Resources Inc. κέρδισε ξεχωριστή αγωγή για τους δασμούς του Τραμπ που εκδόθηκαν βάσει του Διεθνούς Νόμου περί Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης ή IEEPA. «Είναι υπέροχο που το δικαστήριο συμφωνεί μαζί μας ότι ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζονται αυτοί οι δασμοί δεν είναι νόμιμος».
Η Mollie Sitkowski, δικηγόρος εμπορίου στην Faegre Drinker Biddle & Reath LLP, επεσήμανε σε σημείωμα προς τους πελάτες την Παρασκευή ότι η απόφαση «δεν ισχύει άμεσα» για τους δασμούς στη Βραζιλία ή στην Ινδία που εκδόθηκαν βάσει του νόμου έκτακτης ανάγκης και ενδέχεται να μην αφορά την κατάργηση της εξαίρεσης «de minimis» για πακέτα αξίας κάτω των 800 δολαρίων.
Η απόφαση
Η απόφαση του Εφετείου των ΗΠΑ έκρινε ότι ο Τραμπ έσφαλε που επέβαλε δασμούς βάσει του IEEPA, ενός ομοσπονδιακού νόμου που η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν προοριζόταν ποτέ να χρησιμοποιηθεί με τέτοιο τρόπο. Πράγματι, το δικαστήριο σημείωσε ότι ο νόμος δεν αναφέρει δασμούς «ή κανένα από τα συνώνυμά του».
«Για άλλη μια φορά, ένα δικαστήριο έκρινε ότι ο πρόεδρος δεν μπορεί να εφεύρει μια ψεύτικη οικονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να δικαιολογήσει δισεκατομμύρια δολάρια σε δασμούς», δήλωσε η Γενική Εισαγγελέας της Νέας Υόρκης, Letitia James, η οποία είναι διάδικος στην αγωγή για τους δασμούς. «Αυτοί οι δασμοί είναι ένας φόρος για τους Αμερικανούς – αυξάνουν το κόστος για τις εργαζόμενες οικογένειες και τις επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα μας, προκαλώντας υψηλότερο πληθωρισμό και απώλειες θέσεων εργασίας».
Η απόφαση ισχύει για τους παγκόσμιους δασμούς του Τραμπ για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», οι οποίοι ορίζουν μια βάση αναφοράς 10% και ισχύουν εδώ και μήνες, σύμφωνα με την κυβέρνηση, με στόχο την αντιμετώπιση μιας εθνικής έκτακτης ανάγκης γύρω από τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ. Επηρεάζει τους επιπλέον δασμούς στο Μεξικό, την Κίνα και τον Καναδά, τους οποίους ο Τραμπ χαρακτήρισε δικαιολογημένους από τη συνεχιζόμενη κρίση φαιντανύλης στις ΗΠΑ, την οποία χαρακτήρισε επίσης ως εθνική έκτακτη ανάγκη βάσει του IEEPA.
Η απόφαση καλύπτει επίσης τους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς του Τραμπ, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ στις 7 Αυγούστου για δεκάδες χώρες που δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε εμπορικές συμφωνίες με την κυβέρνηση έως την 1η Αυγούστου.
Ο Λευκός Οίκος
Οι δασμοί του Τραμπ κρίθηκαν για πρώτη φορά παράνομοι τον Μάιο από το εμπορικό δικαστήριο των ΗΠΑ στο Μανχάταν. Η ισχύς της απόφασης αυτής ανεστάλη από το Ομοσπονδιακό Περιφερειακό Δικαστήριο για την έφεση, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να συνεχίσει να απειλεί με δασμούς κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Λίγες ώρες πριν από την απόρριψη της απόφασης της Παρασκευής, αξιωματούχοι του υπουργικού συμβουλίου του Τραμπ δήλωσαν στο εφετείο ότι η άρση των δασμών του προέδρου θα έβλαπτε σοβαρά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, με τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ να λέει ότι θα οδηγούσε σε «επικίνδυνη διπλωματική αμηχανία» και θα υπονόμευε τις εμπορικές συνομιλίες. Το βράδυ της Παρασκευής μετά την απόφαση του εφετείου, ο Τραμπ δημοσίευσε στο X ότι εάν οι δασμοί καταργηθούν, «θα ήταν μια ολοκληρωτική καταστροφή για τη χώρα».
Η Γουέντι Κάτλερ, η οποία διετέλεσε για σχεδόν τριάντα χρόνια διπλωμάτης και διαπραγματεύτρια στο Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ, έγραψε στην ανάρτησή της ότι η Ινδία, η οποία επλήγη από δασμούς 50%, «πρέπει να χαίρεται», ενώ η Κίνα «πρέπει να ζυγίζει τη στάση της όσον αφορά τις παραχωρήσεις στις τρέχουσες συνομιλίες».
«Οι προσπάθειες της ΕΕ να εξασφαλίσει την εγχώρια έγκριση της συμφωνίας της ενδέχεται να τεθούν υπό αμφισβήτηση, ενώ η Ιαπωνία και η Κορέα, οι οποίες προφανώς έχουν συνάψει προφορικές συμφωνίες με λίγα γραπτά σημεία, ενδέχεται να επιλέξουν να επιβραδύνουν τις τρέχουσες προσπάθειες μέχρι να υπάρξει μεγαλύτερη νομική σαφήνεια στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα θα εξακολουθούν να πιέζουν για χαμηλότερους δασμούς στα αυτοκίνητα», δήλωσε ο Κάτλερ.
