Μπορεί το ασφαλιστικό σύστημα να αποτελεί για τους εκάστοτε κυβερνώντες μια «βραδυφλεγής βόμβα», μπορεί σχεδόν κάθε κυβέρνηση που… σέβεται τον εαυτό της να έχει περάσει ένα τουλάχιστον αμφιλεγόμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο στην προσπάθειά της να το «σώσει», μπορεί το 2027 να είναι μια κρίσιμη χρονιά για τα ταμεία και τους συνταξιούχους καθώς τότε θα ληφθεί υπόψη το προσδόκιμο διαβίωσης για να αυξηθούν, όπως όλα δείχνουν, τα όρια συνταξιοδότησης… αλλά οι ασφαλιστικές εισφορές που φέρνουν χρήματα στα ταμεία διαρκώς «πετσοκόβονται» τα τελευταία χρόνια.
Ειδικά η κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχει καταφέρει να προβεί μόνο στην τελευταία τριετία – από το 2022 έως το 2025- σε δύο μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών στο όνομα της τόνωσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά με αποτέλεσμα νέα πλήγματα στα χρήματα που εισρέουν στα ταμεία.
Και σα να μην έφταναν η μείωση κατά 0,5% των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα το 2022, η επόμενη μείωση κατά μία επιπλέον ποσοστιαία μονάδα των εισφορών του κλάδου υγείας το 2025, και η ήδη προγραμματισμένη μείωση 0,5% εντός του 2026, στο κυβερνητικό επιτελείο σκέπτονται να επισπεύσουν άλλη μια μείωση εντός του 2026, κατά 0,5%, η οποία έχει προγραμματιστεί να γίνει το 2027.
Η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών θα δρομολογηθεί ξανά στο όνομα της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της περικοπής του μη μισθολογικού κόστους. Οι ασφαλιστικές εισφορές θα έχουν υποχωρήσει κατά 5,9% από το 2019 και εντεύθεν και θα βρεθούν στο 35,66%, πλησιάζοντας τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το υπουργείο Εργασίας δηλώνει με… ενθουσιασμό ότι το 5,9% είναι μια από τις μεγαλύτερες μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών που έχει επιτύχει ποτέ κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο αυτή η επιλογή που ασφαλώς έχει ικανοποιήσει τους εργοδότες, δεν έχει υπολογιστεί τι επιπτώσεις θα έχει μακροπρόθεσμα στο ασφαλιστικό σύστημα και με δεδομένο το δημογραφικό πρόβλημα. Πάντως να σημειωθεί ότι μόνο η μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα στις ασφαλιστικές εισφορές προκαλεί απώλεια εσόδων στον ΕΦΚΑ κατά 440 εκατομμύρια ευρώ.
Στις παραπάνω μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών πρέπει να συνυπολογιστεί και η πρόσφατη ρύθμιση τον περασμένο Μάρτιο, με την οποία o υπολογισμός των εισφορών για τις περιπτώσεις υπερωριών, υπερεργασίας, νυκτερινών και αργιών υπολογίζεται επί του ωρομισθίου που αντιστοιχεί στην οκτάωρη εργασία, χωρίς δηλαδή την προσαύξηση που αντιστοιχεί σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις χρόνου απασχόλησης.
Και το παζλ συμπληρώνεται με την ρύθμιση στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο Κεραμέως που κάνει ένα βήμα παραπέρα στο ισχύον καθεστώς επεκτείνοντας την απαλλαγή των προσαυξήσεων που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καθώς και των προσαυξήσεων που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη πάνω από το ύψος του κατώτατου μισθού και των τριών (το μέγιστο) τριετιών.
Μακροπρόθεσμα ποια θα είναι η επίπτωση στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων; Με δεδομένο ότι το δημογραφικό πρόβλημα επιτείνεται και στο τραπέζι ήδη μπαίνουν προτάσεις για αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης ακόμα και έως τα 70 χρόνια, αλλά και με ανοιχτό το μελλοντικό ενδεχόμενο νέα συρρίκνωσης των συντάξεων καθώς «το ταμείον (θα) είναι μείον», πόσο θα έχει συνεισφέρει σε αυτή την εξέλιξη η πολιτική διαρκούς συρρίκνωσης των ασφαλιστικών εισφορών; Ερωτήματα που οι αρμόδιοι καλούνται να απαντήσουν πριν κατηγορηθούν πάλι οι ασφαλισμένοι για την εικόνα του ασφαλιστικού συστήματος, και κυρίως πριν φορτωθούν πάλι σε αυτούς τα βάρη από τις «αμαρτίες» άλλων, δηλαδή των κατά καιρούς κυβερνώντων….
