Η έξοδος απο την Ευρωπαική Ενωση για τη Βρετανία -το Brexit αλλιώς – παραμένει ακόμα μια επιλογή που συνεχίζει να διχάζει και να απασχολεί τους πολίτες στη «Γηραιά Αλβιώνα» .Ο Κίρ Στάρμερ υπόσχεται στους Βρετανούς ψηφοφόρους ότι θα διορθώσει το κενό που άφησε το Brexit στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά οι Βρυξέλλες φαίνεται να έχουν αρκετά [πράγματα] να ασχοληθούν, σημειώνει το Politico.
Λίγες μέρες μετά την αποκάλυψη των δυσοίωνων προοπτικών ανάπτυξης της Βρετανίας στον προϋπολογισμό του Ηνωμένου Βασιλείου, ο πρωθυπουργός της χώρας έδωσε δύο ομιλίες υποσχόμενος στενότερους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση και προήγαγε τον υπεύθυνο για τις σχέσεις με την ΕΕ Νικ Τόμας Σιμοντς, στο υπουργικό συμβούλιο.
«Πρέπει να συνεχίσουμε να προχωράμε προς μια στενότερη σχέση με την ΕΕ και πρέπει να είμαστε ώριμοι σε αυτό το θέμα, να αποδεχτούμε ότι αυτό θα απαιτήσει συμβιβασμούς», δήλωσε ο πρωθυπουργος της κυβέρνησης των Εργατικών, τη Δευτέρα.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι ήδη απασχολημένοι με τα πολλά θέματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν, καθώς αναζητούν ένα τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και αντιμετωπίζουν τις δικές τους εγχώριες οικονομικές προκλήσεις — και παραμένει ο σκεπτικισμός ως προς το πόσο περιθώριο ελιγμών έχει στην πραγματικότητα ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Οι κόκκινες γραμμές για τη Βρετανία
Οι πολιτικές κόκκινες γραμμές του Στάρμερ — όχι τελωνειακή ένωση, όχι ενιαία αγορά και όχι επιστροφή στην ελεύθερη κυκλοφορία — παραμένουν σε ισχύ, και οι υπουργοί συνεχίζουν να τονίζουν ότι η επιστροφή στην πλήρη ιδιότητα μέλους της ΕΕ παραμένει εκτός συζήτησης.
Ακόμη και η υπάρχουσα ατζέντα «επανεκκίνησης» της ΕΕ του Στάρμερ — η οποία στοχεύει στην αναίρεση ορισμένων από τις πιο σκληρές πτυχές της συμφωνίας Brexit του Μπόρις Τζόνσον — δεν προχωρά όπως είχε προγραμματιστεί.
Η προσπάθεια να ενταχθεί η Βρετανία στο πρόγραμμα SAFE της ΕΕ για δάνεια έναντι όπλων απέτυχε την περασμένη εβδομάδα, αφού οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για το ποσό που θα κατέβαλε η Βρετανία.
«Το ίδιο ερώτημα «πόσο πρέπει να συνεισφέρει το Ηνωμένο Βασίλειο;» έχει επιβραδύνει την πραγματική εφαρμογή ουσιαστικά όλων των θεμάτων που έχουν τεθεί εκ νέου», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ που δεν είχε εξουσιοδότηση να μιλήσει επίσημα.
Παρά τις πολλές συζητήσεις στο Λονδίνο για στενότερους δεσμούς, το φόρουμ για την ένταξη νέων θεμάτων στην ατζέντα θα είναι η σύνοδος κορυφής ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου που θα πραγματοποιηθεί το επόμενο έτος. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη καθοριστεί η ημερομηνία για τη συνάντηση αυτή.
«Κανείς δεν μιλάει ακόμα για την επόμενη σύνοδο κορυφής. Δεν λέω ότι δεν θα πραγματοποιηθεί, είναι απλώς θέμα χρόνου», δήλωσε ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ.
«Για εμάς, το επίκεντρο τώρα είναι να επεξεργαστούμε τις υπάρχουσες δεσμεύσεις μας και να οριστικοποιήσουμε αυτές τις συμφωνίες, να αρχίσουμε να τις εφαρμόζουμε και στη συνέχεια να δείξουμε ότι οι συμφωνίες αυτές αποφέρουν αξία. Αυτό απαιτεί χρόνο», δήλωσε ένας τρίτος διπλωμάτης.
Περιορισμένο πεδίο εφαρμογής
Το πρόβλημα για τον Βρετανό πρωθυπουργό είναι ότι το υπάρχον σχέδιό του για την αποκατάσταση των σχέσεων με την ΕΕ είναι απίθανο να επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι οικονομολόγοι του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση εκτιμούν ότι το πακέτο ανασυγκρότησης της κυβέρνησης — εάν υλοποιηθεί πλήρως — θα έχει αξία μεταξύ 0,3% και 0,7% του ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου σε μια δεκαετία.
Η Τράπεζα της Αγγλίας
Εν τω μεταξύ, ακαδημαϊκοί της Τράπεζας της Αγγλίας και του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ υπολογίζουν ότι το οικονομικό πλήγμα από το Brexit θα μπορούσε να φτάσει το 8% του ΑΕΠ σε μια παρόμοια περίοδο.
«Είναι εντυπωσιακό το πόσο συχνά ο υπουργός Οικονομικών και ο πρωθυπουργός θρηνούν τώρα το κόστος του Brexit, χωρίς να προτείνουν καμία λύση για την αλλαγή του status quo», δήλωσε ο Τζόελ Ρέλαντ, ερευνητής στο think tank «U.K. In A Changing Europe».
«Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια αργή ολίσθηση προς την παραβίαση των κόκκινων γραμμών τους, αλλά υποψιάζομαι ότι πρόκειται κυρίως για εσωτερική πολιτική διαχείριση. Βρίσκονται σε μια δύσκολη οικονομική κατάσταση και το Brexit είναι ένα βολικό εξιλαστήριο θύμα. Δεν νομίζω ότι θα ήταν αρκετά γενναίοι ώστε να διακινδυνεύσουν την παραβίαση του μανιφέστου τους σχετικά με το Brexit, αλλά θα με εξέπληττε αν το μανιφέστο του 2029 δεν περιελάμβανε την «ενιαία αγορά ή την τελωνειακή ένωση», δήλωσε ο Ρέλαντ.
Σπάζοντας το ταμπού
Η προηγούμενη απροθυμία του Εργατικού Κόμματος να μιλήσει για το Brexit προήλθε από τον φόβο να μην αναστατώσει τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους που τάσσονταν υπέρ της αποχώρησης, τους οποίους το κόμμα ήθελε να κερδίσει στις τελευταίες εκλογές.
Αλλά αυτό άρχισε να αλλάζει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Ο Τόμας Σιμοντς , ο υπουργός που είναι υπεύθυνος για την επανεκκίνηση, επιτέθηκε σε μια ομιλία που διοργάνωσε το δεξιό περιοδικό Spectator. Τα κόμματα που υποσχέθηκαν να ανατρέψουν την επανεκκίνηση του Στάρμερ προσφέρουν «περισσότερη γραφειοκρατία, βουνά από χαρτιά και ένα γραφειοκρατικό βάρος», υποστήριξε.
Προς έκπληξη των βοηθών στη Downing Street, οι επιθέσεις είχαν θετικό αντίκτυπο και έθεσαν ένα όριο μεταξύ της ατζέντας της κυβέρνησης και αυτής του επικεφαλής του Reform UK, του Νάιτζελ Φάρατζ , του μακροχρόνιου υποστηρικτή του Brexit που κυριαρχεί στις δημοσκοπήσεις και της ηγέτιδας των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοχ.
Η «αντεπίθεση» των Εργατικών
Αυτό ενθάρρυνε τον Στάρμερ και τους συνεργάτες του. Η Ρέιτσελ Ριβς, η επικεφαλής υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, χρησιμοποίησε την ομιλία της στο συνέδριο του Εργατικού Κόμματος στο Λίβερπουλ για να μιλήσει για τα οφέλη της βελτιωμένης διασυνοριακής κινητικότητας για την οικονομία.
Η Ρέιτσελ Ριβς, η υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας
Πριν από τον δύσκολο προϋπολογισμό της περασμένης εβδομάδας, γεμάτο αυξήσεις φόρων, προχώρησε ακόμη περισσότερο, καταδικάζοντας τις επιπτώσεις ενός «χαοτικού Brexit».
Ενώ η νέα ρητορική δεν έχει ακόμη υποστηριχθεί από μια αλλαγή πολιτικής, υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένοι από τους στενούς συμμάχους του Στάρμερ αρχίζουν να σκέφτονται ευρύτερα.
Τελωνειακή ένωση
Η επανένταξη στην τελωνειακή ένωση της ΕΕ φέρεται να τέθηκε ως επιλογή από τον οικονομικό σύμβουλο του Στάρμερ πριν από τον προϋπολογισμό – αλλά απορρίφθηκε. «Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που πιέζουν για αυτό εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ένα άτομο με γνώση των συζητήσεων στην κυβέρνηση.
«Δεν νομίζω ότι αυτό θα είναι τόσο εκπληκτικό για τον κόσμο, γιατί αν ο πρωταρχικός σας στόχος φέρεται να είναι η ανάπτυξη, τότε αυτός είναι ένας από τους ευκολότερους μοχλούς που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι θα συμφωνούσαν – η πολιτική είναι αυτή που το σταματά».
Πιεσμένος την Τετάρτη για την προοπτική υποβολής αίτησης επανένταξης της Βρετανίας στην τελωνειακή ένωση, ο υπουργός Υγείας Γουές Στρίτινγκ δεν απέκλεισε ρητά την ιδέα, αλλά τόνισε ότι η πολιτική της κυβέρνησης αφορά «νέες συνεργασίες και νέες σχέσεις, όχι εκ νέου εκδίκαση του παρελθόντος».
Εάν ο Στάρμερ επιλέξει μια επικίνδυνη προσπάθεια για επανένταξη στην τελωνειακή ένωση, η οποία θα καταπατούσε το μανιφέστο, οι διπλωμάτες λένε ότι ακόμη και αυτό είναι απίθανο να αποτελέσει γρήγορη λύση για τον Βρετανό πρωθυπουργό.
«Θα χρειαστεί χρόνος. Απλώς σκεφτείτε πόσο αργή ήταν μέχρι στιγμής η πρόοδος στο SPS, το ETS και το Erasmus», δήλωσε ο πρώτος διπλωμάτης που αναφέρθηκε παραπάνω. «Προς το παρόν, το Ηνωμένο Βασίλειο χρειάζεται την ΕΕ για να τονώσει την ανάπτυξή του, όχι το αντίστροφο».
