Νέα σελίδα γυρνάει για την Εγνατία Οδό καθώς κατατέθηκε στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης στους πλειοδότες του διαγωνισμού ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis.
Το νομοσχέδιο θα τεθεί προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή την ερχόμενη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου 2025.
Η έναρξη παραχώρησης θα σημάνει το τέλος εποχής ενός αυτοκινητοδρόμου που δεν πληροί τις απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας
Η Εγνατία Οδός
Στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο και στην ερώτηση «Γιατί αποτελεί πρόβλημα;» αναφέρεται πως η Εγνατία Οδός είναι οδικός άξονας, μήκους εξακοσίων πενήντα οκτώ (658) χιλιομέτρων, διαχωρισμένων ρευμάτων κυκλοφορίας, με πλήρη έλεγχο των προσβάσεων. Εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα μέχρι τους Κήπους (στη συνοριακή πύλη με την Τουρκία) και διέρχεται από τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η Εγνατία Οδός συνδέεται με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία μέσω έντεκα (11) καθέτων οδικών αξόνων. Τρεις (3) από τους οδικούς αυτούς κάθετους άξονες, με συνολικό μήκος διακοσίων είκοσι πέντε (225) χιλιομέτρων, αποτελούν μέρος της κυρούμενης σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών και ειδικότερα:
- ο οδικός άξονας Σιάτιστα – Ιεροπηγή/Κρυσταλλοπηγή που οδηγεί στην Αλβανία (Kapshtice)
- ο οδικός άξονας Χαλάστρα – Εύζωνοι που οδηγεί στη Βόρεια Μακεδονία (Gevgeli) και
- ο οδικός άξονας Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας που οδηγεί στη Βουλγαρία (Kulata)
Η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis
Η σύμβαση που αφορά το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης του οδικού άξονα, που συνδέει την Ηγουμενίτσα με τους Κήπους Έβρου, θα παραχωρηθεί στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ–Egis για 35 χρόνια.
Το σχήμα αναδείχτηκε προτιμητέος επενδυτής στο διεθνή διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, έχοντας υποβάλει δεσμευτική προσφορά 1,5 δισ. ευρώ – μεγαλύτερη κατά μισό δισ. ευρώ από την αμέσως προηγούμενη.
Όπως προβλέπεται, εντός πέντε ετών από την έναρξη της παραχώρησης θα ολοκληρωθούν σημαντικές επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ για την ανάταξη του οδικού άξονα και την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων.
Μεταξύ των έργων περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του οδικού άξονα Χαλάστρα–Εύζωνοι ώστε να αποκτήσει τεχνικές προδιαγραφές κλειστού αυτοκινητόδρομου, ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα κατοίκων και φορέων της Κεντρικής Μακεδονίας. Κατά τη διάρκεια των 35 ετών της σύμβασης παραχώρησης προβλέπεται να εκτελεστούν εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ.
Οι εργασίες αυτές αφορούν κυρίως αντικαταστάσεις ασφαλτικών και οδοστρωμάτων, βαριά συντήρηση τεχνικών έργων (γέφυρες, σήραγγες), αντικαταστάσεις οριζόντιας και κάθετης σήμανσης (πινακίδες, διαγράμμιση) και αντικατάσταση μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας. Η σύμβαση προβλέπει επίσης την κατασκευή και 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) και 12 σύγχρονων χώρων στάθμευσης και αναψυχής κατά μήκος του οδικού άξονα.
Θέματα ασφαλείας
Εκτός από το δημοσιονομικό όφελος από την εκταμίευση ποσού άνω του 1 δισ. ευρώ, η έναρξη παραχώρησης θα σημάνει το τέλος εποχής ενός αυτοκινητοδρόμου που δεν πληροί τις απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας.
Περίπου 60 σήραγγες της Εγνατίας Οδού θα χρειαστεί να πιστοποιηθούν από την αρμόδια Αρχή Αδειοδότησης Σηράγγων, ώστε να αποκτήσουν τις απαιτούμενες, βάσει των κοινοτικών οδηγιών, προδιαγραφές ασφαλείας.
Η διαδικασία αυτή, που θα αναλάβει ο παραχωρησιούχος, προβλέπει την κατάταξη των σηράγγων, σε πρώτη φάση στην κατηγορία Ε, όπου προβλέπονται περιορισμοί σχεδόν για όλα τα επικίνδυνα φορτία. Σε επόμενη φάση, οι σήραγγες θα ενταχθούν στην κατηγορία Α, όπου δεν θα υφίσταται κανένας περιορισμός για τα επικίνδυνα φορτία.
Είναι ενδεικτικό ότι παλαιότερες εκθέσεις μεταμνημονιακής εποπτείας της Κομισιόν αναφέρουν πως από τις σήραγγες της Εγνατίας Οδού διέρχονται οχήματα με επικίνδυνα φορτία κατά παράβαση των κοινοτικών οδηγιών για την οδική ασφάλεια. Αλλά και οι γέφυρες του οδικού άξονα είχαν κατηγοριοποιηθεί ως πιθανά επικίνδυνες, σύμφωνα με την τρίτη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας του 2019.
Η Εγνατία Οδός και η ελλιπής συντήρηση
Παρότι αρμοδίως συχνά παρέχεται η διαβεβαίωση ότι δεν τίθεται ζήτημα ασφάλειας του αυτοκινητοδρόμου και ότι πραγματοποιούνται συστηματικά εργασίες αναβάθμισης, εμφανής είναι η ελλιπής συντήρηση του οδοστρώματος σε πολλά τμήματα, όπως στον κάθετο άξονα Προμαχώνα–Θεσσαλονίκης, που οδηγεί από τα σύνορα στην ενδοχώρα.
Σε αντίθεση με τις πολυάριθμες λακκούβες, τις κακοτεχνίες και τον κακό φωτισμό, οι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) είναι ανύπαρκτοι. Ως αποτέλεσμα, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, οι εποχούμενοι πληρώνουν διόδια για έναν αυτοκινητόδρομο με υψηλής οδηγικής δυσκολίας και μεγάλου βαθμού επικινδυνότητας.
Άλλωστε, μέσα Νοεμβρίου, τα Νομαρχιακά Τμήματα ΑΔΕΔΥ Έβρου και Ξάνθης, με εισήγησή τους προς τον Περιφερειάρχη και το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ζήτησαν την εγγραφή στην ημερήσια διάταξη θέματος που αφορά τη συντήρηση του οδοστρώματος της Εγνατίας Οδού στο τμήμα Θεσσαλονίκης–Κήπων Έβρου.
Εμφανής είναι η ελλιπής συντήρηση του οδοστρώματος σε πολλά τμήματα, όπως στον κάθετο άξονα Προμαχώνα–Θεσσαλονίκης, που οδηγεί από τα σύνορα στην ενδοχώρα
Συμβάσεις Αττικής Οδού και Καστέλι
Εκτός από τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας οδού στο σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis, στη Βουλή οδηγήθηκε προς κύρωση και η τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, προκειμένου να ενταχθούν σε αυτή οι αλλαγές που κρίθηκαν σκόπιμες αναφορικά με την αρμοδιότητα του Υπευθύνου Επεξεργασίας Προσωπικών Δεδομένων.
Οι τροποποιήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης αποσκοπούν στη διευκρίνιση υφιστάμενων προβλέψεων της Σύμβασης Παραχώρησης αναφορικά με την προμήθεια και εγκατάσταση του εξοπλισμού αεροναυτιλίας του νέου αεροδρομίου ώστε αυτό να τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν.
