H Fed και η απειλή για τον παγκόσμιο οικονομικό κύκλο

H επιστροφή των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική σκηνή, υπό την καθοδήγηση του Προέδρου Τζο Μπάϊντεν, γίνεται τόσο δυναμικά που ξαφνιάζει και φέρνει σε αμηχανία όσους είχαν επαναπαυθεί με την πολιτική της εσωστρέφειας και αποστασιοποίησης της προηγούμενης κυβέρνησης

 Πέραν των κινήσεων στη διπλωματική σκακιέρα, όπου είναι εμφανές πως οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να αποκαταστήσουν τον ηγετικό τους ρόλο, η νομισματική πολιτική της Federal Reserve είναι αυτή που ίσως καθορίσει –σε μεγάλο βαθμό- τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθώς οι οικονομίες προσπαθούν να ξεπεράσουν το σοκ της πανδημικής κρίσης και να επανέλθουν σταδιακά αρχικά σε ανάκαμψη και ακολούθως σε σταθερή αναπτυξιακούς ρυθμούς, τα νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα παραμένουν πλήρως προσαρμοσμένα και σε υποστηρικτική κατάσταση. Κυρίως, η διατήρηση χαμηλών επιτοκίων και τα προγράμματα αγοράς ενεργητικού των κεντρικών τραπεζών που διατηρούν χαμηλά τις αποδόσεις ομολόγων, το κόστος δανεισμού που ευνοούν τη μόχλευση σημαντικών κεφαλαίων.

Ο αντίκτυπος των μεταβολών στην αμερικανική νομισματική πολιτική πάνω στην παγκόσμια οικονομία, και περισσότερο στον αναπτυσσόμενο κόσμο, είναι καταγεγραμμένος σε πολλές περιπτώσεις. Ετσι, η συζήτηση που άρχισε τους τελευταίους δύο μήνες αναφορικά με τον φόβο αναζωπύρωσης που πληθωρισμού στις ΗΠΑ επανέφερε στο προσκήνιο ένα δυσάρεστο σενάριο. Αυτό της αυστηρότερης νομισματικής πολιτκής. Οι καταγεγραμμένες επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης είναι η σημαντική απομόχλευση, η υποχώρηση της εσωτερικής πίστωσης, η συρρίκνωση της διεθνούς ροής χρηματοδότησης και η αυστηριοποίηση των διεθνών χρηματο-οικονομικών συνθηκών. Ειδικά, οι χώρες με καθεστώτωα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών είναι πολύ εκτεθειμένες.

Σ’ αυτή τη φάση, η συζήτηση για τη νομισματική πολιτική στις ΗΠΑ επανέφερε την αβεβαιότητα, σε μια περίοδο που ο κόσμος ακόμη στενάζει υπο το βάρος της πανδημίας του κορονοϊού, τους εμπορικούς πολέμους, τις επιπτώσεις του Brexit.

Αυτό το κλίμα αβεβαιότητας έχει έγκαιρα αναγνωρίσει το ΔΝΤ που έσπευσε, παραμονές της ετήσιας εαρινής συνόδου του, να καλέσει τη Federal Reserve να μην προχωρήσει σε αλλαγή νομισματικής πολιτικής επισημαίνοντας τους κινδύνους μιας τέτοιας κίνησης σε παγκόσμιο επίπεδο και ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η οικονομία των ΗΠΑ εξακολουθεί να κυριαρχεί στο παγκόσμιο οικονομικό δίκτυο και ο αντίκτυπος των μεταβολών στη νομισματική πολιτικής τους επηρεάζει ακόμη και χώρες που βρίσκονται πιο μακριά γεωγραφικά και λιγότερο εμπορικά συνδεδεμένες. Η νομισματική πολιτική, σε έναν ισχυρά αλληλοεξαρτώμενο κόσμο, σε περιόδους αβεβαιότητας μπορεί να είναι όχι μόνον η λύση αλλά και μέρος του προβλήματος. Μια ενδεχόμενη αύξηση της αβεβαιότητας για τα επιτόκια στις ΗΠΑ όχι μόνο θα επιβραδύνει τον ρυθμό ανάπτυξης στην Αμερική, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.