Ιράν: Οι συνομιλίες της Βιέννης, ο Εμπραχίμ Ραϊσί και το ράλι του πετρελαίου

Στις συνομιλίες της Βιέννης επιστρέφουν σήμερα οι διεθνείς δυνάμεις και το Ιράν συνεχίζοντας τις προσπάθειες για την αναζωπύρωση της ειρηνευτικής συμφωνίας του 2015. Το ερώτημα, ωστόσο, που απομένει να απαντηθεί είναι αν θα υπάρξει μετατόπιση στις θέσεις της ιρανικής πλευράς δεδομένου πως ο απερχόμενος πρόεδρος Χασάν Ροχανί είναι πλέον μεταβατικός ηγέτης και τον Αύγουστο πρόκειται να παραδώσει τα ηνία της χώρας στον υπερσυντηρητικό νικητή των εκλογών της Παρασκευής, τον Εμπραχίμ Ραϊσί.

Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν πως ο Ραϊσί δεν θα θελήσει κατά βάση να εκτροχιάσει την προσπάθεια, όμως δεν είναι βέβαιο αν θα πιέσει για τροποποίηση των ιρανικών θέσεων πίσω από τις κλειστές πόρτες των συνομιλιών. Εξάλλου, ο ίδιος προσωπικά αποτελεί από μόνος του ένα ακανθώδες σημείο δεδομένου πως υπόκειται στη λίστα των προσώπων που έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των αμερικανικών κυρώσεων, ήτοι των κυρώσεων που επέβαλε το 2019 ο Ντόναλντ Τραμπ, με αφορμή το ρόλο του στην αιματηρή καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων του 2009. Και είναι εύλογο πως η Τεχεράνη θα επιμείνει για την άρση τους, πριν οποιαδήποτε συμφωνία φτάσει να υπογραφεί και να υλοποιηθεί.

Πραγματικά, αν και οι διαπραγματεύσεις στη Βιέννη ξεκίνησαν πριν δύο μήνες σε ιδιαίτερα καλό κλίμα, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για ταχεία πρόοδο, τα πράγματα εσχάτως φαίνεται πως έχουν… σκαλώσει. Οι Αμερικανοί έχουν ήδη διαμηνύσει πως δεν «βλέπουν» συμφωνία πριν τον Αύγουστο, ενώ και ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί σε δηλώσεις παραδέχτηκε πως δεν αναμένεται άμεση πρόοδος κατά τον έκτο γύρο των συνομιλιών.

Αν πράγματι, ο νέος γύρος δεν σημειώσει πρόοδο το επόμενο χρονικό ορόσημο εντοπίζεται στις 24 Ιουνίου. Διότι τότε λήγει η προσωρινή ανανέωση της συμφωνίας επόπτευσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν από την Διεθνή Επιτροπή Ενέργειας (ΙΕΑ). Η Τεχεράνη είχε συμφωνήσει εύκολα σε παράταση της συμφωνίας θεωρώντας πως μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα υπάρχει συμφωνία, όμως βλέποντας πως τα πράγματα καθυστερούν τώρα θα απαιτήσει ουσιαστική πρόοδο στις συνομιλίες πριν δεχτεί και πάλι στο έδαφος της τους ελεγκτές/παρατηρητές του ΙΕΑ.

Σε κάθε περίπτωση οι ιρανικές εκλογές αποτελούν ένα ορόσημο για την όλη διαδικασία. Ο μετριοπαθής Χασάν Ροχανί, που οδήγησε τη Τεχεράνη και στον ιστορικό συμβιβασμό του 2015, βιαζόταν να σημειωθεί πρόοδος πριν τις εκλογές. Και το επόμενο δίμηνο έχει μια τελευταία ευκαιρία για να πετύχει την αναζωπύρωση της συμφωνίας, παρά το γεγονός πως ο ρόλος του ως μεταβατικού ηγέτη περιορίζει αισθητά την ευελιξία του.

Το όλο σκηνικό προφανώς έχει επηρεάσει άμεσα τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου. Το πρώτο διάστημα των συνομιλιών, η προοπτική ταχείας επίτευξης συμφωνίας είχε πυροδοτήσει πιέσεις στις τιμές, δεδομένου πως θα σήμαινε την άρση των διεθνών κυρώσεων και την πλήρη επανέναρξη των ιρανικών εξαγωγών αργού προς το εξωτερικό. Όμως, όταν η επίτευξη συμφωνίας άρχισε να καθυστερεί, οι τιμές πήραν και πάλι την ανιούσα και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στο μέτωπο της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής τόσο το αργό όσο και το Brent άρχισαν να συσσωρεύουν σημαντικά κέρδη. Μια πορεία που αναμένεται να συνεχιστεί, με φόντο και την εκλογή του Ραϊσί στο τιμόνι της Τεχεράνης, με το σύνολο των αναλυτών να συμφωνεί πως το ράλι του μαύρου χρυσού θα συνεχιστεί φτάνοντας ίσως και στα 80 δολάρια το βαρέλι.

Άλλωστε, ο Εμπραχίμ Ραϊσί δεν είναι απλά ο νέος πρόεδρος του Ιράν, αλλά θεωρείται και ως φαβορί για τη διαδοχή του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ, ο οποίος έχει και τον τελευταίο λόγο… στα πάντα!