Evergrande – Μετέωρα ερωτήματα περιμένουν επειγόντως απαντήσεις

Έκδηλη είναι η προσπάθεια υποβάθμισης των απειλών και των κινδύνων που ενέχει για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές ενδεχόμενη κατάρρευση του κορυφαίου κινεζικού ομίλου real estate Evergrande. Και αυτό είναι φυσικό, μιας και ήδη από την αρχή της εβδομάδας εκδηλώθηκαν ενδείξεις ενός προϊόντος πανικού εκ μέρους των επενδυτών. Η αυτοσυγκράτηση επιβάλλεται σε τέτοιες περιστάσεις, αρκεί βέβαια να μη μείνει κανείς με το… μουντζούρη στο χέρι.

Πολλά είναι τα ερωτήματα που απασχολούν τους παροικούντες την χρηματιστηριακή Ιερουσαλήμ αλλά και όλους τους κατοίκους πλανήτη, διότι το χειρότερο που θα μπορούσε ο καθείς να φανταστεί είναι να ξεσπά μια νέα παγκόσμια κρίση ακινήτων «καπάκι» στην παγκόσμια υγειονομική κρίση της Covid-19. Και όλοι θυμούνται ανατρέχοντας στο 2008 πώς εξελίσσονται οι κρίσεις από το σκάσιμο μιας φούσκας ακινήτων.

Τι θα κάνει το Πεκίνο;

Ένα πρωταρχικό και κρίσιμο ερώτημα είναι αν η κινεζική κυβέρνηση θα παρέμβει για να περιορίσει τη ζημιά προτού αυτή επεκταθεί και πλήξει το τραπεζικό σύστημα της Κίνας. Η Evergrande είναι μια ιδιωτική επιχείρηση και η πρακτική των τελευταίων ετών του Πεκίνου έναντι των ιδιωτικών επιχειρήσεων της χώρας είναι να αναμιγνύεται στα εσωτερικά τους όταν αυτές γιγαντώνονται υπερβολικά και αυτονομούνται – κυρίως μιλάμε για τις επιχειρήσεις του τεχνολογικού κλάδου. Η Evergrande είναι μια γιγαντιαίων διαστάσεων επιχείρηση, αλλά η φύση των δραστηριοτήτων της δεν έχει την πάνδημη επιρροή που έχει ένας ιντερνετικός κολοσσός όπως η Ant Group, για παράδειγμα, του Τζακ Μα.

Θα βρει τα $83,5 δισ.;

Η Evergrande έχει χρέη 300 δισ. δολάρια και αποφάσισε την Πέμπτη να βρει τρόπο να καλύψει λήξεις ομολόγων της ύψους 83,5 δισ. δολαρίων. Είναι προφανές ότι το «ραντεβού» αυτό με τους ομολογιούχους ίσως αποβεί καθοριστικό για τις περαιτέρω εξελίξεις στην εταιρεία και για την τύχη της εν τέλει. Εν προκειμένω οι επενδυτές ανησυχούν ότι το Πεκίνο δεν πρόκειται να παρέμβει και ότι θα αφήσει την εταιρεία να πτωχεύσει «τιμωρώντας» έτσι τους μετόχους και τους ομολογιούχους της.

Αυθορμήτως όμως ανακύπτει το δεύτερο κρίσιμο ερώτημα: κι αν δημιουργηθεί ντόμινο; Αν η Evergrande αποδειχθεί η κινεζική Lehman Brothers και έφτασε η ώρα η Κίνα να νιώσει κι αυτή την «στιγμή Lehman», όπως την ένιωσαν οι ΗΠΑ; «Όλοι θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα βρει κάποια λύση, δεδομένου ότι η Evergrande είναι μια συστημικά σημαντική επιχείρηση», δήλωσε στο CNBC ο Τζίμι Τσανγκ, επικεφαλής επενδύσεων στο Rockefeller Global Family Office.

Ο κινεζικής καταγωγής διαχειριστής κεφαλαίων πιστεύει ότι υπάρχει ζήτημα μετάδοσης της κρίσης αν η Κίνα δεν λύσει το πρόβλημα. Γι’ αυτό και πιστεύει ότι έστω και την τελευταία στιγμή θα παρέμβουν κάποιες «μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις με βαθιές τσέπες» και θα αναλάβουν την Evergrande με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της.

Ευσεβείς πόθοι; Έχει όντως την αντίληψη η κινεζική νομενκλατούρα ότι η Evergrande είναι «too big to fail» και ότι ενδεχόμενη κατάρρευσή της θα δημιουργούσε ενδεχομένως συστημικό κίνδυνο για το σύνολο της κινεζικής οικονομίας, πιθανότατα και για τον υπόλοιπο κόσμο; Ή πιστεύουν ότι η χρεοκοπία της θα σήκωνε απλώς έναν «κυματισμό» στις αγορές που με ασφάλεια θα ξεπερνούσαν η οικονομία και η χώρα;

BlackRock και Σόρος

«Το δύσκολο σημείο για να αντιληφθεί κανείς τι συμβαίνει στην Κίνα είναι να κατανοήσει ότι έχει για ένα θολό και σκοτεινό σύστημα διακυβέρνησης και ότι συχνά δεν μπορείς να δώσεις απαντήσεις στα ερωτήματα που ανακύπτουν έως την στιγμή που… θα πάρεις έτοιμες τις απαντήσεις», δήλωσε ο Ρικ Ρίντερ, επικεφαλής επενδύσεων στον παγκόσμιο κλάδο σταθερών αποδόσεων της BlackRock.

Ο αμερικανός μάνατζερ θεωρεί ότι ο κλάδος των ακινήτων και των κατασκευών της Κίνας θα νιώσει τις… αλλαγές που έρχονται, όπως επίσης και οι όμιλοι με πολυσχιδείς δραστηριότητες που «ακουμπούν» το real estate. Θεωρεί όμως ότι ο χρηματοπιστωτικός κλάδος εν μέρει θα επηρεαστεί αλλά δεν θα αποσταθεροποιηθεί.

«Το τραπεζικό σύστημα ελέγχεται εν πολλοίς από την κυβέρνηση. Θα υπάρξει αναπόφευκτα μια κυβερνητική παρέμβαση. Θεωρώ ότι για ένα χρονικό διάστημα θα υπάρξει ζήτημα για άλλες εταιρείες ακινήτων, θα δημιουργηθεί ένα ντόμινο στον κλάδο και η νευρικότητα θα μεταδοθεί στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Αλλά αίσθησή μου είναι ότι η κυβέρνηση θα δράσει και ότι όλα θα σταθεροποιηθούν», είπε ο Ρίντερ.

Η αλήθεια είναι ότι δεν θα μπορούσε να είναι και απαισιόδοξος ο Ρικ Ρίντερ, αφού η εταιρεία του έχει μεγάλη έκθεση στην Κίνα και έχει εξάλλου συγκεντρώσει γι’ αυτό τα δηλητηριώδη βέλη του Τζορζ Σόρος. Ο γερόλυκος των επενδύσεων (και των κερδοσκοπικών επιθέσεων, ας μην ξεχνάμε ότι το μακρινό 1992 σορτάροντας μόνος του κατάφερε να πετάξει την βρετανική στερλίνα έξω από το Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών) έχει χαρακτηρίσει «τραγικό λάθος» τις επενδύσεις της BlackRock στην Κίνα και επειδή «οι πελάτες της εταιρείας θα χάσουν χρήματα» και επειδή «επενδύοντας εκεί πλήττει τα συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και άλλων δημοκρατιών».

Εντάξει, έχει εξελιχθεί σε κορυφαίο «κινεζοφάγο» τα τελευταία χρόνια ο Σόρος, αλλά η BlackRock μόλις την περασμένη εβδομάδα επένδυσε 1,4 δισ. γουάν για να δημιουργήσει το πρώτο αμοιβαίο κεφάλαιό της στην Κίνα. Πρόκειται για το πρώτο επενδυτικό προϊόν της, που εγκαινίασε δύο μήνες αφότου έγινε η πρώτη ξένη εταιρεία στην οποία οι κινεζικές αρχές επέτρεψαν να δημιουργήσει και να διαχειριστεί μόνη της, δίχως συνεργασίες και κοινοπραξίες με κάποια κινεζική δηλαδή, μια εταιρεία αμοιβαίων κεφαλαίων. Επόμενο είναι, ως εκ τούτου, να προπαγανδίζει το μεγαλοστέλεχος της BlackRock την ασφάλεια την ισχύ του κινεζικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αυτοεκπληρούμενη προφητεία;

Υπάρχει όμως και ένα τελευταίο αλλά όχι λιγότερο κρίσιμο ερώτημα, που έχει να κάνει με την ανησυχία μήπως το ντόμινο της καταστροφής από μια πιθανή κατάρρευση της Evergrande δεν περιοριστεί εντός της κινεζικής επικράτειας αλλά επεκταθεί και σε άλλες οικονομίες. Εύλογο το ερώτημα, δεδομένων των διαστάσεων και της διεθνούς μόχλευσης της κινεζικής οικονομίας και των επιχειρήσεων.

Ο Τζίμι Τσανγκ του Rockefeller Global Family Office θεωρεί ότι η κινεζική κυβέρνηση πρέπει να μην ολιγωρήσει και να δραστηριοποιηθεί, αφού ήδη οι εξελίξεις έχουν αρχίσει να επηρεάζουν τις διεθνείς αγορές. «Μπορούν τα πράγματα να εξελιχθούν σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Το ζήτημα ρευστότητας στον κλάδο των ακινήτων είναι πολύ σημαντικό για την κινεζική οικονομία και για την οικονομική ευημερία αμέτρητων κινεζικών οικογενειών. Η ιδιοκατοίκηση στην Κίνα φθάνει το 90%», είπε συγκεκριμένα. Όσο για τις διεθνείς επιπτώσεις μιας κινεζικής κρίσης, ο Τσανγκ θεωρεί ότι πρέπει να θεωρούνται δεδομένες.

Με τους προλαλήσαντες συμφωνούν ο Μαρκ Ουίλιαμς, επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics για την Ασία, που πιστεύει ότι «οι κινεζικές αρχές τουλάχιστον δεν θα αφήσουν να βυθιστεί στην κρίσει το ευρύτερο χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας», αλλά και ο ελληνικής καταγωγής πρόεδρος και ιδρυτής της Kynikos Associates, Τζιμ Χάνος.

Καθησυχαστικός και ο Χάνος

Ο Χάνος συνέδεσε την υπόθεση Evergrande με την προσπάθεια της κινεζικής ηγεσίας να θέσει υπό έλεγχο διάφορους κλάδους της κινεζικής οικονομίας, όπως είναι οι ιντερνετικές εταιρείες ή οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της εκπαίδευσης και των τυχερών παιχνιδιών. Επίσης ο Χάνος θύμισε ότι η Κίνα προσπάθησε να περιορίσει την κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων ήδη τέσσερις φορές από το 2011.

«Σε καθεμιά από τις προσπάθειες αυτές η οικονομία επιβραδύνθηκε απότομα και οι αρχές σήκωσαν το πόδι από το φρένο και πάτησαν πάλι το γκάζι», είπε συγκεκριμένα. Ο Τζιμ Χάνος πρόσθεσε ότι η αγορά κατοικιών φτάνει στο 20% του ΑΕΠ της Κίνας, ενώ η συνολική δραστηριότητα real estate αντιστοιχεί περίπου στο 30% του ΑΕΠ.

Είναι προφανές ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο από το ενδεχόμενο να βρεθούν εκτεθειμένοι και «ανέστιοι» οι 1,4 εκατ. πελάτες της Evergrande που έχουν ήδη πληρώσει την εταιρεία.

«Οι αριθμοί επί προεδρίας Σι Τζινπίνγκ πηγαίνουν χειρότερα, όχι καλύτερα. Θεωρούμε ότι δεν θα υπάρξει συστημικός κίνδυνος για τις χρηματαγορές της Δύσης», απεφάνθη ο Χάνος.

Θα ήταν καθησυχαστικά όλα αυτά, αν η παγκόσμια οικονομική και χρηματιστηριακή ιστορία δεν έβριθε από «ατυχήματα».