Ορυκτά καύσιμα: Αδιατάρρακτη η κυριαρχία τους – Αποτελούν το 82% της προσφοράς ενέργειας [γράφημα]

Αδιατάρρακτη παραμένει η κυριαρχία των ορυκτών καυσίμων στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, παρά τη ραγδαία εξάπλωση των ΑΠΕ και τις διαταραχές στον εφοδιασμό της Δύσης με ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε βάρος της Ρωσίας.

IEA: Πάνω από 1 τρισ. δολάρια οι επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα το 2023 – Απειλείται ο στόχος για μηδενικές εκπομπές

Τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το 82% της προσφοράς, σύμφωνα με την έκθεση Statistical Review of World Energy που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα, στην οποίαν υπογραμμίζεται ότι η παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση αυξήθηκε το 2022 κατά 1%. Στην ίδια έκθεση υπογραμμίζεται ότι η Ευρώπη αποτέλεσε τον μεγαλύτερο παράγοντα αύξησης της ζήτησης φυσικού αερίου, αυξάνοντας τις εισαγωγές της κατά 57%. Η Ιαπωνία πάντως ξεπέρασε την Κίνα, μετατρεπόμενη στον μεγαλύτερο εισαγωγέα υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο.

Η κυριαρχία των ορυκτών καυσίμων εδραιώθηκε μάλιστα μια χρονιά κατά την οποίαν σημειώθηκε ρεκόρ στην αύξηση της δυναμικότητας των ΑΠΕ, που αγγίζουν πλέον τα 266 γιγαβάτ, με την ηλιακή ενέργεια να αυξάνεται ταχύτερα από την αιολική.

«Παρά την περαιτέρω ισχυρή ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, οι συνολικές παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια αυξήθηκαν και πάλι», δήλωσε η πρόεδρος του παγκόσμιου βιομηχανικού οργανισμού Energy Institute με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, Juliet Davenport.

Κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, υπογράμμισε ότι «εξακολουθούμε να κινούμαστε προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που απαιτεί η Συμφωνία του Παρισιού».

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι ο κόσμος πρέπει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά περίπου 43% έως το 2030 από τα επίπεδα του 2019 για να έχει ελπίδες να επιτύχει τον στόχο της διεθνούς συμφωνίας του Παρισιού για τη διατήρηση της αύξησης της θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Η έκθεση

Ακολουθούν ορισμένα βασικά σημεία της έκθεσης για το 2022:

Καταναλώσεις

• Η παγκόσμια ζήτηση πρωτογενούς ενέργειας αυξήθηκε κατά περίπου 1%, επιβραδυνόμενη από το 5,5% του προηγούμενου έτους, αλλά η ζήτηση εξακολουθούσε να είναι περίπου 3% πάνω από τα προ κορωνοϊού επίπεδα το 2019.
• Η κατανάλωση ενέργειας αυξήθηκε παντού εκτός από την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ευρώπης.
• Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εξαιρουμένης της υδροηλεκτρικής ενέργειας, αντιπροσώπευαν το 7,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, περίπου 1% υψηλότερα από το προηγούμενο έτος.
• Το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας παρέμεινε στο 82%.
• Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 2,3%, καταγράφοντας επιβράδυνση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκαν σε ποσοστό ρεκόρ 12% της ηλεκτροπαραγωγής, ξεπερνώντας και πάλι την πυρηνική ενέργεια, η οποία μειώθηκε κατά 4,4%, και καλύπτοντας το 84% της αύξησης της καθαρής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
  Το μερίδιο του άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή παρέμεινε κυρίαρχο σε ποσοστό περίπου 35,4%.

Το πετρέλαιο

• Η κατανάλωση πετρελαίου αυξήθηκε κατά 2,9 εκατομμύρια βαρέλια ανά ημέρα (bpd) σε 97,3 εκατομμύρια bpd, με την αύξηση να επιβραδύνεται πάντως σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
• Σε σύγκριση με την προ-covid εποχή, το 2019, η κατανάλωση πετρελαίου ήταν κατά 0,7% χαμηλότερη.
• Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης της ζήτησης πετρελαίου προήλθε από την αναζωογονημένη ζήτηση για καύσιμα αεροσκαφών και προϊόντα που σχετίζονται με το ντίζελ.
• Η παραγωγή πετρελαίου αυξήθηκε κατά 3,8 εκατ. bpd, με τη μερίδα του λέοντος να προέρχεται από τα μέλη του ΟΠΕΚ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Νιγηρία σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση.
• Η ικανότητα διύλισης πετρελαίου αυξήθηκε κατά 534.000 bpd, κυρίως σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ.

Το φυσικό αέριο

• Εν μέσω τιμών ρεκόρ στην Ευρώπη και την Ασία, η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 3%, αλλά εξακολουθούσε να αποτελεί το 24% της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, ελαφρώς χαμηλότερα από το προηγούμενο έτος.
• Η παραγωγή φυσικού αερίου ήταν σταθερή σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
• Η παραγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αυξήθηκε κατά 5% στα 542 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), με παρόμοιο ρυθμό με το προηγούμενο έτος, με την μεγαλύτερη αύξηση να προέρχεται από τη Βόρεια Αμερική και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
• Η Ευρώπη αντιπροσώπευσε μεγάλο μέρος της αύξησης της ζήτησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, αυξάνοντας τις εισαγωγές της κατά 57%, ενώ οι χώρες της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού και της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής μείωσαν τις αγορές τους.
• Η Ιαπωνία αντικατέστησε την Κίνα ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο.

Ο άνθρακας

• Οι τιμές του άνθρακα έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ, σημειώνοντας αύξηση 145% στην Ευρώπη και 45% στην Ιαπωνία.
• Η κατανάλωση άνθρακα αυξήθηκε κατά 0,6%, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2014, κυρίως λόγω της ζήτησης από την Ινδία και την Κίνα, ενώ η κατανάλωση στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη μειώθηκε.
• Η παραγωγή άνθρακα ήταν 7% υψηλότερη από το προηγούμενο έτος, με την Κίνα, την Ινδία και την Ινδονησία να ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης.

Οι ΑΠΕ

• Η αύξηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εξαιρουμένης της υδροηλεκτρικής ενέργειας, επιβραδύνθηκε ελαφρώς στο 14%, αλλά η ηλιακή και η αιολική ισχύς εξακολουθούν να παρουσιάζουν αύξηση-ρεκόρ κατά 266 γιγαβάτ, με την ηλιακή να καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος.
• Η Κίνα πρόσθεσε τη μεγαλύτερη δυναμικότητα ηλιακής και αιολικής ενέργειας.

Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου

• Οι παγκόσμιες εκπομπές που σχετίζονται με την ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών διεργασιών και της καύσης, αυξήθηκαν κατά 0,8% φθάνοντας σε νέο υψηλό επίπεδο 39,3 δισεκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου CO2.
• Οι τιμές του ανθρακικού λιθίου σημείωσαν άλμα 335%. Οι τιμές του κοβαλτίου αυξήθηκαν κατά 24%.
• Η παραγωγή λιθίου και κοβαλτίου αυξήθηκε κατά 21%.