Κίνα: Η πρωταθλήτρια των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Ακόμα και οι Έλληνες ταξιδιώτες με τη χαλαρή περιβαλλοντική συνείδηση παθαίνουν σοκ αν τύχει και εκτεθούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση της Άπω Ανατολής. Είναι όντως «η θάλασσα γυαλί στα μέρη του Μπαλί» και στα Νησιά Πούκετ. Αλλά μέχρι να φτάσει κανείς εκεί έχει περάσει από πολυπληθείς μεγαλουπόλεις και έχει εισπνεύσει βαθιά στα πνευμόνια του το νέφος από τις εξατμίσεις των δίχρονων «Τουκ-Τουκ», που παρά την εξωτική γραφικότητά τους δεν παραπέμπουν σε μυθικά συνδηλούμενα της ελληνικής υπαίθρου σαν κι αυτά που μας κάνουν να «σνιφάρουμε» αμέριμνοι την αιθαλομίχλη από τα τζάκια του Αμαρουσίου ή της Πεύκης.

Είναι μεγάλοι ρυπαντές τα κράτη της Άπω Ανατολής και ο μεγαλύτερος είναι η ιλιγγιωδώς αναπτυσσόμενη και βιομηχανοποιούμενη εδώ και τρεις δεκαετίες Κίνα. Και όμως, παρά το ότι ο κινεζικός λαός δεν έχει τη μεγαλύτερη ενημέρωση για ζητήματα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και κλιματικής αλλαγής, η Κίνα αναδείχθηκε πέρυσι πρωταθλήτρια σε ό,τι αφορά την χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Kίνα: Ανοίγει την αγορά της σε ξένες επενδύσεις

«Το 86% των νέων υποδομών ενέργειας που εγκαταστάθηκαν παγκοσμίως και ξεκίνησαν να λειτουργούν πέρυσι αφορούν υποδομές πράσινης ενέργειας», σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Irena) που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη. Με πρόσθετη χωρητικότητα 473 γιγαβάτ, το 2023 καταρρίφθηκε νέο ρεκόρ ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η συνολική χωρητικότητα της «πράσινης ενέργειας» έφθασε πλέον στα 3.870 γιγαβάτ παγκοσμίως.

Η Irena σημειώνει ότι η εντυπωσιακή αυτή ανάπτυξη της φιλικής προς το περιβάλλον και τον πλανήτη ενέργειας επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό χάρη στις επενδύσεις στις ασιατικές χώρες, που ανέβασαν το μερίδιό τους στις νέες εγκαταστάσεις στο 69% (ή 326 γιγαβάτ) παγκοσμίως. Όσο για την Κίνα, με 297 μεγαβάτ συνεισέφερε σχεδόν κατά τα δύο τρίτα στην παγκόσμια αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ασύμμετρη ανάπτυξη

Άλλες περιοχές του πλανήτη που εμφάνισαν σημαντική ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών ήταν η Μέση Ανατολή με αύξηση 16,6% στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ακολουθούμενη από την Ευρώπη και την Ωκεανία με αύξηση περίπου 10% εκάστη. Η Αφρική σημείωσε επίσης αύξηση της δυναμικότητάς της κατά 4,6%, φτάνοντας τη συνολική ισχύ των 62 GW.

Η Irena σημειώνει, ωστόσο, και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι ασύμμετρη. «Η άνιση κατανομή των δράσεων και των επενδύσεων ανά την υφήλιο προοιωνίζεται μεγάλες αποκλίσεις από τον στόχο που έθεσε η COP28 στο Ντουμπάι να τριπλασιαστεί έως το 2030 η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», σημειώνει η Υπηρεσία που εδρεύει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

«Η ασύμμετρη ανάπτυξη αντανακλά τη μεγάλη υστέρηση της πλειονότητας των αναπτυσσόμενων χωρών», υπογραμμίζεται στην έρευνα. «Η πρόοδος δεν είναι ενθαρρυντική. Με το ρυθμό αυτό δεν θα προστεθούν τα 7.200 γιγαβάτ που απαιτούνται συνολικά τα επόμενα επτά χρόνια προκειμένου να ευθυγραμμιστούμε με το σενάριο της Irena που θα επιτρέψει να συγκρατηθεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό», προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής της διεθνούς υπηρεσίας Φρανσέσκο Λα Κάμερα.

Ο ιταλικής καταγωγής αξιωματούχος πιστεύει ότι «είναι επείγον να ξεκινήσουν παρεμβάσεις που θα διορθώσουν την κατάσταση σε παγκόσμια κλίμακα». Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, «πολλές από τις οποίες υστερούν λόγω έλλειψης πόρων», είπε ο Λα Κάμερα. Ως εκ τούτου «η πορεία προς τον τριπλασιασμό της ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 απαιτεί ενίσχυση των θεσμών, των δράσεων, αλλά και των πόρων».

Ηλιακή πρωτοπορία

Όσον αφορά τους τύπους της καθαρής ενέργειας που πρωταγωνιστούν στη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση», ξεχωρίζει η ηλιακή ενέργεια με τη δημιουργία εγκαταστάσεων με δυνατότητα παραγωγής 345,5 γιγαβάτ πέρυσι. Μιλάμε για ποσότητα η οποία αντιστοιχεί στο 73% της συνολικής ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών που επιτεύχθηκε το 2023. Μόνη της η Κίνα πρόσθεσε 216,9 γιγαβάτ στη συνολική επέκταση, που έφθασε τα 1.419 γιγαβάτ.

Η αιολική ενέργεια έπεται σε ανάπτυξη και επενδύσεις της ηλιακής, σημειώνοντας ικανοποιητική αύξηση της τάξεως του 13% (116 γιγαβάτ), χάρη επίσης στην Κίνα. Παρεμπιπτόντως, οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια συνέβαλαν πέρυσι κατά 40% περίπου στη διαμόρφωση του συνολικού ΑΕΠ της Κίνας.

Η ανάπτυξη της υδροηλεκτρικής ενέργειας και της βιοενέργειας επιβραδύνθηκε πέρυσι, παρά το ότι οι ενεργειακές δυνατότητες των πηγών αυτών έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια χάρη στην πρόοδο των τεχνολογιών. Επίσης σε πολύ χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης βρίσκεται η γεωθερμική ενέργεια, σύμφωνα με την Irena.