«Εξοικονομώ» στο δημόσιο: To «Ηλέκτρα» απέτυχε, πιάνουν δουλειά οι ESCOs

Άλλο μοντέλο εφαρμογής του προγράμματος «Εξοικονομώ» στο δημόσιο ετοιμάζει η κυβέρνηση.

«Εξοικονομώ»: Τρία προγράμματα προκηρύσσονται από τον Σεπτέμβριο μέχρι τέλος του 2024

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει στα σκαριά νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων καθώς το υφιστάμενο «Ηλέκτρα» των 620 εκατ. ευρώ δεν προχωρά όπως αναμενόταν.  Σύμφωνα με πληροφορίες,  θα αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών που ανήκουν στους  φορείς της κυβέρνησης και του ευρύτερου δημοσίου τομέα.

«Εξοικονομώ» στο δημόσιο

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη σύναψη συμβάσεων αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης  έπειτα από ιεράρχηση και ομαδοποίησή τους σε ομοειδείς «Συστάδες Επιλέξιμων Δημοσίων Κτιρίων» με σκοπό να ακολουθήσει προκήρυξη διαγωνιστικών διαδικασιών για την ενεργειακή αναβάθμιση κάθε ομάδας κτιρίων στο πλαίσιο του νέου προγράμματος.

Ειδικότερα, για κάθε μία «συστάδα» δημοσίων κτιρίων θα επιλέγεται κάποια Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών (Energy Service Companies – ESCO),  μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας με σκοπό τη διενέργεια παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης του συνόλου των κτιρίων που εντάχθηκαν σε αυτήν. Οι παρεμβάσεις θα υλοποιούνται με ίδιους πόρους και μέσα του αναδόχου.

Η αποπληρωμή

Η αποπληρωμή του κόστους της επένδυσης θα γίνεται σταδιακά,  από τη μείωση των δαπανών στους λογαριασμούς ρεύματος των κτιρίων, η οποία θα εξασφαλίζεται με τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης.  Δηλαδή οι εταιρείες θα εισπράττουν τη διαφορά μεταξύ των παλαιών και των νέων τιμολογίων έως ότου αποπληρωθεί η επένδυση.

Ωστόσο, με υπουργική απόφαση αναμένεται να οριστούν και εξειδικευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανταγωνιστικότητας (ΤΑΑ), του ΕΣΠΑ 2021-2027, των ταμείων Απανθρακοποίησης και Εκσυγχρονισμού, του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων  ή και άλλα κονδύλια του  ΥΠΕΝ, για την ενίσχυση των αναδόχων που θα αναλαμβάνουν την ενεργειακή αναβάθμιση των «ομαδοποιημένων»  κτιρίων στο πλαίσιο του σχεδιαζόμενου προγράμματος.

Τα κριτήρια

Τα κριτήρια ομαδοποίησης των δημοσίων κτιρίων,  τυχόν τρόπος αποζημίωσης των παρεμβάσεων,  οι επιμέρους στόχοι ενεργειακής αναβάθμισης, ο τρόπος επίτευξής τους  και άλλες λεπτομέρειες αναμένεται ότι θα καθοριστούν και αυτές  με την υπουργική απόφαση.  Τα επιλέξιμα κτίρια που θα εντάσσονται στο πρόγραμμα θα πρέπει μετά τις παρεμβάσεις να κατατάσσονται κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «Β».

Στόχος είναι  να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας και η ικανοποίηση του στόχου της ετήσιας ενεργειακής ανακαίνισης, ποσοστού  3% της ωφέλιμης επιφάνειας των κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης. Είναι αξιοσημείωτο ότι το πρόγραμμα «Ηλέκτρα» δεν προχώρησε όπως αναμενόταν. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την ενεργειακή ανακαίνιση τουλάχιστον 500 κτιρίων που στεγάζουν υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα (περί τα 2,5 εκατ. m²) και τη μείωση  της ηλεκτρικής κατανάλωσης κατά 600 εκατ. kWh (κιλοβατώρες) ετησίως   έως το 2026.

Το «Ηλέκτρα»

Ωστόσο, τον περασμένο Ιούνιο η απόφαση του ΥΠΕΝ για υπαγωγή στο Πρόγραμμα «Ηλέκτρα» περιελάμβανε μόλις  86 αιτήσεις οι οποίες αντιστοιχούν στην ενεργειακή αναβάθμιση 172 κτιρίων, εκ των οποίων οι  37 θα υλοποιηθούν με Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης, με το συνολικό ποσό χρηματοδότησης  να φτάνει τα 165,2 εκατ. ευρώ, από το σύνολο των 620 εκατ. ευρώ που ήταν αρχικά διαθέσιμα. Γενικότερα ο κτιριακός τομέας στην Ελλάδα πρέπει να μειώσει την τελική κατανάλωση το έτος 2030 κατά περίπου 15%, συγκριτικά με την κατανάλωση κατά το  2021.