Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος: Η φύση μάς «δωρίζει» 125-140 τρισ. δολ. ετησίως

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ από το 1972 για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.

Το θέμα για το 2021 είναι: «Ξανασκέφτομαι. Αναδημιουργώ. Αποκαθιστώ» και αναφέρεται στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων. Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος αποτελεί την αφετηρία της καμπάνιας του ΟΗΕ «Δεκαετία για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων (2021-2030)».

Ο ΟΗΕ μας υπενθυμίζει ότι:

• Κάθε τρία δευτερόλεπτα, ο πλανήτης χάνει δασική έκταση που αντιστοιχεί σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου.
• Πάνω από 47 εκατομμύρια στρέμματα δάσους – περιοχή μεγαλύτερη από τη Δανία – χάνονται κάθε χρόνο.
• Σχεδόν το 80% των παγκόσμιων λυμάτων απορρίπτεται στους ωκεανούς και τα ποτάμια χωρίς επεξεργασία.
• Οι υγρότοποι, που αποστραγγίζονται προς όφελος της γεωργίας, παρουσιάζουν μείωση κατά 50% από τον περασμένο αιώνα και περίπου 87% τα τελευταία 300 χρόνια.
• Οι τυρφώνες είναι ζωτικής σημασίας οικοσυστήματα. Αν και καλύπτουν μόνο το 3% της γης αποθηκεύουν σχεδόν το 30% του άνθρακα.
• Το 50% των κοραλλιογενών υφάλων έχει ήδη χαθεί και έως το 2050 ενδέχεται να χαθεί το 90%, ακόμη και αν η υπερθέρμανση του πλανήτη περιοριστεί σε αύξηση 1,5 ° C.

Βιοποικιλότητα

Σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΗΕ, το 12% του συνόλου των πτηνών του πλανήτη και το 10% των φυτών και των ζώων της Γης απειλούνται με εξαφάνιση, εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηρι

οτήτων και της υποβάθμισης των βιοτόπων. Ο επιστήμονες προειδοποιούν ότι έως το 2050 θα έχει εξαφανιστεί το ένα τρίτο της πανίδας από τη Γη, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών.

Η διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι υψίστης σημασίας για τον πλανήτη μας. Τα χιλιάδες οφέλη που απορρέουν από ένα υγιές οικοσύστημα και πλούσια βιοποικιλότητα, όπως η σταθερότητα του κλίματος, η δέσμευση άνθρακα, οι πόροι πόσιμων υδάτων και οι πηγές τροφίμων, απαιτούν σημαντική χρηματοδότηση.

Η ανάγκη αυτή έχει αναδειχθεί, κυρίως εν μέσω της πανδημίας. Τα οικονομικά προγράμματα στήριξης, το Ταμείο Ανάκαμψης, τα σχέδια για τις αναπτυξιακές προοπτικές χωρών και επιχειρήσεων, όλα εμπεριέχουν αναφορές στην διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως σημαντικού πυλώνα για την βιώσιμη ανάπτυξη

Χρηματοδότηση

Η χρηματοδότηση της βιοποικιλότητας είναι μια νέα ιδέα που αναφέρεται πιο συχνά και από τον ακαδημαϊκό χώρο τα τελευταία χρόνια.

Αναφέρεται γενικά στην πρακτική συγκέντρωσης και διαχείρισης κεφαλαίων για την υποστήριξη και διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η χρηματοδότηση ανάλογων έργων μπορεί να προέρχεται από δημόσιες πηγές, όπως κρατικές επιδοτήσεις, ιδιωτικές πηγές, όπως επενδύσεις ή ένα μείγμα των δύο.

Παρά τη μεγάλη ποικιλία χρηματοοικονομικών μέσων και προϊόντων, εξακολουθεί να υπάρχει ένα τεράστιο κενό χρηματοδότησης για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Σύμφωνα με προκαταρκτική έκθεση που δημοσιεύει ο μη οργανισμός NRDC, «εκτιμάται ότι η παγκόσμια επένδυση (για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας) που απαιτείται κυμαίνεται μεταξύ 130 και 440 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως. Ωστόσο, οι τρέχουσες παγκόσμιες δαπάνες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας ανέρχονται σε 52 δισεκατομμύρια δολάρια».

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι βιοποικιλότητα ενισχύει την οικονομία. Τα παγκόσμια οικοσυστήματα παρέχουν οφέλη 125-140 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, δηλαδή περισσότερο από ενάμισι φορές το μέγεθος του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Μεγάλες απώλειες

Και ότι αφορά τις οικονομικές απώλειες, αυτές υπολογίζονται σε 6-11 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως , μόνο από την υποβάθμιση της γης.

«Η βιοποικιλότητα δεν είναι απλώς μία έννοια. Είναι ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη μας. Είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της ανθρωπότητας. Και έτσι, είναι ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική επιτυχία της επιχείρησής σας, της βιομηχανίας σας και ολόκληρης της παγκόσμιας οικονομίας»

Με αυτή την εισαγωγή και υπό τον τίτλο «Γιατί οι επιχειρήσεις θα πρέπει να φροντίζουν τη Βιοποικιλότητα» ο ελβετικός ασφαλιστικός κολοσσός Zurich Insurance Group αναφέρθηκε πρόσφατα στους κινδύνους που αντιμετωπίζει η βιοποικιλότητα, αλλά και στους λόγους για τους οποίους είναι πολύ σημαντική για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με την Zurich Insurance η αξία των αγαθών και των υπηρεσιών που παρέχονται από τα οικοσυστήματα εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 125 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως . Παράλληλα, η βιοποικιλότητα μειώνεται ταχύτερα από οποιαδήποτε στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία, αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Αξιοποιούμε τους φυσικούς πόρους μέσω της συγκομιδής, της υλοτομίας, του κυνηγιού και της υπεραλίευσης, και παράλληλα τους μολύνουμε από μη επεξεργασμένα απόβλητα και βιομηχανικούς ρύπους έως πετρελαιοκηλίδες και θαλάσσια ρύπανση από πλαστικά.

Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος αυτής της καταστροφής;

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι: «Αλλά όπως μας έδειξε η πανδημία COVID-19, όλη η ζωή είναι συνδεδεμένη, μια διαταραχή σε ένα μέρος του κόσμου θα έχει επιπτώσεις σε ένα άλλο».

Η βιοποικιλότητα παρέχει επίσης βασικές πρώτες ύλες και φάρμακα. Εκτιμάται ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι βασίζονται σε καύσιμα ξύλου για να καλύψουν τις βασικές τους ενεργειακές ανάγκες, 4 δισεκατομμύρια άτομα βασίζονται κυρίως σε φυσικά φάρμακα για την υγειονομική περίθαλψή τους και το 70% των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για καρκίνο είναι φυσικά ή είναι συνθετικά προϊόντα εμπνευσμένα από τη φύση.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Παγκόσμια Έκθεση Κινδύνων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ το 2021 κατατάσσει για δεύτερη χρονιά την απώλεια της βιοποικιλότητας στους πέντε πρώτους κινδύνους.