Γερμανία: Ραντεβού στις κάλπες μετά την τραγωδία – Ποιος θα πληρώσει τη νύφη;

Οι φυσικές καταστροφές είχαν, έχουν και θα συνεχίσουν να έχουν και την πολιτική τους πλευρά. Όχι μόνο σε σχέση με τα μέτρα που θα ληφθούν για την αντιμετώπιση των συνεπειών και για να μην επαναληφθούν. Αλλά και αναφορικά με τις ευθύνες που υπάρχουν για τα όσα συνέβησαν, για όσα έγιναν και δεν έγιναν.

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, ο τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και το κόμμα του, που τότε ήταν στην κυβέρνηση, μπορούν να βεβαιώσουν πόσο βαρύ ήταν το κόστος που επωμίστηκαν για την τραγωδία στο Μάτι, το καλοκαίρι του 2018.

Σχετική εμπειρία έχει, όμως, και η Γερμανία. Εκεί όπου, όπως ίσως θα θυμούνται οι παλαιότεροι, οι Σοσιαλδημοκράτες είχαν «εκμεταλλευτεί» άριστα τις πρωτοφανείς πλημμύρες που είχαν σαρώσει περιοχές της ανατολικής Γερμανίας πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, το 2002. Με τον τρόπο αυτό δε κατάφεραν να γυρίσουν υπέρ τους το πολιτικό κλίμα ενόψει των επικείμενων εκλογών.

Η εμφάνιση του Γκέρχαρντ Σρέντερ στις πληγείσες περιοχές με αδιάβροχο και γαλότσες, τη στιγμή που ο αντίπαλός του, ο Βαυαρός Έντομουντ Στόιμπερ, παρακολουθούσε τις εξελίξεις εκ του ασφαλούς και από απόσταση, αποδείχθηκε καθοριστική και μέτρησε στις συνειδήσεις των Γερμανών. Έτσι, το SPD κατάφερε να ισοψηφίσει με την Χριστιανική Ένωση CDU/CSU στην πρώτη θέση, με 38,5% και εκμεταλλεύτηκε την ενίσχυση των εταίρων του, των Πρασίνων του Γιόσκα Φίσερ, για να σχηματίσει και την επόμενη κυβέρνηση συνεργασίας.

Η ώρα της αλήθειας

Θα υπάρξουν, άραγε, ανάλογες συνέπειες και από τη λαίλαπα που έπληξε φέτος τη δυτική Γερμανία, καθώς – τι σύμπτωση, αλήθεια! – οι επόμενες εκλογές απέχουν μόλις δύο μήνες; Το ερώτημα αυτό τίθεται μετ’ επιτάσεως ήδη και όλοι αναρωτιούνται ποιος θα είναι ο… Σρέντερ αυτή τη φορά.

Το κόμμα της Άνγκελα Μέρκελ θα ήθελε, βεβαίως, σε αυτή τη θέση να βρεθεί ο επίδοξος διάδοχός της, Άρμιν Λάσετ. Πρόκειται, άλλωστε, για τον πρωθυπουργό του ενός από τα δύο κρατίδια που δέχθηκαν το σφοδρότερο πλήγμα, τη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, κάτι που σημαίνει ότι αντικειμενικά βρέθηκε στο επίκεντρο.

«Είναι αυτές οι στιγμές, που μπορούν να κρίνουν εκλογές», σημείωνε σε σχετικό της άρθρο η εφημερίδα Augsburger Allegemeine, θέτοντας ευθέως το ερώτημα: «Μπορεί ο Λάσετ να βιώσει τη δική του στιγμή του Σρέντερ;».

Η γκάφα του Λάσετ

Η απάντηση, προφανώς, δεν είναι τόσο απλή. Αφενός, διότι υπάρχει μια λεπτή ισορροπία όσον αφορά στην εντύπωση που θα δημιουργήσει η παρουσία και η παρέμβασή του – ανάμεσα στο ειλικρινές ενδιαφέρον και την ικανότητα να διαχειριστεί κρίσεις και την προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης μιας καταστροφής και μιας τραγωδίας που συνοδεύεται από τουλάχιστον 165 νεκρούς.

Αφετέρου, διότι ο Λάσετ φαίνεται πως υπέπεσε, άθελά του φυσικά, σε ένα ολέθριο σφάλμα: Ο τηλεοπτικός φακός τον έπιασε να ξεκαρδίζεται στα γέλια με κάποιο αστείο, λίγα μέτρα πίσω από τον πρόεδρο της δημοκρατίας, τον σοσιαλδημοκράτη Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ, ο οποίος έστελνε μήνυμα συλλυπητηρίων και αμέριστης συμπαράστασης στα θύματα.

«Ήταν απρεπές και δεν ταίριαζε σε μια τέτοια στιγμή να γελώ», παραδέχθηκε δημοσίως ο ίδιος, μετά την έντονη κριτική που του ασκήθηκε. «Οργίζομαι με τον εαυτό μου και μου προκαλεί βαθύτατο πόνο» αυτό που συνέβη, συνέχισε, σε μια προσπάθεια να μετριάσει τις εντυπώσεις και, κυρίως, το πολιτικό κόστος.

Οι Πράσινοι καραδοκούν

Το πόσο μεγάλο θα είναι αυτό, βεβαίως, ουδείς είναι σε θέση να το προσδιορίσει αυτή τη στιγμή. Έστω και αν οι δημοσκοπήσεις είναι αντιφατικές – για του λόγου το αληθές, μία που διεξήχθη για λογαριασμό του Der Spiegel έδειξε ότι το 60% των Γερμανών θεωρεί πως ο Λάσετ δεν είναι καλός στη διαχείριση κρίσεων, ενώ άλλη για την FAZ αποτυπώνει ευρύ προβάδισμα της Ένωσης, με 31,5%.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ωστόσο, ότι βασικός αντίπαλός του είναι, αυτή τη φορά, το κόμμα των Πρασίνων, που κάποια στιγμή μάλιστα εμφανιζόταν ικανό να διεκδικήσει ακόμη και την πρωτιά και τώρα βλέπει τις ελπίδες του να αναπτερώνονται. Η αλήθεια είναι πως η υποψήφιά του, Αναλένα Μπέρμποκ, όπως άλλωστε και ο σοσιαλδημοκράτης Όλαφ Σολτς, απέφυγαν να κάνουν αναφορά στην γκάφα του Λάσετ – προφανώς, για να μην δοθεί η εντύπωση ότι κάνουν πολιτική σπέκουλα με την τραγωδία.

Παρ’ όλα αυτά, είναι προφανές ότι μετά τα όσα πρωτόγνωρα για τη Γερμανία συνέβησαν, εκατομμύρια θα ξανασκεφτούν την ψήφο τους, βάζοντας και τους Πράσινους στο κάδρο. Πολύ περισσότερο καθώς κατάλαβαν, με τον πιο βίαιο και οδυνηρό τρόπο, ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη δεν είναι ένα πολιτικό καθήκον που μπορεί να περιμένει…