Μια απόπειρα πραξικοπήματος στο ΔΝΤ

Aυτό το διάστημα γίνονται κινήσεις για να αντικατασταθεί ή τουλάχιστον να αποδυναμωθεί η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από το 2019. Το πρόβλημα είναι μια έκθεση από τη νομική εταιρεία WilmerHale με ανάθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας σχετικά με τον ετήσιο δείκτη Doing Business της Τράπεζας, ο οποίος κατατάσσει τις χώρες ανάλογα με την ευκολία ανοίγματος και λειτουργίας εμπορικών εταιρειών.

Η έκθεση περιέχει ισχυρισμούς – ή ακριβέστερα «υπαινιγμούς» – για ατασθαλίες που αφορούν την Κίνα, τη Σαουδική Αραβία και το Αζερμπαϊτζάν στους δείκτες 2018 και 2020. Η Γκεοργκίεβα δέχθηκε επίθεση για τον δείκτη 2018, στον οποίο η Κίνα κατατάχθηκε στην 78η θέση, την ίδια θέση με το προηγούμενο έτος. Η Γκεοργκίεβα ήταν τότε διευθύνουσα σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Εχοντας διαβάσει την έκθεση WilmerHale, έχοντας μιλήσει απευθείας με βασικούς εμπλεκόμενους ανθρώπους και γνωρίζοντας την όλη διαδικασία, η έρευνα μου φαίνεται ότι είναι πληρωμένη δουλειά. Ο Σαντά Ντεβαράτζαν, επικεφαλής της μονάδας που εποπτεύει το Doing Business, ο οποίος ανέφερε απευθείας στην Γκεοργκίεβα το 2018, επιμένει ότι ποτέ δεν πιέστηκε να αλλάξει τα δεδομένα ή τα αποτελέσματα. Το πραγματικό σκάνδαλο είναι η ίδια η έκθεση WilmerHale, συμπεριλαμβανομένου του πώς ο Ντέιβιντ Μαλπας, πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, γλιτώνει αλώβητος.

Η έκθεση σημειώνει ένα άλλο επεισόδιο – μια προσπάθεια αναβάθμισης της Σαουδικής Αραβίας στον δείκτη Doing Business του 2020 – αλλά καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ηγεσία της Τράπεζας δεν είχε καμία σχέση με αυτό που συνέβη. Ο Μάλπας θα πήγαινε στη Σαουδική Αραβία για να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις του με βάση το Doing Business, μόλις έναν χρόνο αφότου οι αξιωματούχοι ασφαλείας της Σαουδικής Αραβίας δολοφόνησαν και διαμέλισαν τον δημοσιογράφο Τζαμάλ Κασόγκι. Εάν η έκθεση WilmerHale είναι πληρωμένη δουλειά, ποιο είναι το κίνητρο;

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι κάποιοι είναι δυσαρεστημένοι με την κατεύθυνση που πήρε το ΔΝΤ υπό την ηγεσία της Γκεοργκίεβα. Σε ορισμένους δεν αρέσει η προοδευτική στροφή, με λιγότερη έμφαση στη λιτότητα και περισσότερη ανάπτυξη. Στην αναδιάρθρωση του χρέους της Αργεντινής που ξεκίνησε το 2020, το Ταμείο έδειξε ξεκάθαρα τα όρια για το τι θα μπορούσε να πληρώσει η χώρα, δηλαδή πόσο χρέος ήταν βιώσιμο. Αλλά η πολιτική ίντριγκα και η γραφειοκρατική αντιπαλότητα είναι τα τελευταία πράγματα που χρειάζεται ο κόσμος σε μια εποχή που η πανδημία και η οικονομική της συνέπεια έχουν αφήσει πολλές χώρες να αντιμετωπίζουν κρίσεις χρέους. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, ο κόσμος χρειάζεται το σταθερό χέρι της Γκεοργκίεβα στο ΔΝΤ.

Ο Joseph E. Stiglitz είναι νομπελίστας στα οικονομικά, καθηγητής στο Columbia University, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας και πρόεδρος του Οικονομικού Συμβουλίου του προέδρου των ΗΠΑ