ΕΕ – ΗΠΑ – Η συμφωνία για τον «πράσινο χάλυβα» δείχνει τον δρόμο για την COP26

Το σύμφωνο του Τζο Μπάιντεν και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το πράσινο χάλυβα έχει σημαντικά μαθήματα να προσφέρει στην COP26. Η διμερής συμφωνία που επετεύχθη από τον πρόεδρο των ΗΠΑ και την ομόλογό του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την παραμονή του «πανηγυριού» για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή στην Γλασκόβη μπορεί απλώς να ακούγεται σαν μια καθυστερημένη ανατροπή των υπερβολών της εποχής Τραμπ. Αλλά είναι επίσης ένα αξιοπρεπές πρότυπο για την απανθρακοποίηση των οικονομιών.

Εκ πρώτης όψεως, η συμφωνία απλώς αντιστρέφει τον προβληματικό δασμό 25% που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές χάλυβα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εναντίον του οποίου οι Βρυξέλλες αντέδρασαν αμέσως. Αλλά προσθέτει ένα ζωτικό «πράσινο» ατού. Οι δύο πλευρές θα μειώσουν τους αμοιβαίους δασμούς, αλλά θα τους διατηρήσουν στις εισαγωγές από άλλα κράτη που δεν τηρούν τα πρότυπα για την παραγωγή χάλυβα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Αυτές οι λεπτομέρειες ρυθμίζονται επί του παρόντος.

Οι δύο χώρες είναι σε καλή θέση για να ασκήσουν πίεση. Ένα αξιοπρεπές κομμάτι της εγχώριας παραγωγής τους προέρχεται από ηλεκτρικούς φούρνους που λιώνουν παλιοσίδερα. Αυτά εκπέμπουν πολύ λιγότερα αέρια θερμοκηπίου από ό,τι οι υψικάμινοι που εκλύουν άνθρακα όπου παράγεται ο περισσότερος κινεζικός χάλυβας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία και η Ιταλία είναι επίσης οι τρεις μεγαλύτεροι εισαγωγείς χάλυβα στον κόσμο, ενώ η Κίνα καταναλώνει το ήμισυ της παραγωγής της. Η συντονισμένη πίεση από τους αγοραστές θα μπορούσε επομένως να οδηγήσει σε σημαντικές μειώσεις των εκπομπών σε έναν τομέα που εκλύει 3 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, κοντά στο 10% του συνόλου της ανθρωπότητας.

Κατά μία έννοια, το σύμφωνο φαίνεται απογοητευτικά μη φιλόδοξο. Ο προτιμώμενος τρόπος λειτουργίας της ΕΕ, που επανέλαβε τη Δευτέρα η φον ντερ Λάιεν, είναι μια συνολική τιμή για τον άνθρακα. Για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ευρωπαϊκών εταιρειών να μετακινήσουν εργοστάσια εκτός του μπλοκ, οι Βρυξέλλες πιέζουν για μια συνοριακή εισφορά άνθρακα που επιβάλλει αυτή την τιμή στις ξένες εισαγωγές. Στα χαρτιά, είναι μια κομψή λύση.

Στον πραγματικό κόσμο, ωστόσο, δύσκολα θα βρει μια τέτοια συμφωνία στήριξη από τους Αμερικανούς νομοθέτες. Εκτός από την πολυπλοκότητα, μπορεί να δώσει την εντύπωση ότι η Ευρώπη λέει στην Αμερική τι να κάνει. Ως εκ τούτου, ακόμη και ένας «πράσινος» πρωταγωνιστής, όπως ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, αντέδρασε ψυχρά στην ιδέα νωρίτερα φέτος. Η νέα συμφωνία θα καθορίσει τη μορφή του «πράσινου» χάλυβα, αλλά θα επιτρέψει στον Μπάιντεν να φτάσει σε αυτό το σημείο σύμφωνα με τα ρυθμιστικά πρότυπα και στη φον ντερ Λάιεν να χρησιμοποιήσει την τιμολόγηση του άνθρακα. Δεδομένου ότι ο πλανήτης πρέπει να μειώσει στο μισό τις εκπομπές άνθρακα έως το 2030, ο συμβιβασμός υπέρ των γρήγορων ωφελημάτων είναι προτιμότερος από την επιμονή για μια καθολική συμφωνία.

REUTERS BREAKINGVIEWS