Η Μετάλλαξη του Καπιταλισμού

Το εξώφυλλο της τελευταίας έκδοσης του βρετανικού περιοδικού The Economist έχει επιλέξει να παρουσιάσει στο διεθνές κοινό του μια νέα μετάλλαξη του καπιταλισμού – Adventure Capitalism, ο τίτλος του. Σε ελεύθερη μετάφραση, η νέα περιπέτεια του καπιταλισμού ή και ο καπιταλισμός που επενδύει στο επιχειρηματικό ρίσκο.

Η Zanny Minton Beddoes, Editor-In-Chief του περιοδικού σε ένα σημείωμα της που φθάνει στους συνδρομητές μέσω mail γράφει για τα κεφάλαια των εταιρειών διαχείρισης Venture Capital (VC) που χρηματοδότησαν ιδέες που κατάφεραν να αλλάξουν το επιχειρηματικό σκηνικό σε παγκόσμιο επίπεδο. «Επτά από τις δέκα μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου είχαν την υποστήριξη VCs. Τα κεφάλαια των VCs έχουν χρηματοδοτήσει τις εταιρείες πίσω από μηχανές αναζήτησης, iPhone, ηλεκτρικά αυτοκίνητα και εμβόλια mRNA. Τώρα, η ίδια η μηχανή των ονείρων του καπιταλισμού κλιμακώνεται και μεταμορφώνεται, καθώς μια άνευ προηγουμένου ρευστότητα πλημμυρίζει την αγορά».

Η ανάπτυξη των VCs κρύβει ρίσκα, αλλά δίνει και την ευκαιρία να διοχετευτούν περισσότερα κεφάλαια σε ένα ευρύτερο φάσμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων . Επιπλέον, καθώς γίνονται πιο προσιτά στους απλούς επενδυτές, τα VCs μπορούν να δώσουν νέα ώθηση στο καπιταλιστικό μοντέλο, φέρνοντας νέες ιδέες και ενθαρρύνοντας τον ανταγωνισμό. Χαρακτηριστικό της ανάπτυξης που γνωρίζουν τα VCs είναι πέραν από το εξώφυλλο και το cover story του περιοδικού που αναδεικνύει τις νέες τάσεις του καπιταλισμού σύμφωνα με τις οποίες επενδυτές αναλαμβάνουν το πολύ υψηλό ρίσκο να χρηματοδοτήσουν ακόμη και επιχειρήσεις που βρίσκονται στο επίπεδο της ιδέας. Ένα ρίσκο συνώνυμο της περιπέτειας (adventure).

Ο Στόχος Επετεύχθη…

Μια ανάρτηση του Γιώργου Γιακουμάκη, υψηλόβαθμου στελέχους του European Investment Fund – Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, που συμμετείχε μαζί με το ελληνικό κράτος στη συγκρότηση του Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών EquiFund παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Και αυτό για τους εξής λόγους : O Γιώργος Γιακουμάκης, που εργάζεται τα τελευταία 20 χρόνια στο European Investment Fund (EIF) – με έδρα το Λουξεμβούργο- και σήμερα, έχει την ιδιότητα του project manager του Ταμείου «σερβίρει» με δική του ανάρτηση στο Linkedin μια άλλη ανάρτηση που προέρχεται κατ΄ευθείαν από το EIF. Μια κίνηση καθόλου μα καθόλου συνηθισμένη.

Η Ανάρτηση του EIF: Η ανάρτηση του EIF – συνιδρύτης του EquiFund , μιας εμβληματικής πρωτοβουλίας από την οποία προέκυψαν 9 ελληνικά funds- είναι κατ΄ουσία μια «παραγωγή περιεχομένου» που εντάσσεται στο πλαίσιο μιας κυρίαρχης τάσης στο διεθνές τοπίο των social media που ονομάζεται «αδιαμεσολάβητη ενημέρωση».

Πιο συγκεκριμένα, όπως μπορεί κανείς να διαβάσει στην ανάρτηση του EIF: «Στις 21.10.2021, η EOS Capital Partners, αποκλειστικός διαχειριστής του EOS Hellenic Renaissance Fund, υπέγραψε δεσμευτική συμφωνία πώλησης του συνόλου της μειοψηφικής συμμετοχής (30%) που κατέχει στην αλυσίδα αθλητικών ειδών Cosmos Sport Α.Ε. Η κα. Ελένη Μπαθιανάκη, partner στην EOS Capital Partners, συνομιλεί με την ομάδα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων σχετικά με την επένδυση, συνεργασία και πώληση της Cosmos Sport».

Οι Διακριτικές Συγγένειες: Μια ανάρτηση, λοιπόν, από θεσμικό φορέα με αυθεντικό και πρωτότυπο περιεχόμενο.

Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Το EIF προχώρησε σε μια κίνηση για να δείξει το πως στη περίπτωση της Cosmos Sport επετεύχθη ένας από τους βασικούς στόχους του EquiFund.

Δηλαδή μια μικρομεσαία επιχείρηση με βασικούς μετόχους τα μέλη μιας οικογένειας κατάφερε με την συμβολή του EOS Capital Partners να μεγαλώσει εκθετικά και να μετεξελιχθεί σε μια εταιρεία με αποδεκτά οργανωτικά και λειτουργικά διεθνή στάνταρς έτοιμη να προσελκύσει νέους επενδυτές διεθνούς εμβέλειας. Αυτό που τελικά συνέβη και στη περίπτωση της εξαγοράς της από την βρετανική JD Sports Fashion Plc, ένας από τους ηγέτες της λιανικής πώλησης αθλητικών προϊόντων στο κόσμο.

Οι Βρετανοί της JD Sports – μια εταιρεία που ξεκίνησε το μακρινό 1981 με ένα κατάστημα στο Bury, στην ευρύτερη περιοχή του Manchester- εξαγόρασαν την συντριπτική πλειοψηφία των μετοχών της Cosmos που ξεκίνησε και εκείνη από την Περιφέρεια, το Ηράκλειο της Κρήτης το 1982. Η οικογένεια Τσικνάκη μπορεί να μην έχει πια το 70 % αλλά διατηρεί ένα πολύ μικρότερο πακέτο που όμως μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερης αξίας στο άμεσο μέλλον λόγω των σχεδίων επέκτασης της αλυσίδας στη γειτονική Τουρκία ή στις χώρες της Βόρειας Αφρικής.

Η Συνομιλία: Αλλά, ας έρθουμε στην ανάρτηση και στη συνομιλία της ομάδας του EIF με την Ελένη Μπαθιάνακη, της EOS Capital Partners, αποκλειστικός διαχειριστής του EOS Hellenic Renaissance Fund.

Τι είναι το EOS;

Το EOS είναι ένα ελληνικό private equity fund με υπό διαχείριση κεφάλαια ύψους περίπου €150εκ. Στόχος του EOS είναι να επενδύσει τα κεφάλαια του σε ελληνικές εταιρίες, κυρίως μικρομεσαίες (SMEs), που διαθέτουν ισχυρή αναπτυξιακή προοπτική προκειμένου να υλοποιήσουν τα στρατηγικά τους σχέδια. Τα συγκεκριμένα κεφάλαια αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση στην ελληνική οικονομία και θα μας επιτρέψουν να δημιουργήσουμε ένα επαρκώς διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, περίπου 10-12 επενδύσεων.

Στόχος μας είναι το μέσο ύψος ανά επένδυση να είναι της τάξης των €10 εκ., καθώς θεωρούμε ότι το συγκεκριμένο ύψος επένδυσης (€10 εκ.) συνάδει με τις κεφαλαιακές ανάγκες των μεγάλων ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων που εξετάζουμε. Οι συγκεκριμένες επενδύσεις αναμένεται να ενισχύσουν τόσο την ποιότητα του επενδυτικού μας χαρτοφυλακίου όσο και τις πιθανότητες μίας πιο εύκολης αποεπένδυσης στο μέλλον, που θα μας επιτρέψει να προσφέρουμε σημαντικές αποδόσεις στους επενδυτές μας.

Βάσει της επενδυτικής μας στρατηγικής, κορυφαίοι ιδιώτες και θεσμικοί επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό μας εμπιστεύονται και έχουν επενδύσει στην ομάδα μας. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) καθώς και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και η EIB έχουν ήδη επιλέξει την EOS ως τον εταίρο που θα συνεπενδύσουν στην ελληνική οικονομία, δίνοντας μας μία ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης.

Πώς ξεκίνησε η επικοινωνία με την Cosmos Sport;

Η επικοινωνία μας ξεκίνησε τον Οκτώβριου του 2018 στα πλαίσια ενός ταξιδιού στην Κρήτη.

Έχοντας φτιάξει μια λίστα με εταιρείες που κάλυπταν τα ποιοτικά και οικονομικά κριτήρια, το Cosmos Sport, ήταν μια από τις εταιρείες που ταίριαζαν απόλυτα στα κριτήρια.

· Ισχυρή και νεανική ομάδα διοίκησης

· Υγιής οικονομική θέση

· Ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου και πιο συγκεκριμένα:

o Της μεγάλης ανάπτυξης του κλάδου παγκοσμίως (athleisure sector CAGR of 8-10%)

o Της δυναμικής συμμετοχής στα έσοδα της εταιρείας από το e-shop (strong digital revenue stream)

Πόσο διήρκησε η διαδικασία μέχρι την επένδυση και ποια ήταν τα βήματα;

Διήρκησε περίπου ένα χρόνο, κατά τον οποίο αφού συμφωνήθηκαν οι αρχικοί όροι της επένδυσης, ακολούθησε ένας ενδελεχής οικονομικός, φορολογικός και νομικός έλεγχος.

Μέσα σε αυτόν τον χρόνο, γνωριστήκαμε σε βάθος με τους βασικούς μετόχους και την διοικητική ομάδα της εταιρείας, μοιραστήκαμε τις ιδέες, αξίες και απόψεις μας για την προοπτική της εταιρείας.

Κατά τη διάρκεια του ελέγχου και παράλληλα με την δημιουργία των νομικών εγγράφων, και ως μέρος της συμφωνίας μας ήταν να ετοιμάσουμε και το επιχειρηματικό πλάνο για την επόμενη 5ετία που συμπεριλάμβανε τη χρήση των κεφαλαίων της επένδυσης (ανάπτυξη φυσικού δικτύου, logistics center, e-shop, ενίσχυση διοικητικής ομάδας, διεθνής ανάπτυξη).

Ποια είναι τα βασικά θέματα διαπραγμάτευσης που τέθηκαν (ή που συνήθως τίθενται σε τέτοιες περιπτώσεις) πριν τη συμφωνία των δύο μερών;

Το ποσοστό συμμετοχής μας – η αποτίμηση της εταιρείας και σαφώς τα δικαιώματα μειοψηφίας καθώς και ο μηχανισμός εξόδου του fund μετά το πέρας του καθορισμένου χρονικού ορίου.

Σε κάθε περίπτωση, η διαπραγμάτευση ήταν πολύ ομαλή και σύντομη με τις δύο πλευρές να συμφωνούν πρωτίστως στο όραμα και στις ενέργειες που απαιτούνται για να υλοποιηθεί το συμφωνημένο επιχειρηματικό πλάνο της εταιρείας.

Ποια μορφή είχε η επένδυση;

Η επένδυση μας, ύψους €12 εκ. πραγματοποιήθηκε πλήρως μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και μας επέτρεψε να αποκτήσουμε μία στρατηγική μειοψηφική συμμετοχή στη μετοχική σύνθεση της εταιρίας. Πάγια θέση της ομάδα μας είναι τα κεφάλαια που επενδύουμε να εισφέρονται κυρίως στην εταιρία ώστε να διαθέτει την απαιτούμενη ρευστότητα προκειμένου να υλοποιήσει το επιχειρηματικό της σχέδιο.

Στην περίπτωση της Cosmos Sport, υπήρχε πλήρης σύμπνοια απόψεων με τους υφιστάμενους μετόχους στο συγκεκριμένο θέμα, και επομένως συμφωνήσαμε από κοινού το σύνολο της επένδυσής μας να πραγματοποιηθεί μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ώστε να ισχυροποιήσουμε την κεφαλαιακή βάση της εταιρίας.

Τι προσέφερε η EOS εκτός από τα κεφάλαια; Η εταιρία αναπτύχθηκε και τελικά πωλήθηκε – πως συνέβαλε σε αυτό η συνεργασία με την EOS;

Η συνεισφορά των κεφαλαίων της EOS καθώς και η συνεχής της υποστήριξη σε θέματα στρατηγικής έπαιξαν ένα καταλυτικό ρόλο προκειμένου η εταιρία να υλοποιήσει επιτυχώς το επενδυτικό της πλάνο, να ενδυναμώσει περαιτέρω την ποιότητα και την τοποθέτηση του brand της στην αγορά, να ενισχύσει σημαντικά τα συστήματα logistics της καθώς και να βελτιώσει την “ψηφιακή εμπειρία” των πελατών της ακολουθώντας μία στρατηγική omnichannel.

Παράλληλα φροντίσαμε να ενισχυθεί σημαντικά η εταιρική διακυβέρνηση της εταιρίας, συμμετέχοντας ενεργά στο Διοικητικό Συμβούλιο (και με ανεξάρτητο μέλος κοινής αποδοχής)και οριοθετώντας επαρκείς εταιρικές δομές και διαδικασίες που ενδεχομένως να μην ήταν απαραίτητες πριν την είσοδο του επενδυτή. Συγκεκριμένα, θεσμοθετήθηκαν ισχυρές δομές και διαδικασιών για την παρακολούθηση και σωστή απεικόνιση των οικονομικών αποτελεσμάτων σε μηνιαίο επίπεδο με άμεσο αποδέκτη τη διοικητική ομάδα με την οποία είχαμε διαρκή επικοινωνία με άμεσο και αποτελεσματικό τρόπο.

Τα παραπάνω οδήγησαν σε σημαντική αύξηση των οικονομικών μεγεθών της εταιρίας, τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και κερδοφορίας, ενώ βασικό συστατικό της επιτυχίας αυτής ήταν η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ο σεβασμός μεταξύ μας.

Τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας ήταν να διπλασιαστεί το φυσικό δίκτυο και οι πωλήσεις μέσα σε σχεδόν δύο έτη, το EBITDA να τριπλασιαστεί, ο δε αριθμός των εργαζομένων από 250 να ξεπεράσει τους 750.

Αυτή η επιτυχία προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον της JD Sports, που αποτελεί ένα από τους μεγαλύτερους διεθνείς retailers στον κλάδο.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της πώλησης; Ποια είναι τα οφέλη για τους ιδρυτές και τους εργαζομένους;

Η JD Sports εξαγόρασε το 80% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας ενώ τα μέλη της οικογένειάς Τσικνάκη, που αποτελούν τους ιδρυτές και τους κύριους μέτοχους της εταιρίας έως και σήμερα, θα παραμείνουν σε αυτή διατηρώντας μειοψηφικό ποσοστό συμμετοχής της τάξεως του 20%.

Παράλληλα η οικογένεια Τσικνάκη, πέραν της μειοψηφικής της συμμετοχής και της σημαντικής υπεραξίας που αποκόμισε, θα διατηρήσει τη θέση της στη διοίκηση της εταιρίας, επομένως θα έχει τη δυνατότητα να την αναπτύξει στο μέλλον ακόμα πιο δυναμικά, εκμεταλλευόμενη πλέον και τις σημαντικές συνέργειες και τεχνογνωσία που μπορεί να της προσφέρει ο νέος πολύ ισχυρός στρατηγικός της εταίρος.

Επιπροσθέτως οι εργαζόμενοι της εταιρίας θα έχουν την ευκαιρία και οι ίδιοι να αναπτύξουν τις δεξιότητες τους λαμβάνοντας εξειδικευμένη τεχνογνωσία από το εξωτερικό, ενώ η μελλοντική ανάπτυξη της εταιρίας εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει αρκετές και καλά αμειβόμενες νέες θέσεις εργασίας.

Η επιχείρηση είναι μια αμιγώς ελληνική επιχείρηση – αυτή η πώληση μήπως θέτει σε κίνδυνο την ελληνική της παρουσία;

Κάθε άλλο. Η εταιρία θα συνεχίσει να έχει ισχυρή παρουσία στην Ελλάδα με το δικό της brand, στο οποίο θα συνεχίσει να επενδύει ανοίγοντας νέα καταστήματα και ενισχύοντας τη θέση του στην αγορά και στο εξωτερικό. Παράλληλα θα έχει την ευκαιρία να αναπτύξει και το brand της JD Sports στην Ελλάδα γεγονός που μπορεί να προσφέρει σημαντικές συνέργειες στο υφιστάμενο δίκτυο.

Επίσης υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης των δραστηριοτήτων της εταιρίας και σε άλλες γειτονικές χώρες (ήδη διαθέτει θυγατρική στην Κύπρο) που αναμένεται να ενισχύσει έτι περαιτέρω την ελληνική της παρουσία στο εξωτερικό.

Η πώληση αποφέρει κέρδη στους μετόχους, ανάμεσά τους και το ελληνικό κράτος – υπήρχαν άλλα οφέλη για το ελληνικό οικοσύστημα; Προώθησε την αποτελεσματικότητα του ελληνικού επιχειρείν σε επενδυτικούς κύκλους του εξωτερικού;

Αναμφισβήτητα μία επένδυση στην Ελλάδα από έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες παγκοσμίως δημιουργεί πολλαπλά οφέλη για την ελληνική οικονομία, καθώς ενισχύει το ελληνικό επιχειρείν και προσελκύει το ενδιαφέρον και άλλων επενδυτικών κύκλων του εξωτερικού. Θεωρούμε ότι τέτοιου είδους επενδύσεις αλλάζουν την τοποθέτηση της χώρας μας στα μάτια των ξένων επενδυτών και φιλοδοξούμε να προσελκύσομε και άλλες αντίστοιχες επενδύσεις στο μέλλον, ενισχύοντας έτσι την ελληνική επιχειρηματικότητα διεθνώς.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι μια ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση κατάφερε να διπλασιαστεί σε μέγεθος σε λιγότερο από δύο χρόνια χρησιμοποιώντας τα κεφάλαια μας ως καταλύτη και τελικά να τοποθετηθεί στρατηγικά στον παγκόσμιο επιχειρηματικό χάρτη προκαλώντας το ενδιαφέρον μίας παγκόσμιας κορυφαίας εταιρείας στον χώρο.

Ποια χαρακτηριστικά έχουν οι εταιρίες που θα θέλατε να βλέπατε να απευθύνονται σε εσάς για συνεργασία;

Η ομάδα μας εστιάζει κυρίως σε ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (SMEs) οι οποίες βρίσκονται σε ώριμο στάδιο ανάπτυξης, είναι χρηματοοικονομικά υγιείς και αναζητούν επενδυτικά κεφάλαια προκειμένου να υλοποιήσουν την αναπτυξιακή στρατηγική τους.

Παράλληλα εστιάζουμε στα οικονομικά μεγέθη, καθώς στοχεύουμε να επενδύσουμε σε εταιρίες που πραγματοποιούν πωλήσεις υψηλότερες των €10 εκ., διαθέτουν ισχυρή κερδοφορία συνδυάζοντας την με υψηλή ρευστότητα με χαμηλή δανειακή μόχλευση.

Βασικό ποιοτικό χαρακτηριστικό που εξετάζουμε είναι να διοικούνται από μετόχους με ακεραιότητα και ξεκάθαρη στρατηγική για το μέλλον, με αποδεδειγμένα πετυχημένη επιχειρηματική πορεία τα τελευταία έτη. Είναι πολύ σημαντικό να μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες και απόψεις για την στρατηγική τους ανάπτυξη στους κλάδους που δραστηριοποιούνται.

Για την ιστορία του πράγματος να σημειώσουμε και δύο λόγια παραπάνω για την εταιρεία Cosmos, με πληροφορίες από το εταιρικό site: « Η Cosmos Sport, μέλος της JD Sports Fashion Plc, ιδρύθηκε το 1982 στο Ηράκλειο της Κρήτης και σήμερα αριθμεί 64 φυσικά καταστήματα σε Ελλάδα και Κύπρο, 4 εμπορικές επωνυμίες (www.cosmossport.gr, www.sneaker10.gr, www.sportsfactory.gr, www.slamdunk.gr) και 6 πρωτοπόρα ηλεκτρονικά καταστήματα.
Η ομάδα μας αποτελείται από 800+ ταλαντούχους νέους ανθρώπους, που αγαπούν τον αθλητισμό, τη μόδα και έχουν πάθος να καινοτομούν! Όραμά μας είναι να μας αναγνωρίζουν ως την καλύτερη εμπειρία αγορών sports & athleisure σε κάθε σημείο επαφής μας με τον πελάτη.

Η εταιρεία αναδείχτηκε για δύο συναπτά έτη ως “Growth Driver” της ελληνικής οικονομίας, ενώ το online κατάστημα www.cosmossport.gr έχει βραβευθεί για 7 συνεχή έτη σαν το καλύτερο e-shop αθλητικών στη χώρα στα e-volution awards. Στην Cosmos Sport μπορεί κανείς να βρει 90+ popular brands (NIKE, adidas, Puma, Under Armour, Vans etc.) καθώς και μοναδικές υπηρεσίες (sneaker customization/Sneaker ID etc.)».