Διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος στο Καζακστάν λόγω… bitcoin

Τακτικό φαινόμενο ήταν τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο οι διακοπές ρεύματος σε πολλές πόλεις και χωριά έξι επαρχιών του Καζακστάν. Η τόσο πλούσια σε υδρογονάνθρακες χώρα της κεντρικής Ασίας κινδυνεύει να περάσει ένα πολύ δύσκολο χειμώνα εξαιτίας των τεράστιων προβλημάτων που έχει δημιουργήσει στο δίκτυο παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας η βιομηχανία εξόρυξης bitcoin και άλλων κρυπτονομισμάτων, λόγω της μεγάλης κατανάλωσης ρεύματος που αυτή απαιτεί για να λειτουργήσει.

Χάρη στις τεράστιες δυνατότητες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που διαθέτει, το Καζακστάν έγινε τη χρονιά που διανύουμε η δεύτερη χώρα στον κόσμο, μετά από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ό,τι αφορά την εξόρυξη bitcoin. Τεχνικοί και χειριστές των γιγαντιαίων ηλεκτρονικών υπολογιστών που απαιτούνται για τη δημιουργία νέων κρυπτονομισμάτων συνέρρευσαν – και εξακολουθούν να συρρέουν – κατά δεκάδες για να εγκατασταθούν στη χώρα αυτή. Πολλοί εξ αυτών προερχόμενοι από τη γειτονική Κίνα, από όπου το καθεστώς τους εξεδίωξε κακήν κακώς την περασμένη άνοιξη.

Δέλεαρ, ασφαλώς, για την προσέλκυση «εργατών» στα ορυχεία του bitcoin και των άλλων κρυπτονομισμάτων είναι το πολύ φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα – και οι τεράστιοι υπολογιστές που χρησιμοποιούνται απαιτούν τη διαρκή λειτουργία πολύ ενεργοβόρων συστημάτων κλιματισμού για να ψύχονται.

«Κρέμασε» το δίκτυο

Εν πάση περιπτώσει, οι συνέπειες των δραστηριοτήτων αυτών που πολλαπλασιάστηκαν μέσα σε λίγους μόνο μήνες είναι να αυξηθεί αισθητά η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας της χώρας, από την αρχή του έτους η ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 8%, ενώ τις προηγούμενες χρονιές η αύξηση κυμαινόταν μεταξύ 1% και 2%.

Η εθνική εταιρεία διαχείρισης του ηλεκτρικού δικτύου Kegoc ανέφερε ότι στο Νουρσουλτάν, την πρωτεύουσα του Καζακστάν, τους τελευταίους μήνες ηλεκτροδότησε 50 εταιρείες εξόρυξης κρυπτονομισμάτων που εγκαταστάθηκαν στην πόλη. Πολλοί υπολογιστές, ωστόσο, έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν στο Νουρσουλτάν και σε επαρχίες της αχανούς ασιατικής χώρας παράνομα. Έτσι όμως θέτουν το δίκτυο εκτός ελέγχου, αφού η Kegoc αδυνατεί να κάνει έναν αποτελεσματικό σχεδιασμό διανομής ενέργειας με βάση την πραγματική ζήτηση.

Η κυβέρνηση του Καζακστάν προσπαθεί να βάλει σε τάξη αυτή τη νέα επιχειρηματική δραστηριότητα που εμφανίστηκε στη χώρα. Ταυτόχρονα, όμως, φέρεται αποφασισμένη να εκμεταλλευθεί και οικονομικά τις νέες αναπτυξιακές δυνατότητες που αναδύονται από την εν λόγω δραστηριότητα. Έτσι, από το 2022 οι εταιρείες εξόρυξης κρυπτονομισμάτων – οι νόμιμες βεβαίως – θα χρεώνονται με 1 τένγκε (το εθνικό νόμισμα του Καζακστάν) επιπλέον για την κάθε κιλοβατώρα που θα καταναλώνουν (δηλαδή με 2 λεπτά του ευρώ περισσότερο).

Δύο iPhone 12 στα σκουπίδια

Πέρα από τα προβλήματα στο δίκτυο ηλεκτροδότησης που προκαλεί η κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης από τις εταιρείες εξόρυξης κρυπτονομισμάτων, οι αρχές του Καζακστάν θα πρέπει να ρυθμίσουν και το μείζον πρόβλημα των απορριμμάτων που δημιουργεί η δραστηριότητα αυτή. Δύο ολλανδοί οικονομολόγοι, ο Αλεξ Ντε Φρίις της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας και ο Κρίστιαν Στουλ που διδάσκει στο διάσημο αμερικανικό ινστιτούτο ΜΙΤ, εκτιμούν ότι οι ψηφιακές πηγές (οι αναγκαίες γραμμές λογισμικού) που καταναλώνονται κάθε χρόνο για να παραχθούν νέα κρυπτονομίσματα προκαλούν τόσα ηλεκτρονικά απορρίμματα όσα μια χώρα σαν την Ολλανδία.

Με άλλα λόγια, όπως σημειώνουν οι δύο ειδικοί, όταν δημιουργεί κάποιος ένα bitcoin είναι σαν να πετά δύο iPhone 12 mini στον τενεκέ των σκουπιδιών! Για να καταλήξουν στο συμπέρασμα αυτό οι Ντε Φρίις και Στουλ έλαβαν υπόψη τα ηλεκτρονικά «εργαλεία» που χρησιμοποιούνται για την εξόρυξη του bitcoin. Η διάρκεια ζωής του εξοπλισμού αυτού είναι πολύ μικρή, ιδιαίτερα των ειδικών επεξεργαστών (των Asic, δηλαδή των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων ειδικού σκοπού) που είναι απαραίτητοι στην όλοι διαδικασία και οι οποίοι διαρκώς βελτιώνονται με αποτέλεσμα οι «παλαιοί» να πετιούνται αφειδώς στον κάλαθο των αχρήστων.