Ταμείο Ανάκαμψης: Χρηματοδότηση επενδύσεων με χαμηλά επιτόκια

Συνεχής είναι η διεύρυνση των χρηματοδοτικών λύσεων, όχι μόνο για μεγάλες, αλλά και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, διευκολύνοντας τη διοχέτευση φθηνού χρήματος στην πραγματική οικονομία για την κάλυψη αναγκών σε κεφάλαιο κίνησης και για την υλοποίηση νέων επενδύσεων.

Ευνοϊκό είναι και το χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, τουλάχιστον προς το παρόν, καθώς τα επιτόκια βρίσκονται στο ναδίρ, ενώ τα πιστωτικά ιδρύματα διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και κεφάλαια για τη στήριξη οποιουδήποτε βιώσιμου πλάνου. Ταυτόχρονα, με κοινοτικές και εθνικές πρωτοβουλίες, τα αναπτυξιακά προγράμματα επιδότησης και εγγυοδοσίας καθιστούν ευκολότερη και με καλύτερους όρους τη δανειοδότηση από τις τράπεζες.

Αναμφίβολα ο πιο εμβληματικός μηχανισμός χρηματοδότησης τα επόμενα χρόνια θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο ενεργοποιήθηκε επίσημα πριν λίγες ημέρες, με τη δημοσίευση των σχετικών προσκλήσεων από τους εγχώριους πιστωτικούς ομίλους προς την επενδυτική κοινότητα.

Εκταμίευση σε έως 3 μήνες

Μέσω της ευρωπαϊκής δράσης θα μπορούσαν να υλοποιηθούν επενδύσεις ακόμη και άνω των 30 δισ. ευρώ. Ο λόγος γίνεται για το δανειοδοτικό σκέλος του ΤΑΑ «Ελλάδα 2.0», προϋπολογισμού 12,7 δισ. ευρώ, οι πόροι του οποίου θα καλύπτουν το 30% – 50% κάθε επένδυσης και θα συνδυαστούν υποχρεωτικά με τραπεζικό δανεισμό (30% – 50%) και την ίδια συμμετοχή των επιχειρήσεων (τουλάχιστον 20%).

Σε αυτή τη φάση οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην τράπεζα συνεργασίας τους για την αξιολόγηση και την από κοινού διαμόρφωση του αναπτυξιακού τους πλάνου. Εφόσον ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, η οποία χρονικά δεν θα ξεπερνά τις 3-4 εβδομάδες, υποβάλλεται αίτηση στο ΤΑΑ και αφού δοθεί το πράσινο φως από τους ανεξάρτητους ελεγκτές, προχωρεί άμεσα η εκταμίευση του δανείου.

Ο χρόνος λοιπόν από την αίτηση μέχρι την εκταμίευση εκτιμάται πως θα κυμαίνεται από ενάμιση μήνα έως τρεις μήνες στο χειρότερο σενάριο, ανάλογα με καθυστερήσεις που θα παρουσιαστούν σε στάδια της διαδικασίας. Σημειώνεται πάντως ότι ακόμη δεν είναι έτοιμη η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής των αιτημάτων. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στο δεύτερο μισό του Μαρτίου.

Ως εκ τούτου, οι εταιρείες έχουν χρόνο να κάνουν την απαραίτητη προεργασία, μαζί με τον τραπεζικό τους σύμβουλο και να καταθέσουν άμεσα την αίτησή τους όταν αυτό καταστεί τεχνικά δυνατό.

Οι μικρές επιχειρήσεις

Σύμφωνα με τραπεζικό στέλεχος, μία αντικειμενική δυσκολία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θέλουν να ενταχθούν στο «Ελλάδα 2.0» είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχουν σήμερα αξιόπιστα στοιχεία για την πιστοληπτική τους ικανότητα (rating), ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων η σχετική βαθμολογία αναμένεται να είναι χαμηλή. Επιπλέον, για την εξασφάλιση όσο το δυνατόν χαμηλότερου επιτοκίου, ίσως χρειαστεί να παράσχουν εγγυήσεις. Το κόστος δανεισμού εξαρτάται και από άλλες παραμέτρους, όπως την περιφέρεια στην οποία γίνεται η επένδυση και το μέγεθος της επιχείρησης.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι απίθανο το σενάριο ο επενδυτής να μην μπορεί να ενταχθεί στο «Ελλάδα 2.0» ή το επιτόκιο που του προσφέρεται να μην είναι καλύτερο σε σχέση με την απευθείας χρηματοδότηση από την τράπεζα. Και αυτές οι επιχειρήσεις όμως έχουν αρκετές εναλλακτικές, όπως το ΕΣΠΑ, τα αναπτυξιακά προγράμματα εγγυοδοσίας, αλλά και τον απευθείας δανεισμό από τα πιστωτικά ιδρύματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι και τις αρχές Μαρτίου αναμένεται να ενεργοποιηθούν από τις τράπεζες 3 δανειοδοτικά προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Eγγυήσεις 2,70 δισ. ευρώ

Ειδικότερα, στο πλαίσιο του Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων (ΠΤΕ), θα παρασχεθούν εγγυήσεις 2,70 δισ. ευρώ, που θα διευκολύνουν την χορήγηση δανείων ύψους 6,50 δισ. ευρώ από τις εμπορικές τράπεζες. Στόχος της νέας αυτής πρωτοβουλίας είναι να στηριχθούν εταιρείες με βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια προκειμένου να ανακάμψουν από τις προκλήσεις της πανδημίας COVID.

Σημειώνεται πάντως ότι, παρά την εγγύηση του δανείου, οι τράπεζες αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του πιστωτικού κινδύνου.

Ως εκ τούτου, η αξιολόγηση των αιτημάτων γίνεται με αμιγώς τραπεζικά κριτήρια για τον έλεγχο της βιωσιμότητας του επενδυτή και μόνο αν δοθεί το πράσινο φως από τον πιστωτή προχωρεί η αίτηση στην ΕΤΕπ.

Τέλος, με την ίδια λογική λειτουργούν τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), η οποία ήδη τρέχει δράσεις που στοχεύουν στην επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης. Ο λόγος γίνεται για προγράμματα επιδότησης τόκων και εγγυοδοσίας, που διευκολύνουν την πρόσβαση ακόμη και των πιο μικρών επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό. Η διοίκηση της ΕΑΤ αναμένεται να προχωρήσει μέσα στη χρονιά στον σχεδιασμό νέων προϊόντων.