«Πουλήστε τώρα, όχι μετά από έξι μήνες». Αυτή είναι η συμβουλή που δίνουν οι ειδικοί της κτηματαγοράς σε όσους θέλουν να πουλήσουν τα ακίνητά τους. Το σκεπτικό είναι ότι αυτή η περίοδος είναι ιδανική ως προς τις τιμές, ότι βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, κι ότι μέσα στο 2023 θα υπάρξει «διόρθωση» σε πολλές περιοχές.

Ουσιαστικά οι κτηματομεσίτες λένε ότι πριν έρθει ο χειμώνας και οι πρώτοι μήνες του 2023, όπου η κτηματαγορά θα καταγράψει σημάδια σταθεροποίησης ή υποχώρησης των τιμών, όποιος θέλει να πουλήσει θα πετύχει καλύτερο deal.

Αλλωστε, αυτή την περίοδο καταγράφεται υψηλή ζήτηση για σπίτια όλων των επιφανειών, ακόμη και για κατοικίες άνω των 100 τετραγωνικών μέτρων. «Και σε όλες τις περιοχές», λένε οι μεσίτες επιβεβαιώνοντας τη ζήτηση η οποία αυτή την ώρα δεν μπορεί να καλυφθεί από την προσφορά. Κυρίως σε νεόδμητα διαμερίσματα.

Γιατί θα υποχωρήσουν οι τιμές στα σπίτια

Γιατί, όμως, εκτιμάται ότι θα πέσουν οι τιμές; Οι ειδικοί τονίζουν στη στήλη ότι πριν από το καλοκαίρι υπάρχει μούδιασμα ως προς τις αγοραπωλησίες ακινήτων, όμως, οι τιμές παραμένουν σε σταθερά υψηλά επίπεδα. Όπως αυτά διαμορφώθηκαν βεβαίως την τελευταία διετία όπου η άνοδος που έχει καταγραφεί ξεπερνά σε πολλές περιοχές το 30%.

Όμως, οι υποψήφιοι αγοραστές, αν κι έχουν ρευστό – αποταμιεύσεις στις τράπεζες, διστάζουν να αγοράσουν περιμένοντας το δύσκολο χειμώνα που έρχονται. Κρατούν… άμυνα δηλαδή περιμένοντας τις εξελίξεις στην ενεργειακή κρίση.

Όμως, στην υποχώρηση των τιμών αναμένεται να συμβάλει η μεγάλη αύξηση των επιτοκίων που κάνει ακριβότερο το κόστος χρήματος για όσους θέλουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο. Επίσης, η αύξηση της προσφοράς κατοικιών που θα υπάρξει τα επόμενα χρόνια, μετά την ανακοίνωση του προγράμματος στέγης, θα πιέσει προς τα κάτω τις τιμές.

Ακόμη και ο διπλασιασμός, στα 500 χιλ. ευρώ, της αξίας του ακινήτου που αγοράζεται προκειμένου να δοθεί η Golden Visa, είναι παράγοντας για να υποχωρήσουν οι τιμές.

Πάντως, όπως μας λένε οι ειδικοί, οι τιμές θα είχαν υποχωρήσει νωρίτερα, αλλά συγκρατούνται σε υψηλά επίπεδα εξαιτίας του υψηλού κατασκευαστικού κόστους λόγω των εξωφρενικών ανατιμήσεων στα οικοδομικά υλικά.

Συμφόρηση στα λιμάνια

Μπορεί να έχει υποχωρήσει από τα υψηλά του περασμένου έτους, ωστόσο η συμφόρηση πλοίων στα λιμάνια είναι ακόμη εδώ και συνιστά μια παράμετρο που χρωματίζει την εικόνα του διεθνούς εμπορίου. Οπως επισημαίνει ανάλυση της εταιρείας αποτιμήσεων πλοίων VesselsValue, η συμφόρηση παραμένει σε πεισματικά υψηλά επίπεδα, απλώς μετατοπίζεται σε λιγότερο ορατές περιοχές, όπως π.χ. από τη Δυτική στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον Μικρο-οικονομικό των Νέων, η μελέτη εκτιμά ότι τα πλοία που είναι σε ακινητοποίηση αποτελούν το 17% και 9% αντίστοιχα των στόλων Bulk Carrier και Containerships. Επίπεδα που παραμένουν κοντά στα υψηλά επίπεδα που είχαν καταγραφεί στην περίοδο της πανδημίας. Στα προαναφερόμενα ποσοστά περιλαμβάνονται και πλοία υπό επισκευή αλλά η συντριπτική πλειονότητα είναι πλοία που είτε περιμένουν να φορτώσουν ή να εκφορτώσουν στα λιμάνια.

Καρφώνουν «ύποπτες» αποδείξεις

«Φωτιά» έχει πάρει η εφαρμογή Αppodixi, μέσω της οποίας οι καταναλωτές ελέγχουν από το κινητό τους την εγκυρότητα των αποδείξεων που λαμβάνουν. Περισσότεροι από 20.000 πολίτες έχουν κατεβάσει την εφαρμογή στο κινητό τους τηλέφωνο και έχουν αρχίσει να σκανάρουν τις αποδείξεις.

Μάλιστα σε λιγότερο από τρεις ημέρες η ΑΑΔΕ δέχθηκε περισσότερες από 3.000 καταγγελίες – αναφορές για «ύποπτες» αποδείξεις, οι οποίες θα περάσουν από έλεγχο από τους αρμόδιους υπαλλήλους. Από τις καταγγελίες αυτές 1.729 ήταν ανώνυμες και 1.380 επώνυμες. Το κυνήγι της φοροδιαφυγής κλιμακώνεται και πλέον στο παιχνίδι μπαίνουν όπως δείχνουν και τα παραπάνω στοιχεία και οι πολίτες…

Ηρθαν τα τεφτέρια και οι αγορές με δόσεις

Τα τεφτέρια του μπακάλη τα θυμάστε; Τότε που αγοράζαμε από τα μαγαζιά και ο έμπορος έβγαζε το τεφτέρι κι έγραφε τα βερεσέδια;

Αυτή η παλιά συνήθεια επανέρχεται εκσυγχρονισμένη στο ελληνικό εμπόριο. Όχι ότι είναι κακό να διευκολύνεται ο καταναλωτής, όμως, όταν η ανάγκη δημιουργεί τέτοιες πρακτικές ασφαλώς δεν είναι ευχάριστο.

Εμφανίστηκε, λοιπόν, και στη χώρα μας η υπηρεσία (Buy Now Pay Later-BNPL). Δηλαδή αγοράζει κάποιος άμεσα ό,τι θέλει και το πληρώνει αργότερα. Πληρώνει με δόσεις επί της ουσίας, έστω κι αν δεν… επέστρεψε και ο παλιός, παραδοσιακός δοσατζής.

Πριν από τρεις μήνες η σουηδική εταιρεία Klarna επεκτάθηκε στη χώρα μας με την υπηρεσία «Pay in 3». Δηλαδή με την «Πληρωμή σε 3 δόσεις» οι καταναλωτές που επιλέγουν την Klarna στο ταμείο ενός συνεργάτη λιανικής μπορούν να χωρίσουν τις αγορές τους σε τρεις άτοκες δόσεις οι οποίες εξοφλούνται κάθε 30 ημέρες από τη στιγμή της αγοράς.

Πρόσφατα η σουηδική εταιρεία συνεργάστηκε με τα Public που προσφέρει τις δόσεις της Klarna στην Ελλάδα, μαζί με άλλους γνωστούς διεθνείς και Έλληνες λιανέμπορους όπως η H&M, η Cosmos Sport, το Spitishop κ.ά. Επιπλέον, η Public Group εντάχθηκε στον τελευταίο γύρο χρηματοδότησης 800 εκατ. δολ. της Klarna ως στρατηγικός επενδυτής, προωθώντας περαιτέρω την επέκταση της Klarna στην ελληνική αγορά.

Στην Ελλάδα υπάρχει και η βουλγαρική εταιρεία ΤΒΙ Bank, που προσφέρει ανάλογες υπηρεσίες αλλά και η ελληνική startup Finloup δίνει την δυνατότητα στους καταναλωτές να πραγματοποιούν τις αγορές τους με δόσεις χωρίς να απαιτείται η χρήση πιστωτικής κάρτας.

Εχουμε να δούμε πολλά τους επόμενους μήνες…

Κυνηγητό για προσφορές 1+1

Στο κυνήγι της προσφοράς βρίσκονται όλο και περισσότεροι καταναλωτές καθώς η ακρίβεια στα ράφια αδειάζει τις τσέπες. Οποιος λιανέμπορος έχει πραγματικές προσφορές, κι όχι να μικραίνει τις συσκευασίες, κάνει… χρυσές δουλειές. Ακόμη και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο delivery με γνωστές πλατφόρμες, προσφέρουν πλέον και νέες υπηρεσίες. Μεταξύ αυτών και ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ όπου ο καθένας μπορεί να παραγγείλει και να επιλέξει και προσφορές 1+1 που δίνονται, και η παραγγελία του να έρθει σε μία ώρα σπίτι.

Το προφίλ του καταναλωτή έχει αλλάξει ριζικά την τελευταία διετία, είτε λόγω της πανδημίας είτε εξαιτίας του πολέμου που έφερε την ενεργειακή κρίση και την έκρηξη του πληθωρισμού.

Πέραν της μεγάλης αύξησης των ηλεκτρονικών αγορών, έχουν δημιουργηθεί και άλλες τάσεις.

Σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ, οι καταναλωτές δεν απαιτούν, πλέον, μόνο προσιτή τιμή, καλή ποιότητα και εξυπηρέτηση, αλλά και κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά. Χαρακτηριστικά, το 72% των ερωτώμενων πιστεύουν ότι τα brands πρέπει να συμπεριφέρονται με ηθικό τρόπο και σύμφωνα με τις προσδοκίες της κοινωνίας, ενώ, το 69% θεωρούν ότι η συμπεριφορά μίας επιχείρησης είναι τόσο σημαντική, όσο και τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που προσφέρει. Επιπλέον, οι καταναλωτές εμφανίζονται έτοιμοι να «τιμωρήσουν» τα brands που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους, διακόπτοντας ή μειώνοντας τις αγορές τους, ή δημοσιοποιώντας το παράπονό τους, στους φίλους τους, τα social media ή τα ΜΜΕ.

Ακόμη, σχεδόν οι μισοί συμμετέχοντες στην έρευνα (47%) δηλώνουν, ότι οι μάρκες αποτελούν σήμερα λιγότερο σημαντικό κριτήριο κατά τις αγοραστικές τους αποφάσεις, ενώ το 56% των ερωτώμενων, από 41% πριν έναν χρόνο, αναφέρουν ότι έχουν αλλάξει τα brands που αγοράζουν, είτε για να μειώσουν τα έξοδά τους, είτε γιατί επιλέγουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, είτε για να υποστηρίξουν την τοπική οικονομία ή καταστήματα της γειτονιάς τους. Παράλληλα, αλλάζουν δραστικά οι προσδοκίες από τα brands.

 Τα καυσόξυλα θα κοστίζουν… χρυσάφι

Δημοσιεύματα σε όλο τον κόσμο αναρωτιούνται: «Είναι τα καυσόξυλα ο νέος χρυσός;»

Η ερώτηση και μόνο δείχνει ότι παγκοσμίως η αγωνία για το ενεργειακό κόστος είναι μεγάλη και οι περισσότεροι «επανενεργοποιούν» τα τζάκια, τους ξυλόφουρνους και τις ξυλόσομπες ενόψει του καλοκαιριού.

Σε δημοσίευμα της Washington Post αναφέρεται ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η τιμή των ξύλων έχει διπλασιαστεί καθώς χιλιάδες οικογένειες σπεύδουν να αγοράσουν άμεσα ώστε να έχουν απόθεμα για το χειμώνα.

Όπως αναφέρεται, στην επαρχία της Ουγγαρίας τα ξύλα κοστίζουν όσο μισός μισθός ο οποίος ανέρχεται σε 250 ευρώ το μήνα ενώ στη Γερμανία έχουν αυξηθεί οι κλοπές ξύλων. Στη Βρετανία ένας στους τέσσερις δεν θα ανάψει τη θέρμανση φέτος τον χειμώνα. Το κόστος του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί κατά 96% και του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 54% τον τελευταίο χρόνο.

Και μια άλλη παράμετρος; Κάνουν… χρυσές δουλειές οι καπνοδοχοκαθαριστές και οι επισκευαστές σομπών.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Μια ματιά στα σημεία πώλησης ξύλων και θα καταλάβετε. Λίστες αναμονής για αγορές όλο το χειμώνα και οι τιμές έχουν εκτιναχθεί. Υπάρχουν περιοχές όπου το «καπέλο» σε σχέση με πέρυσι φτάνει το 40%.

Γενικά θα δούμε καυσόξυλα στα επίπεδα των 130 ευρώ το κυβικό ενώ η οξιά από 75-80 ευρώ πέρυσι θα πάει στα 110 ευρώ.

Όσον αφορά τα πέλλετ, επίσης οι τιμές έχουν εκτοξευθεί από 300 ευρώ σε 550 ευρώ τον τόνο ενώ στα πιο οικονομικά η τιμή πήγε από 170 με 200 ευρώ στα 450 ευρώ.

Το πρόβλημα είναι βασικά ένα: Θα υπάρξει έλλειψη ξύλων Ιανουάριο με Φεβρουάριο; Τότε θα δούμε που θα φτάσουν οι τιμές ή αν όλοι θα… καίνε και τα έπιπλα.

Αγώνας δρόμου για τα έργα

Τρέχουν και δε φτάνουν στο υπουργείο Υποδομών για να συνεχιστούν όλα τα μεγάλα έργα που είναι σε εξέλιξη, αλλά κυρίως για να γίνουν τα ταχύτερες οι διαδικασίες για μικρότερα αλλά εξίσου σημαντικά κατασκευαστικά έργα.

Το γεγονός ότι έχουν προκηρυχθεί τα τελευταία 3 χρόνια έργα περί τα 10 δις ευρώ είναι ενθαρρυντικό και πιστώνεται και στην προσπάθεια που έχει κάνει ο αρμόδιος υφυπουργός, Γ. Καραγιάννης.

Μαζί με τον υπουργό Κ. Καραμανλή, τρέχουν σε όλη την Ελλάδα για να επιθεωρήσουν τα έργα, ενώ και η κατασκευαστική «πιάτσα» δε φαίνεται να έχει κανένα παράπονο καθώς η «μοιρασιά» γίνεται δίκαια και χωρίς γκρίνιες.

Πάντως, το μεγάλο στοίχημα είναι να μην μπλοκάρουν στη γραφειοκρατία έργα που είναι σημαντικά για την περιφέρεια. Και γι’ αυτό γίνονται ενέργειες προκειμένου να μην περνάνε μήνες προκειμένου να βγουν άδειες και να προχωρήσουν τα έργα.