COP27: Σκληρές διαπραγματεύσεις για το κλίμα στο «και πέντε»

Ύστατες προσπάθειες για τη επίτευξη συμφωνίας καταβάλλονται στη Διάσκεψη για το Κλίμα COP27 και σήμερα Σάββατο, με ορισμένες χώρες να απειλούν να αποχωρήσουν εάν οι διαπραγματευτές αποτύχουν να σημειώσουν πρόοδο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Καθώς οι συνομιλίες έχουν επισήμως ολοκληρωθεί, και οι συζητήσεις «παίζονται στην παράταση»  αξιωματούχοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσαν ότι ανησυχούν για την έλλειψη προόδου κατά τη διάρκεια της νύχτας και ακόμη και την πιθανότητα υποχώρησης από τμήματα της συμφωνίας για το κλίμα COP26 που συμφωνήθηκε στη Γλασκώβη της Σκωτίας πέρυσι.

ΦΑΚΕΛΟΣ COP27: Mπορεί να σωθεί ο πλανήτης;

«Όλοι οι υπουργοί της ΕΕ είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν εάν δεν έχουμε ένα αποτέλεσμα που να δικαιώνει αυτό που περιμένει ο κόσμος – δηλαδή να κάνουμε κάτι για αυτήν την κλιματική κρίση», δήλωσε ο επικεφαλής της ΕΕ για την κλιματική πολιτική, Φρανς Τίμερμανς σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της συνόδου κορυφής. Και πρόσθεσε: «Προτιμούμε να μην έχουμε απόφαση παρά μια κακή απόφαση».

Διαβάστε επίσης: COP27: Γιατί κωλυσιεργούν οι διαπραγματεύσεις για το κλίμα;

Φιλόδοξοι στόχοι

Οι αρχικοί στόχοι της Διάσκεψης ήταν η ενίσχυση της παγκόσμιας αποφασιστικότητας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ακόμη και την ώρα που ο πόλεμος στην Ευρώπη και ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός των καταναλωτών αποσπούν τη διεθνή προσοχή.

Αλλά μετά από δύο εβδομάδες συνομιλιών στο θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ στην Ερυθρά Θάλασσα, κανένα από τα βασικά ζητήματα που συζητήθηκαν φέτος δεν είχε επιλυθεί.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος της COP27 προέτρεψε τα μέρη να «σταθούν στο ύψος των περιστάσεων» και να ενωθούν γύρω από μια τελική συμφωνία, ενώ υπερασπίστηκε το προσχέδιο που έχει συνταχθεί μέχρι στιγμής.

«Το κείμενο αυτό κρατά τον 1,5 βαθμο ζωντανό», είπε ο Sameh Shoukry, ο οποίος είναι υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου.

Αύξηση της θερμοκρασίας

Σχετικά με τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας, το έγγραφο υιοθετεί την ίδια γλώσσα που περιλαμβάνεται στη συμφωνία COP26 του περασμένου έτους, τονίζοντας «τη σημασία της καταβολής όλων των προσπαθειών σε όλα τα επίπεδα για την επίτευξη του στόχου της θερμοκρασίας της Συμφωνίας του Παρισιού για διατήρηση της αύξησης της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2°C C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και συνεχίζονται οι προσπάθειες για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα».

Ο Ολλανδός υπουργός Κλίματος Ρομπ Τζέτεν δήλωσε ότι πολλές χώρες είναι δυσαρεστημένες με την έλλειψη προόδου όσον αφορά τις δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών για να αποτρέψουν την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από 1,5 βαθμούς Κελσίου – το όριο στο οποίο οι επιστήμονες λένε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα χειροτερέψουν πολύ.

«Απλώς δεν είναι αρκετά καλό», είπε ο Τζέτεν στο Reuters στο περιθώριο της συνόδου κορυφής. «Ακόμα περιμένουμε κάποια κείμενα, αλλά φαίνεται ότι είμαστε πίσω από τη Γλασκώβη και αυτό θα είναι απαράδεκτο».

Το προσχέδιο της Παρασκευής για μια συνολική συμφωνία δεν δέχθηκε επίσης πρόταση της Ινδίας που υποστηρίχθηκε από την ΕΕ και τη Βρετανία να ζητήσει από τις χώρες να καταργήσουν σταδιακά κάθε χρήση ορυκτών καυσίμων, αντί μόνο του άνθρακα.

Απώλειες και ζημιές

Σε ένα από τα σημαντικά ζητήματα, τις χρηματοδοτήσεις για τις «απώλειες και ζημιές» που έχουν ήδη υποστεί οι φτωχές χώρες, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις ευθύνονται πολύ λίγο για την άνοδο της θερμοκρασίας, αλλά είναι πολύ εκτεθειμένες στις συνέπειές της, τα πράγματα φαίνεται να προχωρούν από χθες, Πέμπτη, το βράδυ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ένα άνοιγμα, αποδεχόμενη κατ’ αρχήν τη δημιουργία ενός «ταμείου απάντησης στις απώλειες και ζημιές», το οποίο να συνοδεύεται από όρους και την επαναβεβαίωση ισχυρών στόχων σε ό,τι αφορά τη μείωση των εκπομπών και τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας.

Ένα σχέδιο απόφασης για τις απώλειες και ζημιές, που παρουσιάσθηκε προωθούσε επίσης μια επιλογή για την κατ’ αρχήν απόφαση για ένα συγκεκριμένο ταμείο, κάτι που αποτελεί πιεστικό αίτημα των αναπτυσσόμενων χωρών.

Ωστόσο, ενώ ορισμένες ευάλωτες στο κλίμα χώρες, όπως οι Μαλδίβες, εξέφρασαν την υποστήριξή τους, δεν ήταν σαφές εάν οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου – η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες – θα υπογράψουν.

Η προσφορά της ΕΕ ήρθε με τον όρο ότι η χρηματοδότηση προέρχεται από μια ευρεία βάση χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, και ότι μόνο οι «πιο ευάλωτες χώρες» επωφελούνται από τη βοήθεια.

Περιπλέκοντας τα πράγματα, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι – μια ισχυρή δύναμη στη διπλωματία για το κλίμα – βρέθηκε θετικός στην COVID-19 μετά από μέρες διμερών κατ’ ιδίαν συναντήσεων με ομολόγους από την Κίνα και την ΕΕ έως τη Βραζιλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.