Ιαπωνία: Ποιος ήταν ο πατριάρχης της οικογένειας Τογιόντα – Γιος του ιδρυτή της Toyota

Ο Σοϊτσίρο Τογιόντα, Ιάπωνας επιχειρηματίας που διετέλεσε μεταξύ άλλων πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Toyota Motor Corporation από το 1992 έως το 1999 άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 97 ετών. Υπήρξε ο άνθρωπος που μετέτρεψε την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία σε ένα παγκόσμιο brand.

Ο Τογιόντα, ο οποίος ξεκίνησε να εργάζεται για την Toyota από το 1952, υπήρξε υπέρμαχος της επέκτασης της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, της κυκλοφορίας του ανεξάρτητου brand Lexus και του υβριδικού Prius, ενώ χαρακτηρίστηκε πρωτοπόρος για το νέο μοντέλο ποιοτικού ελέγχου των οχημάτων που εισήγαγε κατά την κατασκευή τους.

Η Toyota κράτησε το «στέμμα» της και το 2022 – Tο φράγμα των 10 εκατ. οχημάτων

Γεννημένος στις 27 Φεβρουαρίου 1925, ο Σοϊτσίρο Τογιόντα εγγονός του Σακίτσι Τογιόντα, ιδρυτή της Toyoda Automatic Loom Works, και γιος του Κιιτσίρο Τογιόντα, του ανθρώπου που ίδρυσε την αυτοκινητοβιομηχανία Toyota Motors.

Μόλις πριν κάτι λιγότερο από ένα μήνα ο γιος του Άκιο Τογιόντα, η τρίτη γενιά της οικογένειας που ίδρυσε την εταιρεία, αποχώρησε από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και ανέλαβε τον ρόλο του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου.

Ο μηχανικός ανήκει στο πάτωμα του εργοστασίου

Ο Τογιόντα σπούδασε μηχανικός στο πανεπιστήμιο Tohoku και όπως δήλωσε αργότερα, ποτέ δεν ξέχασε αυτό που του είχε επισημάνει ο πατέρας του, ότι «ένας μηχανικός ανήκει στο πάτωμα του εργοστασίου». Η πρώτη του δουλειά στην Toyota ήταν να επιθεωρεί αυτοκίνητα τα οποία είχαν επιστραφεί πίσω στην εταιρεία λόγω ελαττωμάτων.

Το 1957, αφού του ανατέθηκε να δοκιμάσει το μοντέλο Crown στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνέστησε στην εταιρεία να ξεκινήσει εξαγωγές. Οι πωλήσεις του αυτοκινήτου, το οποίο οι Αμερικανοί βρήκαν επικίνδυνα χαμηλής ισχύος, σταμάτησαν λίγο αργότερα. «Ήταν ένα σοβαρό λάθος», δήλωνε χρόνια αργότερα ο Τογιόντα για να παραδεχθεί ότι «παρόλα αυτά, έμαθα από την εσφαλμένη εκτίμησή μου και αποφάσισα να αναπτύξω ένα αυτοκίνητο υψηλής ποιότητας».

Ολικός έλεγχος ποιότητας

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, ο Τογιόντα ήταν από τα στελέχη της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας που επιφορτίστηκαν με την εφαρμογή ενός νέου συστήματος «ολικού ελέγχου ποιότητας» βασισμένο στις ιδέες του Αμερικανού καθηγητή Γουίλιαμ Ντέμινγκ. Στο πλαίσιο του συστήματος, που αργότερα αντιγράφηκε από άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες και εταιρείες σε άλλους κλάδους, οι εργαζόμενοι ενθαρρύνθηκαν να συνεισφέρουν προτάσεις για τη βελτίωση της παραγωγής και τη μείωση των ελαττωμάτων.

«Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μεταμόρφωσε την κουλτούρα εργασίας της Toyota», έγραψε στα απομνημονεύματά του ο Τογιόντα, τα οποία κυκλοφόρησαν υπό τη μορφή συνεχειών στην εφημερίδα Nikkei.

Το 1961 ονομάστηκε γενικός διευθυντής της Toyota σαν μια επιβράβευση για την δουλειά του στον τομέα του ελέγχου ποιότητας. Μετά την συγχώνευση των οργανισμών παραγωγής και πωλήσεων ένα χρόνο αργότερα, ανέλαβε το τιμόνι της πρόσφατα ενσωματωμένης Toyota Motor Corp, υπηρετώντας ως πρόεδρος από το 1992 έως το 1999.

Ως επικεφαλής του Keidanren, της Ιαπωνικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων από το 1994 έως το 1998, ο Τογιόντα άσκησε πίεση για την απορρύθμιση αναπτυσσόμενων βιομηχανιών όπως της κινητής τηλεφωνίας αλλά και τη μείωση του εταιρικού φόρου.

Οικονομικές δυσκολίες και διάσωση

Ο Τογιόντα εντάχθηκε στην Toyota δύο χρόνια αφότου ο πατέρας του, Κιιτσίρο, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου όταν η εταιρεία αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και χρειαζόταν μια τραπεζική διάσωση με τη μεσολάβηση της Τράπεζας της Ιαπωνίας.

«Δεν το ξέχασα», είπε το 2014 όταν εξιστόρησε πώς η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας βοήθησε να σωθεί η αυτοκινητοβιομηχανία το 1950. Είπε επίσης ότι η καριέρα του τον είχε διδάξει ότι καμία εταιρεία δεν ήταν «υποχρεωμένη» να διαρκέσει και ότι οι περισσότερες απλά εξαφανίζονταν μετά από 30 χρόνια.

Σε δέκα χρόνια είχε ανέλθει στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Προήχθη σε ανώτερο διευθύνοντα σύμβουλο το 1967, εκτελεστικό αντιπρόεδρο το 1972 και σε πρόεδρο του τομέα μάρκετινγκ της εταιρείας το 1981.

Ο διάδοχός του

Στην περίπτωση των Τογιόντα ισχύει απόλυτα η παροιμία ότι «το μήλο θα πέσει κάτω από την μηλιά». Ο γιος του, Άκιο, και εγγονός του ιδρυτή Κιιτσίρο, κάθισε στην καρέκλα του προέδρου της εταιρείας τον Ιούλιο του 2009.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του κατάφερε να περάσει την Toyota μέσα από πολλές και διαφορετικές φουρτούνες, όπως την οικονομική κρίση του 2009, το σκάνδαλο ανακλήσεων της ίδιας περιόδου και τον σεισμό του 2011 στην Ιαπωνία.

Στα τέλη Ιανουαρίου η αυτοκινητοβιομηχανία με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στον κόσμο, σε μια αιφνιδιαστική αναδιάρθρωση, ανακοίνωσε ότι ο 53χρονος Κότζι Σάτο αναλαμβάνει τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας.

Κατόπιν αυτού η τρίτη γενιά της οικογένειας, ο Άκιο Τογιόντα, αναλαμβάνει τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου. Οι αλλαγές αυτές θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Απριλίου.