Microsoft: Η μεγάλη επιστροφή και τα διδάγματα

«Είναι κάπως σαν να επιστρέψαμε στη δεκαετία του ’90», καυχήθηκε ο Σάτια Ναντέλα, διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, σε παρουσίαση προϊόντων στη Νέα Υόρκη στις 21 Σεπτεμβρίου, αναφερόμενος στις ένδοξες ημέρες της εταιρείας, όταν το λειτουργικό σύστημα Windows ήταν πανταχού παρόν, τα κέρδη εκτοξεύονταν και τα έσοδα αυξάνονταν συστηματικά κατά περισσότερο από 30% ετησίως.

Για ένα διάστημα η Microsoft έγινε η εταιρεία με τη μεγαλυτερη αξία στον κόσμο. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Economist, η επιτυχία γέννησε εφησυχασμό. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2010 η αύξηση των πωλήσεων είχε επιβραδυνθεί και τα περιθώρια κέρδους είχαν συρρικνωθεί.

Microsoft και Oracle φέρνουν κοντά την AI και τα δεδομένα

Στη δεκαετία του 2020 η Microsoft γνώρισε μια νέα ακμή. Ο Ναντέλα αναλαμβάνοντας τα ηνία του κολοσσού του λογισμικού έθεσε το cloud computing στο επίκεντρο της εταιρείας, αντί για τα Windows, γεγονός που βοήθησε στην περικοπή του κόστους και στην αύξηση των κερδών. Το λειτουργικό περιθώριο κέρδους της εταιρείας έχει αυξηθεί από 29% το 2014 σε 43%, το υψηλότερο μεταξύ των 50 μεγαλύτερων μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων της Αμερικής με βάση τα έσοδα.

Οι επενδυτές φαίνονται επίσης ευχαριστημένοι, σημειώνει ο Economist. Από τότε που η προοπτική αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής προκάλεσε το ξεπούλημα των μετοχών τεχνολογίας τον Νοέμβριο του 2021, η τιμή της μετοχής της Microsoft έχει «κερδίσει» όλους τους μεγάλους ανταγωνιστές της εκτός από την Apple.

Πλέον, ο Σάτια Ναντέλα προχωρά με άλλη μια τολμηρή αναδιοργάνωση, αυτή τη φορά γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη (AI). Χάρη, κυρίως, στην επένδυσή της στην OpenAI, τη νεοσύστατη εταιρεία πίσω από το ChatGPT, η Microsoft έχει γίνει η εταιρεία επιλογής για εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Πριν από ένα χρόνο οι περισσότεροι αναλυτές θα έλεγαν ότι αυτή ήταν η Alphabet, η μητρική εταιρεία της Google, ή η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook.

Και η AI μπορεί να ωθήσει τη Microsoft ακόμα πιο ψηλά, βοηθώντας την να διεκδικήσει το στέμμα της μεγαλύτερης εταιρείας στον κόσμο από την Apple. Η αξιοσημείωτη επανεφεύρεσή της κρύβει ευρύτερα διδάγματα για τις επιχειρήσεις, καταλήγει ο Economist.

Παρανοϊκός

Το πρώτο δίδαγμα είναι να είσαι… παρανοϊκός. Όταν ο Στιβ Μπάλμερ πήρε τα ηνία της εταιρείας από τον εμβληματικό ιδρυτή Μπιλ Γκέιτς το 2000, τα Windows ήταν ιερά και όσια για τη Microsoft. Ως αποτέλεσμα, η Microsoft απέτυχε να εκμεταλλευτεί μεγάλες αλλαγές στην τεχνολογία, όπως η εμφάνιση των smartphone και του cloud computing. Όπως επισημαίνει ο Economist, θα μπορούσε έυκολα να έχει καταλήξει σαν τις Kodak και BlackBerry, δηλαδή εταιρείες που μεσουράνησαν και… εξαφανίστηκαν γιατί απλά δεν ακολούθησαν τις εξελίξεις.

Αλλά υπό τον Ναντέλα, ο οποίος είχε βαθιά επίγνωση για την υστέρηση της εταιρείας, η Microsoft έγινε υπερ-ευαίσθητη σε νέες υποσχόμενες τεχνολογίες. Αυτό την προετοίμασε για να κινηθεί γρήγορα στην τεχνητή νοημοσύνη.

Εφευρέσεις

Ένα άλλο μάθημα είναι ότι οι επιχειρήσεις δεν χρειάζεται να εφευρίσκουν οι ίδιες. Η Microsoft ήταν ικανή να βρει τρόπους να συνδυάζει και να πωλεί τεχνολογίες που δημιουργήθηκαν από άλλους. Στην εκδήλωση στη Νέα Υόρκη η εταιρεία παρουσίασε τα «Copilots», ψηφιακούς βοηθούς που μοιάζουν με το ChatGPT, για διάφορες μορφές λογισμικού. Στον πυρήνα τους βρίσκονται οι δυνατότητες των εργαλείων του OpenAI σε συνδυασμό με ένα επιχειρηματικό μοντέλο υπολογιστικού νέφους στο οποίο όμως πρωτοπορεί η Amazon.

Η Microsoft θέλει τώρα να εφαρμόσει μια παρόμοια φόρμουλα στην επιχείρησή της στον τομέα των βιντεοπαιχνιδιών. Σχεδιάζει να συνδυάσει την τεχνολογία cloud της και την τεχνογνωσία των παιχνιδιών της Activision Blizzard, η εξαγορά της οποίας φαίνεται πιο πιθανή τώρα που η βρετανική ρυθμιστική Αρχή έχει δηλώσει ότι βλέπει θετικά τη συμφωνία.

Εμμονές

Η νέα τακτική της Microsoft έρχεται σε αντίθεση με τις αντίστοιχες άλλων τεχνολογικών κολοσσών. Χαρακτηριστική η περίπτωση της Google που έχει εμμονή με τις εφευρέσεις, αλλά έχει σημειώσει σωρευτικές λειτουργικές ζημίες ύψους 24 δισ. δολαρίων στον συγκεκριμένο κλάδο από το 2018.

Η Amazon, επίσης, έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό σε τεχνολογίες που έχουν απήχηση στην επιστημονική φαντασία, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να κερδίσουν τους πελάτες. Οι τρισδιάστατες οθόνες για το smartphone της ήταν μια αποτυχία, και η αποδοχή της τεχνολογίας σάρωσης παλάμης στα παντοπωλεία της είναι υποτονική. Τόσο η ίδια όσο και η Google έχουν ρίξει χρήματα σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη παράδοσης.

Τελευταίο μάθημα

Ένα τελευταίο μάθημα είναι ότι η έκθεση στο χρηματιστήριο δημιουργεί την πειθαρχία που απαιτείται για τον περιορισμό των ιδρυτών των εταιρειών. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, το αφεντικό της Meta, έχει ήδη χάσει 40 δισεκατομμύρια δολάρια για να χτίσει τα όνειρά του για την εικονική πραγματικότητα και σχεδιάζει να ξοδέψει ακόμη περισσότερα. Μπορεί να το κάνει αυτό επειδή οι διπλές κατηγορίες μετοχών του δίνουν το 61% των δικαιωμάτων ψήφου.

Ομοίως, οι ιδρυτές της Google, Σεργκέι Μπριν και Λάρι Πέιτζ, κατέχουν το 51% των δικαιωμάτων ψήφου στην Alphabet, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί η εταιρεία δυσκολεύεται να αναπτυχθεί πέρα από την μηχανή αναζήτησης. Η Apple και η Microsoft, αντίθετα, είναι μεγαλύτερες σε ηλικία, δεν κυριαρχούνται πλέον από τους ιδρυτές τους – και έχουν πολύ μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία.

Υπάρχουν, αναπόφευκτα, αντιπαραδείγματα. Μερικές φορές η εμμονή ενός ιδρυτή μετατρέπεται σε κερδοφόρο. Και η υπερβολική παράνοια μπορεί να αποσπάσει την προσοχή. Ωστόσο, η Microsoft είναι το σπάνιο παράδειγμα ενός κολοσσού που έχει ήδη πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη επανεφεύρεση και -αν το στοίχημά της στην AI αποδώσει- θα μπορούσε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο. Η αξιοσημείωτη επιστροφή της αξίζει να μελετηθεί, καταλήγει ο Economist.