Αλλαγή πολιτικής

Μέρες που είναι, με τις διεθνείς αγορές ομολόγων να έχουν επιστρέψει σε επίπεδα παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007 και το κλίμα να «μυρίζει» γενικώς ύφεση, ήρθε μια φράση του υπουργού Οικονομίας «για να δέσει το γλυκό». Υστερα από πολλά χρόνια ακούσαμε από υπουργικά χείλη, εν προκειμένω του Κωστή Χατζηδάκη, την ανάγκη να θωρακιστούμε από τα δίδυμα ελλείμματα. Για όσους δεν θυμούνται την «αγαπημένη» ορολογία της δεκαετίας του 2010, στην περίπτωση της Ελλάδας αφορούσε τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, δηλαδή στο ισοζύγιο των συναλλαγών της χώρας με το εξωτερικό. Στο γεγονός ότι και τα δύο ήταν εξόχως αρνητικά για πολλά χρόνια, αποδόθηκε η χρεοκοπία της χώρας. Μάλιστα το σύνολο των τότε παρεμβάσεων αφορούσε τη βελτίωση αυτών των δύο μεγεθών. Το πρώτο, το δημοσιονομικό έλλειμμα, με πολύ πόνο αλλά στη συνέχεια μέχρι και σήμερα με πολύ από ανάπτυξη, γύρισε σε πλεόνασμα, το οποίο δείχνει να κινείται σε βιώσιμα επίπεδα χωρίς την ανάγκη λήψης επιπλέον περιοριστικών μέτρων.

Το δεύτερο παρά τις πολλές μεταρρυθμίσεις που ψηφίστηκαν και τις πολλές αλλαγές που επιχειρήθηκε να γίνουν προκειμένου η οικονομία μας να γίνει πιο εξωστρεφής, ουδέποτε κατάφερε να διατηρηθεί σε θετικό έδαφος. Δηλαδή οι εξαγωγές να είναι περισσότερες από τις εισαγωγές. Ή τέλος πάντων σχετικά ισοσκελισμένες. Και αυτό παρά τα ρεκόρ του τουρισμού, ο οποίος μετρά στις εξαγωγές υπηρεσιών. Ηταν τόσο μεγάλο το εξωστρεφές παραγωγικό κενό της οικονομίας, προϊόντα δηλαδή που παράγονται στην Ελλάδα προκειμένου να πουληθούν στο εξωτερικό, που παρά τις αλλαγές που εφαρμόστηκαν δεν ήταν αρκετές για να αλλάξουν την τάση.

Ολα αυτά παραβλέπονταν και από τη σημερινή κυβέρνηση με την προηγούμενη σύνθεσή της, μέχρι χθες. Με την παρέμβασή του στο Ελληνοβρετανικό Επιμελητήριο ο υπουργός αλλάζει όσα μέχρι σήμερα γνωρίζαμε για τις προτεραιότητες στην οικονομική πολιτική. Ο Κωστής Χατζηδάκης είπε ότι το «ιερό δισκοπότηρο» της οικονομικής πολιτικής, η δημοσιονομική ισορροπία, δεν αρκεί. Πρέπει, λέει, να κάνουμε το επόμενο βήμα διασφαλίζοντας ότι δεν θα ανοίξει η δεύτερη κερκόπορτα της οικονομίας, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Αυτό πρώτη φορά ακούγεται με αυτή την ένταση, τονίζοντας με έμφαση ότι «δεν είναι βιώσιμο η οικονομία να προχωράει με ανισορροπία ανάμεσα στις εξαγωγές και τις εισαγωγές».

Το άλλο που είπε, εξίσου σημαντικό, ήταν ότι δεν μπορεί η μελλοντική ανάπτυξη να βασίζεται αποκλειστικά στην κατανάλωση. Μόνο τυχαία δεν είναι ούτε αυτή η αναφορά, ύστερα από τρία χρόνια με παροχές και επιδόματα άνω των 60 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες στην πλειοψηφία τους ολοκληρώνονται φέτος.

Πιθανότατα βρισκόμαστε ενώπιον ενός τέλους εποχής. Η επιστροφή της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τα σύννεφα ύφεσης ή και κρίσης πάνω από την παγκόσμια οικονομία οδηγούν σε αλλαγή του μοντέλου οικονομικής πολιτικής και στη χώρα μας. Πλέον η εξασφάλιση ενός δημοσιονομικού περισσεύματος αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, το πιο σημαντικό αλλά και το πιο δύσκολο, την αλλαγή της παραγωγικής βάσης της χώρας. Στην ενίσχυση με κάθε διαθέσιμο πόρο των κλάδων εκείνων που μπορούν να σταθούν επαρκώς στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον. Το μήνυμα του υπουργού ήταν σαφές, όπως και σε ποιους απευθύνεται..