Πολωνία: «Κινδυνεύει» το σχέδιο για ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της ΕΕ

Ένα σχέδιο για την κατασκευή ενός από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης στο κέντρο της Πολωνίας κινδυνεύει, καθώς η νέα κυβέρνηση της χώρας δεσμεύεται να εξετάσει προσεκτικά τα σχέδια που προώθησε το απερχόμενο δεξιό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), αναφέρει το POLITICO.

Το μεγαλεπήβολο έργο Central Communication Port, ή CPK στα πολωνικά, θα μπορούσε να «καταπιεί» έως και 200 δισεκατομμύρια złoty (46 δισεκατομμύρια ευρώ) για την κατασκευή ενός αεροδρομίου σε αγροτικές εκτάσεις περίπου 40 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Βαρσοβίας, το οποίο θα εξυπηρετείται από 2.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας που θα το συνδέουν με τις περισσότερες πολωνικές πόλεις.

Ελπίδα στις Βρυξέλλες μετά τις εκλογές στην Πολωνία

Η «φιλοδοξία» του PiS ήταν να εξυπηρετεί 40 εκατομμύρια επιβάτες και ένα εκατομμύριο τόνους φορτίου ετησίως όταν ολοκληρωθεί το πρώτο στάδιο το 2028, με στόχο να φτάσει τα 65 εκατομμύρια επιβάτες μέχρι το 2060.

Αυτό θα το καθιστούσε ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης, ξεπερνώντας το Χίθροου του Λονδίνου. Οι υποστηρικτές του σχεδίου προβλέπουν ότι θα είναι κερδοφόρο και θα συμβάλει στη μετατροπή της Πολωνίας σε κορυφαίο κόμβο επιβατών και εμπορευμάτων.

Οι νικητές των εκλογών ζητούν έλεγχο

Ωστόσο, οι γενικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου, στις οποίες ένας συνασπισμός κομμάτων της αντιπολίτευσης κέρδισε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, άλλαξαν την ατμόσφαιρα γύρω από το μεγάλο αεροδρόμιο.

Πριν από τις εκλογές, ο Ντόναλντ Τουσκ, ο ηγέτης του κόμματος Συνασπισμός των Πολιτών και πιθανότατα νέος πρωθυπουργός τον επόμενο μήνα, αποκάλεσε το σχέδιο «αρρωστημένη ιδέα».

Μετά τις εκλογές, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι θέλουν να αναλυθεί το «CPK», προτού καθορίσουν το μέλλον του.

«Σίγουρα θα προβούμε σε έλεγχο αυτού του σχεδίου, διότι το κόστος του είναι τόσο τεράστιο που θα έχει μακροοικονομικές επιπτώσεις. Πρέπει να κάνουμε έναν ανεξάρτητο έλεγχο κατά πόσον ένα αεροδρόμιο αυτής της κλίμακας είναι αυτό που πραγματικά χρειάζεται η Πολωνία», δηλώνει ο  ο  Αν. Ντομάνσκι, νεοεκλεγείς βουλευτής με την Πλατφόρμα των Πολιτών, ο οποίος θεωρείται υποψήφιος για να γίνει ο επόμενος υπουργός Οικονομικών.

«Η Πολωνία πρέπει να θέσει νέους φιλόδοξους στόχους, όπως η οικοδόμηση του νέου αεροδορμίου (CPK) για να γίνει το παράθυρο της Πολωνίας στον κόσμο»,  έχει δηλώσει ο Πρόεδρος Αντρέϊ Ντούντα , ο οποίος υποστηρίζεται από το PiS, στην εναρκτήρια συνεδρίαση του νέου κοινοβουλίου την περασμένη εβδομάδα.

Τα αεροδρόμια της Πολωνίας και η «πίεση» των αριθμών

«Αυτά τα σχέδια δεν πάνε ποτέ σύμφωνα με το σχέδιο, δεν πάνε ποτέ σύμφωνα με τον προϋπολογισμό και, ειδικά στο πλαίσιο της Ευρώπης, τείνουν να πεθαίνουν πριν γεννηθούν», λέει ο Βαράντι, αναφερόμενος στην επέκταση των αεροδρομίων Χίθροου και Βερολίνου-Βρανδεμβούργου, τα οποία μαστίζονται από καθυστερήσεις και υπερβάσεις κόστους.

Η LOT, ο 18ος μεγαλύτερος αερομεταφορέας της Ευρώπης με στόλο λίγο πάνω από 70 αεροσκάφη, θα δυσκολευόταν να εξυπηρετήσει αυτά τα επιπλέον εκατομμύρια επιβάτες.

«Η πρόκληση θα είναι να πειστούν οι αεροπορικές εταιρείες που δεν έχουν την έδρα τους να το χρησιμοποιήσουν, καθώς και οι αερομεταφορείς χαμηλού κόστους. Τα τέλη αεροδρομίου αποτελούν σημαντικό μέρος του κόστους των αεροπορικών εταιρειών και η ανάκτηση του κόστους επένδυσης είναι πιθανό να σημαίνει ότι αυτά θα είναι υψηλά, προκαλώντας την αντίσταση των αεροπορικών εταιρειών», πρόσθεσε ο Στρίκλαντ.

Το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας (και ο μόνος πραγματικός κόμβος της) είναι το Warsaw Chopin. Πριν από το COVID διακίνησε περίπου 18 εκατομμύρια επιβάτες – λίγο λιγότερο από τη χωρητικότητά του των 20 εκατομμυρίων.

Όταν το αεροδρόμιο κατασκευάστηκε το 1934, βρισκόταν μακριά από το κέντρο της Βαρσοβίας, αλλά έκτοτε η πόλη αναπτύχθηκε γύρω του, καθιστώντας δύσκολη την επέκτασή του.

Η πρόσφατη εμπειρία του Σίπχολ του Άμστερνταμ, όπου η ολλανδική κυβέρνηση προσπάθησε να μειώσει τις πτήσεις για να μειώσει τον θόρυβο, δείχνει ότι τα αεροδρόμια κοντά στις πόλεις έχουν δύσκολο μέλλον.

Πολιτικό κόστος

Τις προοπτικές του έργου «θολώνει» επίσης η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, η οποία στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές. Από το 2027, οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ θα πρέπει να πληρώνουν για τη ρύπανση από τον άνθρακα στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών που εχει εφαρμοστεί και οι Βρυξέλλες αποθαρρύνουν τις πτήσεις μικρών αποστάσεων.

Βέβαια, η Πολωνία δεν διαθέτει έναν πραγματικό κόμβο εμπορευματικών μεταφορών, με τις εταιρείες ταχυμεταφορών να προτιμούν αεροδρόμια στη Γερμανία.

Ο Σεμπάστιαν Μίκοζ , πρώην διευθύνων σύμβουλος της LOT, δήλωσε στα πολωνικά μέσα ενημέρωσης ότι, ενώ μπορεί να μην υπάρχει ζήτηση για ένα γιγαντιαίο έργο όπως το CPK, «αυτό που χρειάζεται είναι ένα μεγάλο αεροδρόμιο μετεπιβίβασης με χωρητικότητα 30-35 εκατομμυρίων επιβατών ετησίως».

Το project του νέου αεροδρομίου CPK ενέχει επίσης πολιτικό κίνδυνο. Οι ντόπιοι που βρίσκονται αντιμέτωποι με την απαλλοτρίωση αντιτίθενται έντονα στο έργο, ενώ μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 51% των Πολωνών επιθυμεί τη συνέχιση του CPK, ενώ το 40% είναι αντίθετο.

«Θα έτεινα να πιστεύω ότι είναι πολύ μεγάλο, αλλά πιστεύουμε στην πολιτική που βασίζεται σε στοιχεία, ώστε να μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ή να αναθεωρήσουμε αυτή την άποψη. Αλλά δεν έχουμε λάβει απόφαση να ακυρώσουμε το σχέδιο CPK ή οποιοδήποτε άλλο σχέδιο του PiS για το θέμα αυτό», δήλωσε ο πιθανολογούμενος ως νέος υπουργός Οικονομικών Αν. Ντομάνσκι.