Επιτόκια: Πώς θα κινηθούν προς μειώσεις οι κεντρικές τράπεζες

Στροφή προς μείωση επιτοκίων από τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών στα οποία τα οδηγήσει ο πληθωρισμός αρχίζουν να κάνουν αργά αλλά σταθερά οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου. Πρόκειται για κίνηση βαρόμετρο και για άλλες κεντρικές τράπεζες στη συνέχεια, βασισμένη στην εκτίμηση ότι οι δείκτες τιμών θα συνεχίσουν –εκτός απροόπτου και γεωπολιτικών κι άλλων συνθηκών επιτρέποντος- την καθοδική τους πορεία.

Μετά την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, τώρα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ολοκληρώνει τον οδικό της χάρτη για πιο χαλαρή νομισματική πολιτική. Το ίδιο ξεκίνησαν να κάνουν επίσης, όπως έδειξαν με τις τελευταίες τους αποφάσεις, η Κεντρική Τράπεζα της Σουηδίας (Riksbank) και η Τράπεζα της Αγγλίας. Και οι τέσσερις αυτοί πανίσχυροι παίκτες δείχνουν να προχωρούν με αργά αλλά σταθερά βήματα προς πιο φθηνό κόστος χρήματος.

Τράπεζα της Αγγλίας: Διατηρεί αμετάβλητα τα επιτόκια

ΗΠΑ: Το αγκάθι σε τράπεζες και ακίνητα

Τα υψηλά επιτόκια εξακολουθούν να αποτελούν αυτό το διάστημα μεγάλο αγκάθι και πηγή σημαντικής ανησυχίας στις ΗΠΑ. Εκεί περιφερειακές τράπεζες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις από το αυξημένο κόστος δανεισμού και τήρησης καταθέσεων. Την ίδια στιγμή, τριγμοί έχουν αρχίσει να διαφαίνονται στην αγορά ακινήτων της χώρας και ιδιαίτερα στα εμπορικά ακίνητα, οι οποίοι τροφοδοτούνται από το υψηλό κόστος δανεισμού και τα μεγάλα επίπεδα χρέους.

Οι ανησυχίες εντάθηκαν στα μέσα της εβδομάδας αυτής όταν η τράπεζα New York Community Bancorp (NYCB) όταν αναγκάστηκε να αναθεωρήσει οικονομικά της αποτελέσματα. Η NYCB έχει εξαγοράσει τα στοιχεία ενεργητικού και τις υποχρεώσεις της Signature Bank, ενός από τα τρία χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που είχαν χρεοκοπήσει στη σειρά το 2023. Οι άλλες δύο ήταν οι First Republic Bank, μετά την Silicon Valley Bank.

Γρίφος για τον Πάουελ

Οι αγορές περίμεναν την Τετάρτη σήμα από τον επικεφαλής της FED Τζερόμ Πάουελ ότι θα προχωρούσε σε μείωση επιτοκίων το Μάρτιο, κάτι που τελικά δεν έγινε. Παραμένει πάντως η προσδοκία ότι η FED θα είναι η πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα που θα προχωρήσει σε πιο χαλαρή νομισματική πολιτική για να αντιμετωπίσει τις συνθήκες της αμερικανικής οικονομίας.

Ευρωζώνη: Ο παράγοντας τιμές

Μεγάλος αστάθμητος παράγοντας για τις αποφάσεις της ΕΚΤ παραμένει η πορεία του πληθωρισμού στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος, αφού οι τιμές έχουν υποχωρήσει μεν αρκετά από τα υψηλά τους αλλά συνεχίζουν να επιμένουν. Στο κλίμα αυτό, η Eurostat ανακοίνωσε χθες πως ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε λιγότερο από το αναμενόμενο και διαμορφώθηκε στο 2,8% τον Ιανουάριο σε ετήσια βάση. Η ΕΚΤ έχει δώσει σήμα για μειώσεις επιτοκίων μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2024 με τις αγορές να προσδοκούν τέτοια κίνηση ακόμη και νωρίτερα εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες και υπάρξει ταχύτερη αποκλιμάκωση τιμών.

Αλλαγή πορείας από Riksbank (Σουηδία)

Αίσθηση προκάλεσε επίσης χθες η Riksbank. Η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας διατήρησε τα επιτόκια σταθερά και έδωσε παράλληλα σήμα ότι ενδέχεται να μειώσει το κόστος δανεισμού το πρώτο εξάμηνο του έτους, κάνοντας στροφή 180 μοιρών από μια αυστηρή νομισματική πολιτική που έφερε τη σουηδική οικονομία πιο κοντά στην ύφεση.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής με επικεφαλής τον διοικητή Έριν Θεντίν διατήρησαν το βασικό επιτόκιο αναφοράς της κεντρικής τράπεζας στο 4%, όπως και αναμενόταν Εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να υποχωρεί θα μπορούσε να υπάρξει μείωση των επιτοκίων πριν από τα τέλη Ιουνίου, ήταν το σήμα που έδωσε ο επικεφαλής της τράπεζας. Το νέο μήνυμα από την κεντρική τράπεζα αποτέλεσε μεγάλη αλλαγή από τη συνεδρίαση της Riksbank τον Νοέμβριο όταν δεν προβλεπόταν μείωση πριν να μπει για τα καλά το 2025.

Τρία τα στρατόπεδα στην Τράπεζα της Αγγλίας

Η Τράπεζα της Αγγλίας από την πλευρά της έδειξε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες στο εσωτερικό της για την νομισματική πολιτική βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, άλλα παρόλα αυτά άνοιξε για πρώτη φορά το τελευταίο διάστημα την πόρτα σε μειώσεις των επιτοκίων που διαμορφώνονται σήμερα σε 5,25% μετά από απανωτές και μεγάλες αυξήσεις. Αυτό προκύπτει από αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων για την πορεία του πληθωρισμού φέτος στη Βρετανία αλλά και από αλλαγή της φρασεολογίας στις ανακοινώσεις που συνοδεύουν τις αποφάσεις χάραξης νομισματικής πολιτικής. Αυτή τη φορά έλειπε η αναφορά ότι το κόστος δανεισμού σε βρετανικές στερλίνες μπορεί να χρειαστεί να αυξηθεί ξανά. Ένα μέλος επίσης από την εννεαμελής επιτροπή νομισματικής πολιτικής ψήφισε να γίνει από τώρα μείωση επιτοκίων, ενώ άλλα δύο ψήφισαν για αύξηση.