Μικρομεσαίες επιχειρήσεις: Οι οικονομικοί φόβοι και η επόμενη μέρα

Αντιμέτωπες με υψηλό βαθμό αβεβαιότητας βρίσκεται η πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Μετά τις αναφορές τους περί τραπεζικού αποκλεισμού τουλάχιστον 8 στις 10 που που έχουν κάνει επανειλημμένα οι φορείς εκπροσώπησής τους, εκπέμπεται νέο σήμα κινδύνου για τη βιωσιμότητά τους.

Εν αναμονή των εκκαθαριστικών για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες, το Ινστιτούτο Μικρών Ειχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, αναφέρει ότι  6 στις 10 επιχειρήσεις (61%) θεωρούν ότι ο νέος τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων θα οδηγήσει σε νέα λουκέτα.

Κι αυτό αποτελεί απόρροια του πρόσφατου νόμου της κυβέρνησης της ΝΔ, ο οποίος επιβαρύνει φορολογικά το μεγαλύτερο μέρος των επαγγελματιών, με επίκληση από την πλευρά του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών της προσπάθειας πάταξης της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα.

Άνοδος της φοροδιαφυγής

Ωστόσο, πάνω από 1 στις 4 επιχειρήσεις (27,1%) θεωρεί ότι θα αυξηθεί η φοροδιαφυγή, σύμφωνα με την ίδια έρευνα. Ούτε λίγο ούτε πολύ, οι επαγγελματίες θεωρούν ότι το συγκεκριμένο νομοθέτημα θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό για το οποίο σε γενικές γραμμές υιοθετήθηκε η συγκεκριμένη ρύθμιση. Από την άλλη μεριά, μόλις το 7,7% θεωρεί ότι θα μειωθεί η φοροδιαφυγή, ενώ το 5,1% θεωρεί ότι δεν θα επιφέρει καμία αλλαγή στη φορολογική συμπεριφορά των επιχειρήσεων. Ακόμη, το 17,2% θεωρεί ότι θα οδηγήσει σε αλλαγή της εταιρικής μορφής των επιχειρήσεων (από ατομικές σε εταιρείες), ενώ μόλις το 3,9% θεώρει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν θα έχει καμία αρνητική επίπτωση για τις επιχειρήσεις.

ΓΣΕΒΕΕ: 6 στις 10 επιχειρήσεις είχε κέρδη στο β’ εξάμηνο 2023 – Τι δείχνει έρευνα [γράφημα]

Σοβαρά προβλήματα ρευστότητας

Παράλληλα, τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις παραμένουν και ενδεχομένως να προκαλέσουν νέα «λουκέτα» στην αγορά. Συγκεκριμένα, 1 στις 2 επιχειρήσεις δήλωσε ότι έχει μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (25,5%) ή διαθέσιμα που επαρκούν το πολύ για ένα μήνα (25,1%). Επιπλέον, το ποσοστό των επιχειρήσεων με καθυστερημένες-ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις παραμένει ακόμα ιδιαίτερα υψηλό (30,6%). Για τις επιχειρήσεις αυτές, τα προβλήματα ρευστότητας είναι εντονότερα και, αντιστρόφως, ασθενέστερη η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν από τον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης.

Ο βραχνάς των χρεών παραμένει σε υψηλά επίπεδα για τις εν λόγω επιχειρήσεις. Σχετικά σταθερή παραμένει η κατάσταση αναφορικά με τα ποσοστά των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων με καθυστερημένες υποχρεώσεις, τα οποία ωστόσο, παρά την αποκλιμάκωση που καταγράφηκε στις δύο προηγούμενες έρευνες, παραμένουν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, το 30,6% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων έχει τουλάχιστον 1 ληξιπρόθεσμη οφειλή. Επίσης οι επιπτώσεις από το πληθωριστικό κύμα των τελευταίων 2 περίπου ετών, είναι εμφανείς στην αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, το οποίο με βάση τα ευρήματα της έρευνας έχει αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 35%.

Βόμβα οφειλών

Παράλληλα, υπάχρει μια «βόμβα» της τάξης των 350 δισ. ευρώ υπάρχει στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας, με την κυβέρνηση της Ν.Δ. να αρνείται να δώσει ουσιαστική λύση στο τεράστιο αυτό ζήτημα. Το παραπάνω ποσό είναι το ύψος του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα, με τα 224 δισ. να αποτελούν το ληξιπρόθεσμο μέρος, κάτι που συνιστά θηλιά στον λαιμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας, αλλά και των φυσικών προσώπων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα χρέη στην εφορία φτάνουν τα 105 δισ. ευρώ, οι οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία έχουν ξεπεράσει τα 47 δισ. ευρώ, τα κόκκινα δάνεια που παραμένουν στις τράπεζες υπολογίζονται σε περίπου 12 δισ. ευρώ, τα δάνεια που βρίσκονται σε servicers ανέρχονται σε περίπου 70 δισ. ευρώ, οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί ενέργειας ξεπερνούν το 1,2 δισ. ευρώ. Επίσης, 135 δισ. είναι τα εξυπηρετούμενα δάνεια. Σύμφωνα δε με την Τράπεζα της Ελλάδος, ο δείκτης των κόκκινων δανείων, αν και έχει υποχωρήσει στο 7,9%, παραμένει υψηλότερος από τον αντίστοιχο της Ευρωζώνης, που διαμορφώνεται στο 2,3%. Από αυτό το σύνολο των 11,7 δισ. ευρώ το 66% είναι επιχειρηματικά δάνεια, το 25% στεγαστικά και το 9% καταναλωτικά.

Ο κατώτατος και η «ανάσα»

Με βάση όλα τα παραπάνω, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις επιχερούν να λάβουν μια οικονομική «ανάσα», ζητώντας μια γενναία συνολική ρύθμιση χρέους, η οποία θα τους επιτρέψει να βρίσκονται σε ένα κανονικό επίπεδο συνέχισης της λειτουργίας τους. Για αυτό και πέραν αυτού, συνδυάζουν τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού με την ανάγκη μείωσης του μη μισθολογικού κόστους, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα αύξανε, επίσης, τους βαθμούς οικονομικής ελευθερίας τους προκειμένου να αντέξουν μέσα στο επόμενο αρκετά δύσκολο διάστημα που τις περιμένει. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δε φαίνεται να έχει λάβει μια τέτοια δέσμευση ως αντιστάθμισμα από την πλευρά της κυβέρνησης. Ωστόσο, αυτό σε συνδυασμό με τη μείωση του πραγματικού διθέσιμου εισοδήματος των πολιτών εξαιτίας της παρατεταμένης αλλά και εκτεταμένης ακρίβειας δημιουργεί εύλογο προβληματισμό, κυρίως στις εμπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες επιθυμούν ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα παραμένει δυσεπίλυτο και η συνέχει φαντάζει ιδιαιτέρως δύσκολη.