Γαλλία: Υπερψήφιση νομοσχεδίου για δήμευση κληρονομιών των υπερ-πλουσίων

«Σε μια Γαλλία που χαρακτηρίζεται από ένα διαρκώς αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα, η Εθνοσυνέλευση υιοθέτησε τον ‘φόρο Zucman’ το βράδυ της Πέμπτης, 20 Φεβρουαρίου», μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP). Πρόκειται για έναν ελάχιστο φόρο στα περιουσιακά στοιχεία των λεγόμενων υπερ-πλουσίων, τον οποίο πρότεινε στο Σώμα το κόμμα των Οικολόγων «για να καταπολεμηθεί η δημοσιονομική αδικία», κατά τους εισηγητές. Ωστόσο αποδοκιμάστηκε από το κυβερνητικό στρατόπεδο ως «δημευτικό» των περιουσιών Γάλλων πολιτών.

Η αντιπολίτευση εμπνεύστηκε τη ρηξικέλευθη πρόταση νόμου από το έργο του Γάλλου καθηγητή Οικονομικών Γκαμπριέλ Ζικμάν, συνεργάτη του οικονομολόγου Τομά Πικετί που έγινε παγκοσμίως διάσημος από το ευπώλητο βιβλίο που εξέδωσε με τίτλο «Το Κεφάλαιο στον 21ο Αιώνα». Ο Ζικμάν είναι βοηθός καθηγητής στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, καθηγητής στην Οικονομική Σχολή του Παρισιού και διευθυντής του Φορολογικού Παρατηρητηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αντιπολίτευση εμπνεύστηκε τη ρηξικέλευθη πρόταση νόμου από το έργο του Γάλλου καθηγητή Οικονομικών Γκαμπριέλ Ζικμάν, συνεργάτη του οικονομολόγου Τομά Πικετί

Η πρόταση του ηλικίας 39 ετών οικονομολόγου προς την κυβέρνηση της Γαλλίας συνίσταται στην καθιέρωση μιας επιπλέον φορολογικής επιβάρυνσης των πλουσιότερων φορολογουμένων στη χώρα με ποσοστό μόλις 0,01%, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εισφέρουν τουλάχιστον το 2% του πλούτου τους στον κοινό κορβανά και να φθάσει έτσι η εισφορά τους στο μέσον όρο του συνόλου των πολιτών. Το διδακτορικό εξάλλου που είχε υποστηρίξει στο Paris School of Economics ο Ζικμάν είχε τον τίτλο «Φοροδιαφυγή, Διάβρωση Φορολογικής Βάσης και Μεταφορά Κερδών στους Φορολογικούς Παραδείσους».

«Τεράστιο βήμα μπροστά»

«Ένα τεράστιο βήμα μπροστά!», ήταν το ενθουσιώδες σχόλιο του Ζικμάν στο κοινωνικό δίκτυο Χ μετά την υιοθέτηση της ιδέας του από τη γαλλική Κάτω Βουλή. Για «ένα τεράστιο βήμα» το οποίο έκανε η Γαλλία, «που θα μπορούσε να εμπνεύσει και άλλες χώρες», μίλησε από το βήμα της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης η εισηγήτρια της πρότασης νόμου, βουλευτής των Οικολόγων Εύα Σας.

Θυμίζοντας ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας έφθασε στο 6,1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το 2024, «δηλαδή πολύ πάνω από το ποσοστό 3% που ανέχονται οι Βρυξέλλες», η γαλλίδα βουλευτής διευκρίνισε ότι στόχος είναι «να εισαγάγουμε μια ελάχιστη δικαιοσύνη στο φορολογικό σύστημα, με τους υπερπλούσιους να συνεισφέρουν αναλογικά με το εισόδημά τους σχεδόν το ήμισυ των φορολογικών εισφορών που συλλέγει σε απόλυτο αριθμό το κράτος από όλους τους υπόλοιπους φορολογούμενους».

«Καταδρομική επιχείρηση»

Το εντυπωσιακό της όλης υπόθεσης είναι η μεθόδευση των Οικολόγων και των άλλων κομμάτων του Λαϊκού Μετώπου, το οποίο ας σημειωθεί ότι είναι βαθειά διασπασμένο μετά την στήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος στον προϋπολογισμό της νέας Κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού.

Ο νέος νόμος για την φορολόγηση των υπερ-πλουσίων εγκρίθηκε μέσα στα άγρια μεσάνυχτα της περασμένης Πέμπτης προς Παρασκευή με 116 ψήφους υπέρ και 39 κατά – ενώ το Σώμα συγκροτείται από 577 βουλευτές. Το νόμο στήριξαν οι βουλευτές της Αριστεράς και καταψήφισαν οι 39 των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση και οι οποίοι έτυχε να βρίσκονται στην Εθνοσυνέλευση αυτή την ώρα – οι συνάδελφοί τους δεν πρόλαβαν να ειδοποιηθούν για να σπεύσουν να καταψηφίσουν. Οι βουλευτές της Ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης (της Μαρίν Λεπέν), που ήταν παρόντες, απείχαν από την ψηφοφορία.

«Τέρμα αυτά που ξέρατε»

Η θετική ψήφος της Εθνοσυνέλευσης δεν σημαίνει βέβαια ότι η επίμαχη πρόταση θα γίνει και νόμος του γαλλικού κράτους. Στην Άνω Βουλή, τη Γερουσία, ασφαλώς θα σημάνει συναγερμός προκειμένου να καταψηφιστεί από την Κεντροδεξιά πλειοψηφία. Η εισηγήτρια Έυα Σας δεν τρέφει αυταπάτες. Ωστόσο έσπευσε να στείλει urbi et orbi το μήνυμα ότι «τελείωσε η φορολογική ασυλία για τους δισεκατομμυριούχους».

«Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε ότι η Ιζαμπέλ, γιατρός σε δημόσιο νοσοκομείο, πληρώνει περισσότερους φόρους αναλογικά με το εισόδημά της από τον Μπερνάρ Αρνό;

Ότι ο Καρίμ ο φούρναρης φορολογείται αναλογικά περισσότερο από τους κληρονόμους της Κοκό Σανέλ; Και ότι ο Ταό, ο σιδηροδρομικός υπάλληλος, εισφέρει στα κοινά περισσότερο από τη Φρανσουάζ Μπετανκούρ;», ρώτησε από το βήμα της Εθνοσυνέλευσης η βουλευτής των Οικολόγων Κλεμαντίν Οτέν.

«Με τη συνεισφορά αυτή, που αφορά περίπου 1.800 Γάλλους πολίτες, μπορούμε να εισφέρουμε στα ταμεία του γαλλικού κράτους από 15 έως 25 δισ. ευρώ ετησίως», δήλωσε η Οτέν. Για να συμπληρώσει ότι «πρόκειται για ένα σημαντικό ποσό, το οποίο χρειαζόμαστε ιδιαίτερα αυτές τις εποχές, για τη λειτουργία και τον εκσυγχρονισμό των δημοσίων υπηρεσιών μας και για να προετοιμάσουμε την οικολογική μετάβαση».

Το ζήτημα της άνισης κατανομής των φορολογικών βαρών στους Γάλλους έθιξε βέβαια και η εισηγήτρια της πρότασης νόμου Εύα Σας, η οποία μίλησε για «σχήματα φορολογικής βελτιστοποίησης που έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν οι πλουσιότεροι φορολογούμενοι», ιδιαίτερα μέσω εταιρειών χαρτοφυλακίου. «Κάποιοι εμφανίζονται να κερδίζουν πολύ λιγότερα εισοδήματα από όσα στην πραγματικότητα απολαμβάνουν. Και ως εκ τούτου πληρώνουν πολύ λιγότερο φόρο από όσο κανονικά θα τους αναλογούσε», είπε η γαλλίδα βουλευτής, παραβιάζοντας βέβαια ανοικτές θύρες.

«Βοήθεια, μας δημεύουν!»

Μπορεί εν τέλει το όλο εγχείρημα των Οικολόγων να μην αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα, αλλά σε επικοινωνιακό επίπεδο ήταν απόλυτα επιτυχημένο στο μέτρο που επανέφερε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας το ζήτημα της φορολογικής δικαιοσύνης σε μια συγκυρία πολύ κρίσιμη, καθώς η κυβέρνηση πασχίζει να πείσει τους Γάλλους φορολογούμενους να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη – ή να ξεχάσουν κάποιες οικονομικές παροχές και δικαιώματα – για να αποφύγουν τα χειρότερα.

Και τα χειρότερα είναι η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας τους και η συνεπαγόμενη αύξηση του κόστους δανεισμού της, μια εξέλιξη που θα ζημιώσει όλους τους φορολογούμενους. Εξαιρουμένων βέβαια των υπερ-πλουσίων, που έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τη φορολογική τους έδρα στο Μονακό και σε άλλους, πιο μακρινούς κι απρόσιτους για τον μέσο άνθρωπο «παραδείσους».

Μεγάλη επιτυχία όμως θεώρησαν οι εισηγητές την ψήφιση του «φόρου Zucman» και επειδή… κατατρομοκράτησε την κυβερνητική πλειοψηφία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αρμόδια για τον Προϋπολογισμό υπουργός Αμελί ντε Μοντσαλέν (ανήκει στην παράταξη «Αναγέννηση» του προέδρου Μακρόν) έκανε λόγο για μια «πρόταση δημευτική των περιουσιών» και εν τέλει αναποτελεσματική. Διότι αν γινόταν του κράτους, «θα πυροδοτούσε αυτομάτως την έξοδο χιλιάδων ευκατάστατων νοικοκυριών από τη χώρα και μαζί με τα νοικοκυριά τη μεταφορά σημαντικών κεφαλαίων από τη Γαλλία στο εξωτερικό».