ΕΚΤ: Αποφάσεις για τη διαχείριση δανείων και επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης

Εκτός από τα μέτρα που αφορούν στην νομισματική πολιτική και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κατέληξε σε μια σειρά αποφάσεων κατά τις τελευταίες συνεδριάσεις του, τις οποίες έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα 26 Ιουνίου.

Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης

Ειδικότερα, στις 26 Μαΐου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση σχετικά με τον εκτοκισμό των πλεοναζόντων αποθεματικών και ορισμένων καταθέσεων.

Η τροποποίηση περιλαμβάνει λειτουργικές πτυχές όσον αφορά τη διαχείριση των δανείων και επιχορηγήσεων που παρέχονται μέσω του έκτακτου προγράμματος στήριξης NextGenerationEU (NGEU) της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, η ΕΚΤ θα ανοίξει δύο λογαριασμούς για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: στον έναν θα τηρούνται τα προληπτικά ταμειακά διαθέσιμα του NGEU που είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της επιτυχούς διαχείρισης των πληρωμών του NGEU και ο άλλος θα λειτουργεί ως «λογαριασμός μετάβασης» μέσω του οποίου θα εκταμιεύονται οι επιχορηγήσεις προς τα κράτη μέλη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιστρέφει στην ΕΚΤ τα λειτουργικά έξοδα που σχετίζονται με την εν λόγω υπηρεσία.

Επιπλέον, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι τα κεφάλαια που τηρούνται στον ειδικό λογαριασμό προληπτικών ταμειακών διαθεσίμων του NGEU έως και τα 20 δισεκ. ευρώ θα εκτοκίζονται με βάση το υψηλότερο εκ του επιτοκίου της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων ή επιτοκίου 0% και, επομένως, μέχρι το όριο αυτό θα εξαιρούνται από την εφαρμογή αρνητικών επιτοκίων. Τα ποσά που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο των 20 δισεκ. ευρώ για το οποίο ισχύει η εξαίρεση θα εκτοκίζονται με το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων. Το NGEU αναμένεται να παράσχει οικονομική ενίσχυση έως 750 δισεκ. ευρώ με τη μορφή δανείων και επιχορηγήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς τα πληττόμενα κράτη μέλη.

Τροποποίηση της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2014/31 σχετικά με συμπληρωματικά προσωρινά μέτρα όσον αφορά τις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος

Στις 2 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο εξέδωσε την κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2021/975 (ΕΚΤ/2021/26) που τροποποιεί την κατευθυντήρια γραμμή ΕΚΤ/2014/31 σχετικά με συμπληρωματικά προσωρινά μέτρα όσον αφορά τις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος και την καταλληλότητα των ασφαλειών. Με την τροποποίηση εφαρμόζεται η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της 10ης Δεκεμβρίου 2020 όσον αφορά τη διάρκεια των μέτρων χαλάρωσης των κριτηρίων καταλληλότητας των ασφαλειών. Παρατείνεται η ρητή ημερομηνία παύσης ισχύος των διατάξεων βάσει των οποίων διατηρείται η καταλληλότητα ορισμένων εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων και εκδοτών που πληρούσαν τα κριτήρια καταλληλότητας στις 7 Απριλίου 2020, από τις 29 Σεπτεμβρίου 2021 στις 30 Ιουνίου 2022. Οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος θα συμμορφώνονται με την κατευθυντήρια γραμμή από τις 30 Σεπτεμβρίου 2021.

Αλλαγές στα υφιστάμενα πλαίσια πρόσθετων δανειακών απαιτήσεων

Στις 10 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε τη δυνατότητα περαιτέρω παράτασης κατά έξι μήνες (από τις 30 Ιουνίου στις 31 Δεκεμβρίου 2021) της περιόδου εντός της οποίας θα γίνονται αποδεκτές από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες νέες εγγυήσεις χορηγούμενες στο πλαίσιο εκτεταμένων κρατικών/δημόσιων συστημάτων εγγυήσεων σχετιζόμενων με τον κορωνοϊό (COVID-19) για δανειακές απαιτήσεις που κρίνονται κατάλληλες εντός των προσωρινών πλαισίων πρόσθετων δανειακών απαιτήσεων. Αυτή η απόφαση συμβαδίζει με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παρατείνει το προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για περίοδο έξι μηνών ακόμη, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021.

Μακροπροληπτική πολιτική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα

Απάντηση του Ευρωσυστήματος στη δημόσια διαβούλευση της ΕΑΚΑΑ σχετικά με το πλαίσιο για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς της ΕΕ

Στις 23 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε την απάντηση του Ευρωσυστήματος στη δημόσια διαβούλευση της ΕΑΚΑΑ σχετικά με το πλαίσιο για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς της ΕΕ. Το έγγραφο θα είναι προσεχώς διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ.

Υποδομές της αγοράς και πληρωμές
Ετήσια έκθεση για το TARGET – 2020

Στις 20 Μαΐου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε γνώση της ετήσιας έκθεσης για το TARGET – 2020, η οποία δημοσιεύθηκε στη συνέχεια στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ. Η έκθεση παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις ροές πληρωμών μέσω του TARGET2, τις επιδόσεις του και τις κύριες εξελίξεις που σημειώθηκαν το 2020. Περιλαμβάνει επίσης επτά πλαίσια σχετικά με θέματα ιδιαίτερης σημασίας το 2020, συγκεκριμένα την εξέλιξη των ροών πληρωμών μέσω του TARGET2 και τον αντίκτυπο του κορωνοϊού (COVID-19), τη θέσπιση μέτρων πανευρωπαϊκής προσβασιμότητας στην υπηρεσία διακανονισμού άμεσων πληρωμών μέσω TARGET (TARGET Instant Payment Settlement – TIPS), τις συνέπειες του Brexit στις ροές πληρωμών μέσω του TARGET2, τα πλεονεκτήματα των μηχανισμών εξοικονόμησης ρευστότητας στο TARGET2, τα προφίλ πληρωμών των συμμετεχόντων στο TARGET2, μείζονα συμβάντα στο TARGET2 το 2020 και το έργο ενοποίησης TARGET2/TARGET2-Securities (T2S) και τις μελλοντικές υπηρεσίες διακανονισμού σε συνεχή χρόνο (real-time gross settlement – RTGS).

Εξελίξεις στον διακανονισμό μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων μέσω TIPS

Στις 11 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι η λειτουργία διακανονισμού μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων στην υπηρεσία TIPS είναι συμβατή με τους στρατηγικούς στόχους του Ευρωσυστήματος. Τον Οκτώβριο του 2020 ξεκίνησαν εργασίες με σκοπό να εξεταστεί η δυνατότητα της υπηρεσίας TIPS για διακανονισμό μεταξύ διαφορετικών νομισμάτων, όταν η ΕΚΤ και η Sveriges Riksbank ανακοίνωσαν ότι θα διερευνούσαν από κοινού κατά πόσον η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα μπορούσε να επεξεργάζεται συναλλαγές μεταξύ ευρώ και κορώνας Σουηδίας. Το επόμενο βήμα είναι να καθοριστεί ένα πιθανό λειτουργικό υπόδειγμα και το σχετικό νομικό πλαίσιο. Η υπηρεσία TIPS αναμένεται να παρέχει διακανονισμό άμεσων πληρωμών σε κορώνες Σουηδίας από τον Μάιο του 2022, όταν η Sveriges Riksbank θα ενσωματωθεί σε αυτήν. Οι άμεσες πληρωμές σε κορώνες Δανίας θα μπορούσαν επίσης να είναι διαθέσιμες από τον Νοέμβριο του 2025, όταν προγραμματίζεται να ενσωματωθεί η Danmarks Nationalbank. Περισσότερες λεπτομέρειες παρέχονται στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ στην ενότητα που παρουσιάζει τις τελευταίες εξελίξεις στις πληρωμές και τις αγορές.

Οικονομικές καταστάσεις του T2S για το 2020

Στις 17 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε τη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων του T2S για το οικονομικό έτος 2020 και έλαβε γνώση της σχετικής γνωμοδότησης του εξωτερικού ελεγκτή. Με τη δημοσίευση αυτών των καταστάσεων εκπληρώνεται η υποχρέωση σύμφωνα με τη συμφωνία πλαίσιο για το T2S και ενημερώνονται οι πελάτες του T2S και τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και το ευρύ κοινό, για την οικονομική κατάσταση του T2S. Τα έγγραφα είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ.

Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ

Τροποποίηση του κανονισμού της ΕΚΤ για την υποβολή εποπτικών αναφορών σχετικά με χρηματοοικονομική πληροφόρηση

Στις 14 Μαΐου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο δεν διατύπωσε αντίρρηση σε πρόταση του Εποπτικού Συμβουλίου να εκδώσει τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/943 (ΕΚΤ/2021/24) που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/534 για την υποβολή εποπτικών αναφορών σχετικά με χρηματοοικονομική πληροφόρηση (ΕΚΤ/2015/13) (κανονισμός FINREP της ΕΚΤ). Η τροποποίηση ήταν αναγκαία προκειμένου να επικαιροποιηθούν οι παραπομπές στις νομικές πράξεις της ΕΕ που αναφέρονται στον κανονισμό FINREP της ΕΚΤ και να εξασφαλιστεί η συμβατότητα προς τις αλλαγές στις εν λόγω πράξεις (π.χ. στον προσφάτως εκδοθέντα εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/451 της Επιτροπής όσον αφορά την υποβολή εποπτικών αναφορών από τα ιδρύματα και στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/876 που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013). Η τροποποιημένη νομική πράξη της ΕΚΤ εφαρμόζεται από τις 28 Ιουνίου 2021.

Προσωρινή μη συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΑΤ σχετικά με το φάσμα σεναρίων που χρησιμοποιούνται σε σχέδια ανάκαμψης

Στις 18 Μαΐου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο δεν διατύπωσε αντίρρηση σε πρόταση του Εποπτικού Συμβουλίου να γνωστοποιήσει στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) ότι, για τα σημαντικά ιδρύματα υπό την άμεση εποπτεία της, η ΕΚΤ θα σταματήσει προσωρινά να συμμορφώνεται με τμήματα των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΑΤ σχετικά με το φάσμα σεναρίων που χρησιμοποιούνται σε σχέδια ανάκαμψης (EBA/GL/2014/06) ενώ θα ακολουθεί στοχευμένη προσέγγιση όσον αφορά τα υποβαλλόμενα σχέδια ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει ότι το 2021 η ΕΚΤ δεν θα απαιτεί από τα σημαντικά ιδρύματα να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τρία σενάρια στα σχέδια ανάκαμψής τους, όπως προβλέπεται στις κατευθυντήριες γραμμές. Αντ’ αυτού, υπό τις συνθήκες της συνεχιζόμενης πανδημίας COVID-19, η ΕΚΤ θα καλέσει τις τράπεζες να επικεντρωθούν στα στοιχεία του σχεδίου ανάκαμψης που είναι καίριας σημασίας όσον αφορά τον βαθμό ετοιμότητας για κατάσταση κρίσης και να υποβάλουν δύο σενάρια (συστημικό και ιδιοσυγκρασιακό) που θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού για τις τράπεζες.

Απόφαση σχετικά με την παράταση της προσωρινής εξαίρεσης ορισμένων ανοιγμάτων έναντι κεντρικών τραπεζών από το μέτρο του συνολικού ανοίγματος λόγω της πανδημίας COVID-19

Στις 9 Ιουνίου 2021 το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι συμφωνεί με το Εποπτικό Συμβούλιο ότι συνεχίζουν να συντρέχουν «έκτακτες περιστάσεις» που επιτρέπουν την παράταση της προσωρινής εξαίρεσης ορισμένων ανοιγμάτων έναντι κεντρικών τραπεζών από τον δείκτη μόχλευσης προκειμένου να στηριχθεί η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι της άποψης ότι η συνθήκη των έκτακτων περιστάσεων που δικαιολογούν την προσωρινή εξαίρεση συνεχίζει να ισχύει για τη ζώνη του ευρώ συνολικά. Τη γνώμη αυτή του Διοικητικού Συμβουλίου σχετικά με τη νομισματική πολιτική ακολούθησε απόφαση της ΕΚΤ υπό την εποπτική της αρμοδιότητα – η απόφαση ΕΚΤ/2021/27 σχετικά με την προσωρινή εξαίρεση ορισμένων ανοιγμάτων έναντι κεντρικών τραπεζών από το μέτρο του συνολικού ανοίγματος λόγω της πανδημίας COVID-19 και την κατάργηση της απόφασης (ΕΕ) 2020/1306 – με την οποία επιτρέπεται στις σημαντικές τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της να εξαιρούν ορισμένα ανοίγματα έναντι κεντρικών τραπεζών από τον δείκτη μόχλευσης μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022. Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ για την τραπεζική εποπτεία.