Στην «κλίνη» των (γεω)πολιτικών αντιθέσεων

Χαμηλούς τόνους επέλεξε να τηρήσει το Κρεμλίνο αναφορικά με την αναβολή χορήγησης άδειας λειτουργίας του Nord Stream 2 από τις ρυθμιστικές Αρχές της Γερμανίας, αποπνέοντας την αίσθηση της βεβαιότητας ότι ο αγωγός – η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου – αργά ή γρήγορα θα λειτουργήσει. Παράλληλα, η Μόσχα επιχειρεί να αποσυνδέσει την υπόθεση αυτή από την εν εξελίξει ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και ειδικά τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, που γίνονται ήδη αισθητές στις τσέπες εκατομμυρίων καταναλωτών, πυροδοτώντας και τον πληθωρισμό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου απάντησε με ένα κατηγορηματικό «απολύτως όχι» στην ερώτηση εάν η απόφαση της Γερμανίας υποκρύπτει κάποιο σοβαρό πολιτικό ζήτημα. «Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν όντως συγκεκριμένα πρωτόκολλα, το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο της Ευρώπης. Η εταιρεία είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε όλες τις απαιτήσεις που απορρέουν από την ισχύουσα νομοθεσία, έτσι ώστε το έργο αυτό, που είναι σημαντικό για όλους, να ξεκινήσει να λειτουργεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα», είπε ο Ντμίτρι Πεσκόφ.

Αντιδρούν οι Πράσινοι

Δεν χωράει αμφιβολία, ωστόσο, ότι οι τελευταίες εξελίξεις έχουν και πολιτική διάσταση. Και μάλιστα, τόσο εσωτερική, με βάση τις ισορροπίες στο πολιτικό της Γερμανίας, όσο και ευρωπαϊκή.

Οσον αφορά το πρώτο, είναι μάλλον σαφές ότι η ευθύνη για την οριστική απόφαση αναφορικά με ένα έργο που έχει προκαλέσει μεγάλες τριβές και θεωρείται στρατηγικής σημασίας μετατίθεται στη νέα κυβέρνηση, η οποία αναμένεται να ορκιστεί ως το τέλος του έτους. Κι αυτό διότι οι Πράσινοι, οι οποίοι έχουν επανειλημμένως εκφράσει την αντίθεσή τους με τον Nord Stream 2, απαιτούν να έχουν λόγο πριν αρχίσει η ροή αερίου – πιέζοντας, παράλληλα, ώστε αυτό (όπως και η ατομική ενέργεια) να χαρακτηριστεί ως «μη βιώσιμο» και καθαρό στο πλαίσιο του προγράμματος της νέας κυβέρνησης.

Σε επίπεδο Ευρώπης, επίσης, δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο το γεγονός ότι η απόφαση των Γερμανών για «πάγωμα» της διαδικασίας αδειοδότησης συμπίπτει χρονικά με τον νέο γύρο όξυνσης στις σχέσεις της ΕΕ με τη Μόσχα. Μια εξέλιξη που έχει να κάνει και με τα όσα συμβαίνουν στα σύνορα της Πολωνίας με τη Λευκορωσία (οι Ευρωπαίοι θεωρούν τον Λουκασένκο «μαριονέτα» του Πούτιν), αλλά και στην Ανατολική Ουκρανία, όπου η συγκέντρωση ισχυρών ρωσικών δυνάμεων στην άλλη πλευρά των συνόρων κάνει πολλούς να μιλάνε για επικείμενη στρατιωτική εισβολή.

«Τρίζουν τα δόντια»

Πρακτικά, όλα δείχνουν ότι το Βερολίνο δέχθηκε ότι πρέπει να «τρίξει τα δόντια» στον Πούτιν, υποχωρώντας στις πιέσεις των εταίρων του. Ετσι, αν και ουδείς αναμένει ότι ο αγωγός θα μείνει εσαεί άδειος, πληροφορίες από τη Γερμανία αναφέρουν ότι η τελική απόφαση ενδέχεται τελικώς να καθυστερήσει μέχρι τον Μάρτιο ή και τον Απρίλιο του 2022. Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, πρακτικά ο φετινός χειμώνας θα πρέπει να «βγει» με τις προμήθειες από τους υπάρχοντες αγωγούς, με τους Ευρωπαίους να πιέζουν διαρκώς την Gazprom να αυξήσει τις ποσότητες που διοχετεύει μέσω αυτών.

Οσο για την απάντηση που δίνει η Μόσχα – την οποία επανέλαβε χθες και ο Πεσκόφ -, πρόκειται για καθαρά εμπορικό ζήτημα, που πρέπει να διευθετηθεί σε συνεργασία με την Gazprom, επισημαίνοντας ότι η εταιρεία εκπληρώνει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα συμβόλαια τα οποία έχει υπογράψει με την ΕΕ. Οι Βρυξέλλες, ωστόσο, απαντούν ότι δεν είναι λογικό οι Ρώσοι να διαβεβαιώνουν πως είναι έτοιμοι να γεμίσουν με αέριο τον Nord Stream 2 και να το στείλουν άμεσα στις ευρωπαϊκές αγορές, αλλά να αδυνατούν να αυξήσουν τις ποσότητες μέσω του Yamal και των υπόλοιπων υφιστάμενων αγωγών.