Το πρόσωπο των ημερών

Λίγες είναι οι θέσεις σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που προκαλούν τόση συζήτηση διεθνώς όσο αυτή του Γερμανού Υπουργού Οικονομικών. Ο λόγος είναι απλός. Αυτός (μιας και μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει καμία Γερμανίδα ΥΠΟΙΚ) είναι υπεύθυνος όχι μόνο για την μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά από αυτόν εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και οι σημαντικότερες αποφάσεις για την οικονομία της ΕΕ. Η συζήτηση που ξεκίνησε με την έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης κορυφώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα με την απόφαση του συνασπισμού, οι Φιλελεύθεροι (FDP) να αναλάβουν το ΥΠΟΙΚ και την ανακοίνωση στη συνέχεια ότι Υπουργός θα είναι –όπως και αναμενόταν- ο αρχηγός του κόμματος, Κρίστιαν Λίντνερ (Christian Lindner). Αμέσως, και διεθνώς και στη χώρα μας, γράφτηκαν πολλά για την επιλογή του συγκεκριμένου προσώπου, με τη συζήτηση να επικεντρώνεται στις απόψεις του περί δημοσιονομικής πειθαρχίας. Στην Ελλάδα, πολλοί θυμήθηκαν, μάλιστα, την αυστηρή στάση που τήρησε ο Λίντνερ απέναντι στις φτωχότερες χώρες και την κριτική που ασκούσε στην τότε γερμανική κυβέρνηση για τα πακέτα διάσωσης.  

Πώς τοποθετείται όμως ο Λίντνερ απέναντι στις σημερινά ζητήματα; 

Ένα από τα βασικότερα θέματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει είναι ο ολοένα αυξανόμενος πληθωρισμός, ο οποίος αυξήθηκε μέσα στον Νοέμβριο στη Γερμανία πάνω από 5% για πρώτη φορά μετά το 1992. Με ένα άρθρο τους στη γερμανική Zeit, ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς (JosephStiglitz) και ο ιστορικός Άνταμ Τουζ (Adam Tooze), στράφηκαν πριν από μερικές εβδομάδες απέναντι στην –τότε φημολογούμενη- επιλογή του Λίντνερ ως ΥΠΟΙΚ, χαρακτηρίζοντας την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική ως ακατάλληλη και εκτός χρόνου και μάλιστα, ως τον σημαντικότερο κίνδυνο για την ευρωπαϊκή δημοκρατία σήμερα. Επιπλέον, σχολίασαν τις πολιτικές του Λίντνερ ως «συντηρητικά κλισέ μίας άλλης εποχής», τα οποία προωθούνται από μία μειοψηφία βόρειων κρατών. Ο Λίντνερ απάντησε μέσω Instagram πως οι αριστεροί οικονομολόγοι υπέρ του χρέους επιθυμούν τον πληθωρισμό, την ώρα που αυτός αποτελεί κίνδυνο και ωθεί τους πολίτες χωρίς ακίνητη περιουσία στη φτωχοποίηση. Επιπλέον, ο νέος ΥΠΟΙΚ εξέφρασε τον φόβο του, πως εάν η ΕΚΤ εγκλωβιστεί στη δημοσιονομική πολιτική των υπερχρεωμένων χωρών, των οποίων τα ομόλογα αγοράζει σε μεγάλο βαθμό, δεν θα μπορέσει να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό. Στόχος του ίδιου, όπως δήλωσε και στον Spiegel, είναι ο περιορισμός του δημοσίου χρέους και η διατήρηση μίας σταθερής οικονομίας. 

Τα σταθερά οικονομικά είναι ο στόχος του, όμως, και για την οικονομία της Ευρωζώνης. Η συμφωνία της νέας κυβέρνησης ορίζει ως στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη του Συμφώνου Σταθερότητας, το οποίο μέχρι τώρα έχει αποδειχθεί αρκετά ευέλικτο. Όσον αφορά τον κοινό δανεισμό που έγινε λόγω της πανδημίας, τονίζει σε συνομιλία του με το Politico ότι βρίσκεται απέναντι στην καθιέρωσή του και στη δημιουργία μίας δημοσιονομικής ένωσης, αλλά δεν θα έκλεινε το δρόμο σε έναν ακόμα εφάπαξ δανεισμό, εάν αυτός ήταν απαραίτητος. Επιπλέον, φαίνεται έτοιμος να συζητήσει προτάσεις για την αξιοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην προσπάθεια τόνωσης της οικονομίας. Τέλος, έχει δηλώσει πως η πρόταση για αύξηση του ορίου χρέους από το 60% στο 100% του ΑΕΠ των κρατών είναι άξια συζήτησης.  

Η πολιτική των σταθερών οικονομικών που επιθυμεί να ακολουθήσει είναι, επομένως, ξεκάθαρη και επιβεβαιώνεται και στη συμφωνία του νέου συνασπισμού, όπου ανάμεσα σε άλλα θα επανέλθει το 2023 και το γνωστό συνταγματικό φρένο χρέους. Για τον ίδιο, η σταθερή δημοσιονομική πολιτική, μαζί με την ενεργοποίηση των ιδιωτικών κεφαλαίων, στην οποία αποδίδει τη μέγιστη σημασία, παίζουν σημαντικό ρόλο στην προσέλκυση επενδύσεων. Επιθυμία του είναι να δοθούν αρκετά ερεθίσματα σε ιδιώτες, ώστε να επενδύσουν σε μεγάλα έργα, όπως αυτά που σχετίζονται με την κλιματική μετάβαση και την ψηφιοποίηση του κράτους και που αποτέλεσαν κεντρική προεκλογική του υπόσχεση. Τέλος, όπως είχε πει και προεκλογικά και κατάφερε να πείσει και τα άλλα δύο κόμματα του συνασπισμού, δεν θα υπάρξουν ούτε νέοι φόροι, αλλά ούτε και αυξήσεις φόρων. 

Η ατζέντα του Λίντνερ, και πλέον του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, περιλαμβάνει λοιπόν, την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ευνοεί την ιδιωτική πρωτοβουλία και επιζητεί την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων με στόχο την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της Γερμανίας. Καθώς η πορεία της γερμανικής οικονομίας, ιδιαιτέρως στην μεταπανδημική εποχή, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά και λόγω του ρόλου του Γερμανού ΥΠΟΙΚ στην Ευρωζώνη, ο Κρίστιαν Λίντνερ αποτελεί δικαιολογημένα το πρόσωπο των ημερών.