Ρωσία: Ζητούμενο η ενότητα ΗΠΑ και Ευρώπης στο ζήτημα των ενεργειακών κυρώσεων

Το μπλόκο των ΗΠΑ στις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία δεν θα πετύχει πολλά, αν δεν ακολουθήσουν και άλλες χώρες. Η Ρωσία παράγει περίπου το 10% του παγκόσμιου πετρελαίου και οι εξαγωγές αργού και υποπροϊόντων αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας της. Όμως, το να πλήξει κανείς την τσέπη της για την εισβολή στην Ουκρανία απαιτεί πολύ μεγαλύτερη συνεργασία.

Η Ρωσία παράγει 10,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και υποπροϊόντων την ημέρα. Από την ποσότητα αυτή εξάγει περίπου 4,3 εκατ. βαρέλια αργού και 2,7 εκατ. υποπροϊόντων ημερησίως. Η ποσότητα αυτή απέφερε περίπου 180 δισ. δολάρια στη ρωσική οικονομία το 2021, με τις εξαγωγές φυσικού αερίου να αποφέρουν επιπλέον ένα τρίτο της τιμής αυτής. Ο περιορισμός τους λοιπόν μπορεί να επιφέρει αρκετή ζημιά στη Ρωσία ώστε να την αναγκάσει να ξανασκεφτεί τους στόχους της στην Ουκρανία.

Η ίδια η Αμερική εισάγει λιγότερο από ένα εκατ. βαρέλια πετρελαίου και σχετικών προϊόντων από τη Ρωσία ημερησίως ή αλλιώς το 8% των εισαγόμενων υγροποιημένων καυσίμων. Αυτό καταλήγει κυρίως σε διυλιστήρια που έχουν κατασκευαστεί για φτηνότερο αργό. Το ρωσικό αργό ήταν ένα φτηνό και σχετικά εύκολο υποκατάστατο του πετρελαίου που παλαιότερα ερχόταν από τη Βενεζουέλα.

Οι αγορές ωστόσο της Ευρώπης και της Ασίας είναι πολύ πιο σημαντικές για τη Ρωσία, καθώς αναλογούν αντιστοίχως στο 60% και το 35% των εξαγωγών της σε αργό, σύμφωνα με στοιχεία του The Oxford Institute for Energy Studies. Οι περιοχές αυτές είναι επίσης μεγαλύτεροι αγοραστές ρωσικών υποπροϊόντων πετρελαίου, όπως και φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου είναι πολύ δυσκολότερο για τις περιοχές αυτές και κυρίως για την Ευρώπη να ακολουθήσουν το εμπάργκο. Αν και το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε επίσης πετρελαϊκό εμπάργκο, ο πρόεδρος Μπάιντεν παραδέχτηκε πως πολλοί διεθνείς σύμμαχοι των ΗΠΑ δεν μπορούν να ακολουθήσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Γερμανία, όπου ο υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως ένα εμπάργκο θα προκαλούσε χάος.

Βέβαια, το πετρέλαιο είναι ένα εμπόρευμα, όπου η ζήτηση και η προσφορά του είναι σταθερή σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο. Και οι traders έχουν προεξοφλήσει πιθανές περικοπές στις ρωσικές εξαγωγές, κάτι που έχει αυξήσει τις τιμές για τους καταναλωτές.

Η νορβηγική Rystad Energy υποστήριξε πως ένα πλήρες ευρωπαϊκό και αμερικανικό εμπάργκο θα εκτόξευε τις τιμές στα 200 δολάρια το βαρέλι. Η Σαουδική Αραβία έχει δυνατότητα περίπου 2 εκατ. βαρελιών επιπλέον παραγωγής, ενώ τυχόν άρση των κυρώσεων κατά του Ιράν θα μπορούσε να προσθέσει στις αγορές επιπλέον 1 εκατ. βαρέλια. Επίσης η συζήτηση που έχει ανοίξει για άρση και των κυρώσεων κατά της Βενεζουέλα θα μπορούσε να βοηθήσει τα αμερικανικά διυλιστήρια. Όμως, καμία από τις κινήσεις αυτές δεν είναι διασφαλισμένη. Και μπορεί να μην είναι ούτε δημοφιλείς, αλλά ούτε εφικτές, καθώς μέλη του Κογκρέσου, όπως ο Γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ έχουν ήδη αρχίσει να διαμαρτύρονται.

Ο συντονισμός Ευρώπης και Αμερικής στο μέτωπο των κυρώσεων προς την ρωσική κεντρική τράπεζα ήταν εντυπωσιακός. Όμως, στο ζήτημα του πετρελαϊκού κλάδου η ενότητα… τους διαφεύγει.

REUTERS BREAKINGVIEWS