Η εξέλιξη του ΟΑΕΠ σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό οργανισμό, στην κορυφή της ατζέντας του ΥΠΕΞ

Αυτό το διάστημα συζητείται το προτεινόμενο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών για τη μετατροπή του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) σε Ανώνυμη Εταιρία Ελληνική Εταιρία Εξαγωγικών Πιστώσεων.

Οι Οργανισμοί Εξαγωγικών Πιστώσεων προσφέρουν χρηματοδότηση και ασφάλιση για τη διευκόλυνση των εξαγωγικών εταιρειών, προκειμένου αυτές να δραστηριοποιηθούν με επιτυχία στις διεθνείς αγορές. Ο ελληνικός ΟΑΕΠ παρουσίαζε βασικές ανεπάρκειες στην κάλυψη των αναγκών των Ελλήνων εξαγωγέων. Ο εκσυγχρονισμός του άλλωστε σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό οργανισμό, ήταν πάγιο αίτημα τόσο του ΣΕΒ, όσο και όλων των εξαγωγικών φορέων της χώρας.

Μετά την επιτυχή αναδιοργάνωση του Οργανισμού Enterprise Greece, σειρά είχε η ανάδειξη της σημασίας της ασφάλισης των εξαγωγικών πιστώσεων, η οποία πρέπει να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα ενίσχυσης της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι την τελευταία 15ετία έχει σχεδόν διπλασιαστεί το ποσοστό του παγκόσμιου εμπορίου υπό ασφαλιστική κάλυψη εξαγωγικών πιστώσεων (φτάνοντας το 13% της αξίας του παγκόσμιου εμπορίου).

Από την τοποθέτηση του ΣΕΒ στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων, διαφαίνονται τέσσερα κρίσιμα σημεία που αφορούν το Ν/Σ, για την περαιτέρω ενίσχυση των εξαγωγών.

Πρώτον κρίνεται θετικό ότι η αναδιαμόρφωση του ΟΑΕΠ γίνεται με βάση τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και με ιδιαίτερη  έμφαση στο νέο επιχειρηματικό μοντέλο και τα προσφερόμενα προϊόντα του. Με στόχο την προσαρμογή στις απαιτήσεις και προκλήσεις ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου εξωτερικού περιβάλλοντος, ο ΟΑΕΠ πρέπει να μπορεί ταυτόχρονα να καλύπτει τις ανάγκες των ΜμΕ, που εξάγουν μικρότερες ποσότητες και των μεγάλων παικτών, που καλύπτουν το μεγαλύτερο ποσοστό των εξαγωγών.

Δεύτερον, η μετατροπή του Οργανισμού σε Ανώνυμη Εταιρεία θα βελτιώσει τα θέματα διακυβέρνησης. Είναι σημαντικό ότι ο Οργανισμός εφεξής θα λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας με τις ευελιξίες που αυτή προσφέρει. Αυτό είναι ουσιαστικό όσον αφορά τους σύγχρονους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, όπως εσωτερικός έλεγχος, οικονομικός έλεγχος από εξωτερικούς ελεγκτές, νέοι κανονισμοί προμηθειών κτλ. Ωστόσο, από μόνη της η μετατροπή σε Α.Ε. δεν λύνει τα προβλήματα διοίκησης. Χρειάζεται μια νέα εμπορική και διοικητική λογική με κανόνες της αγοράς, για να ανταπεξέλθει ο ΟΑΕΠ στις ανάγκες της.

Τρίτον, κρίνεται θετικό ότι μέσα από τη βελτίωση της οργανωτικής του δομής αλλά και τη διεύρυνση των εργασιών του, ο νέος ΟΑΕΠ θα είναι σε θέση να προσφέρει ένα ευέλικτο portfolio προϊόντων και χρηματοπιστωτικών εργαλείων, ώστε να ανταποκρίνεται άμεσα στα αιτήματα των εξαγωγέων και στις προκλήσεις της εγχώριας (όπως η έλλειψη ρευστότητας) και διεθνούς αγοράς (όπως τα φαινόμενα προστατευτισμού και οι συνθήκες παγκόσμιας εμπορικής κρίσης λόγω πανδημίας). Είναι σημαντικό ότι θα μπορεί να παρέχει εφεξής εγγύηση, ασφάλιση μαζί με χρηματοδότηση (κάτι που δεν γίνεται τώρα) αλλά και συμβουλευτικές υπηρεσίες στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Επίσης, θα πρέπει να υποστηρίζει και το κομμάτι των επενδύσεων.

Τέλος, παραμένει χωρίς λύση ένα διαχρονικό θέμα των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Δεν περιλαμβάνεται στο Ν/Σ, ενώ θα έπρεπε, το πάγιο αίτημα απαλλαγής της εισφοράς 0,60% του Ν128/75, για τα δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες μέσω του  προγράμματος «Εξωστρέφεια» του ΟΑΕΠ, σε συνδυασμό με την προχρηματοδότηση εξαγωγών για αγορά πρώτων και βοηθητικών υλών και υλικών συσκευασίας. Είναι μεγάλης σημασίας, τα επόμενα προγράμματα να μην περιλαμβάνουν την κράτηση υπέρ τρίτων, χωρίς όφελος για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.  Επιπλέον, η αποδοχή της πρότασης, θα δώσει ώθηση στον κύκλο εργασιών του ΟΑΕΠ, θα μειώσει τις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου ως προς τις τράπεζες και θα δώσει ρευστότητα με χαμηλότερο κόστος.

Για να φύγει η χώρα μπροστά ακόμα ταχύτερα, απαιτείται συνεχής και ισχυρή στήριξη των εξαγωγών, να διατηρήσουμε δηλαδή το εξαιρετικό μομέντουμ που έχουμε τα τελευταία χρόνια και να ενισχύσουμε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Σημαντική διάσταση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του εξωστρεφούς επιχειρείν, είναι η ενδυνάμωση των κρατικών μηχανισμών που συνδράμουν στην εξαγωγική διαδικασία.

Η Βίκυ Μακρυγιάννη είναι Senior Advisor ExportReady του ΣΕΒ