Γαλλία: «Με πληροφόρησαν ότι μπλόκαραν τους λογαριασμούς μου επειδή είμαι Ρωσίδα»

Ένα φαινόμενο που τις τελευταίες εβδομάδες έχει πάρει διαστάσεις στη Γαλλία αποκαλύπτει ο ρεπόρτερ του «Figaro» Ζιλιέν Ντασουά. Ο γαλλικός τραπεζικός τομέας – κατονομάζονται τρεις μεγάλοι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στη λιανική τραπεζική – με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν βάλει στο στόχαστρό τους αδιακρίτως τους ρωσικής καταγωγής κατοίκους στη χώρα. Τους Ρώσους αλλά και τους… Λευκορώσους!

Έτσι, αρνούνται να τους ανοίξουν νέο λογαριασμό ή ακόμα μπλοκάρουν τις τραπεζικές τους συναλλαγές. Τους απαγορεύουν ακόμα και να πληρώσουν τους λογαριασμούς του ρεύματος ή του τηλεφώνου μέσω διαδικτυακής εντολής. Κάποιες φορές δίχως να δίνουν καμία εξήγηση στους πελάτες τους. Άλλες με το πρόσχημα της καταγωγής τους και των γενικών κυρώσεων κατά του καθεστώτος Πούτιν.

«Λόγω της πολιτικής κατάστασης»

«Καθώς πλησίαζε το τέλος του μήνα, μου είχαν απομείνει μόνο 31 ευρώ στον τρεχούμενο λογαριασμό μου και ως εκ τούτου ήθελα να μεταφέρω χρήματα σ’ αυτόν από το λογαριασμό ταμιευτηρίου μου», δηλώνει στο «Figaro» η Αναστάζια, 31 ετών. Στο διαδικτυακό χώρο της τράπεζάς της, Société Générale, εμφανίζεται η ένδειξη «σφάλμα συναλλαγής», με τη νεφελώδη και ακατάληπτη αιτιολογία της «ένστασης μη καταβεβλημένων πιστώσεων».

«Τηλεφώνησα αμέσως στον τραπεζικό σύμβουλό μου, ο οποίος με παρέπεμψε στον διευθυντή του υποκαταστήματος. Μου είπε ότι οι συναλλαγές μου είχαν μπλοκαριστεί επειδή ήμουν Ρωσίδα, δεδομένης της πολιτικής κατάστασης. Και ότι η μόνη λύση ήταν, να πάω στα κεντρικά γραφεία της τράπεζας για να διευθετηθεί η εκκρεμότητα», εξηγεί η Αναστάζια που ζει και εργάζεται νόμιμα δυόμιση χρόνια στη Γαλλία.

«Ήταν πολύ συγκλονιστικό για μένα αυτό που συνέβη», είπε η νεαρή γυναίκα μη μπορώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά της, όπως γράφει ο ρεπόρτερ του «Figaro», που παρεμπιπτόντως είναι μια κεντροδεξιά, συντηρητική εφημερίδα και σίγουρα δεν προωθεί τις απόψεις των όποιων οπαδών του «ρωσικού κόμματος», που ενδεχομένως υπάρχουν και στη Γαλλία.

«Λόγω γεωπολιτικών γεγονότων»

Ανάλογα συναισθήματα «ταπείνωσης και υποτίμησης» δήλωσε ότι ένοιωσε η ηλικίας 28 ετών Κάτια, όταν έλαβε γραπτό μήνυμα από τον τραπεζικό σύμβουλό της ότι «λόγω γεωπολιτικών γεγονότων, είμαστε υποχρεωμένοι να σεβαστούμε τους κανονισμούς για τους λογαριασμούς πελατών ρωσικής καταγωγής». Ο υπάλληλος εξήγησε στην επιστολή του ότι «μέχρι νεωτέρας, όλες οι μεταφορές πιστώσεων στους λογαριασμούς σας πρέπει να περάσουν από τον έλεγχο του καταστήματος».

Η Λένα είναι 63 ετών Γαλλορωσίδα, επί δεκαετίες κάτοικος Γαλλίας κάτοχος και της υπηκοότητας. Είχε ανάλογη μεταχείριση από την τράπεζά της, τη CIC και πήγε να ζητήσει εξηγήσεις. «Ο διευθυντής του καταστήματος ένιωθε άβολα. Μου είπε ότι βρίσκονται σε μια λεπτή κατάσταση, γιατί έχω μεν τη γαλλική υπηκοότητα αλλά είμαι ρωσικής καταγωγής. Ως εκ τούτου πρέπει να επικυρώνουν χειροκίνητα όλες τις οικονομικές συναλλαγές που κάνω».
Τραπεζική… στρατικοποίηση

Πρόκειται για κανονικά καψόνια. Για «καταχρηστικές» και «αυθαίρετες» πρακτικές, όπως απεφάνθη ο πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση των Χρηστών Τραπεζών (France Conso Banque), Μισέλ Γκιγιό. Στα κοινωνικά δίκτυα, πάντως, πολλαπλασιάζονται οι μαρτυρίες από θύματα ανάλογων καψονιών – θύματα ρωσικής καταγωγής εννοείται. Και καταγγέλλονται ως αυτουργοί αυτής της «τραπεζικής στρατικοποίησης» κυρίως η Société Générale, αλλά επίσης και η BNP Paribas και η Crédit Mutuel/CIC.

Αν βεβαίως οι φοιτητές και απλοί εργαζόμενοι Ρώσοι, ακόμα και όσοι έχουν διπλή (ρωσική και γαλλική) υπηκοότητα καταγγέλλουν καψόνια, πώς να γλιτώσουν όσοι εργάζονται στο ρωσικό ειδησεογραφικό τηλεοπτικό δίκτυο στη Γαλλία RT France, που είναι ένας εκ των κεντρικών αξόνων της προπαγάνδας του Κρεμλίνου. Την περασμένη Τετάρτη η επικεφαλής της RT France Ξένια Φεντόροβα κατήγγειλε ότι «η Société Générale μπλόκαρε τους ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς πολλών Ρώσων συνεργατών του καναλιού στη Γαλλία, στους οποίους η επιχείρηση καταθέτει κάθε μήνα τους μισθούς τους».

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Figaro», έχει ήδη δημιουργηθεί στα κοινωνικά δίκτυα μια ομάδα θυμάτων των πρακτικών αυτών, που αριθμεί ήδη περισσότερα από 1.000 μέλη. Τα θύματα αυτά των διακρίσεων εκ μέρους των τραπεζών ετοιμάζουν ομαδικές προσφυγές στη γαλλική Δικαιοσύνη, ενώ ήδη από την περασμένη Δευτέρα μια δημόσια διαμαρτυρία στην ιστοσελίδα Change.org υπέγραψαν περισσότερα από 2.000 άτομα.

Οι «τραπεζικοί κανονισμοί»

Οι τράπεζες από την πλευρά τους αρνούνται οποιαδήποτε διάκριση σε βάρος Ρώσων υπηκόων. Η Société Générale, που είναι η πλέον στοχοποιημένη, διαβεβαίωσε τον «Figaro» ότι δεν μπλοκάρει ούτε κλείνει λογαριασμούς ατόμων που δεν υπόκεινται σε ευρωπαϊκές κυρώσεις. Η τράπεζα αποδίδει τις περιπέτειες των Ρώσων πελατών της στους «τραπεζικούς κανονισμούς, που απαιτούν την επαλήθευση των δεδομένων των πελατών».

Η Société Générale παραδέχεται ότι διενεργούνται πιο εκτεταμένοι έλεγχοι αυτή τη στιγμή, λόγω των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας που πρέπει να εφαρμόσουν τα ευρωπαϊκά τραπεζικά ιδρύματα. Ως εκ τούτου οι έλεγχοι αυτοί μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσουν σε «καθυστερήσεις ή μπλοκαρίσματα, αν ο πελάτης δεν έχει ενημερώσει τα προσωπικά του δεδομένα».

Η BNP Paribas υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει διαφορετική μεταχείριση μεταξύ των πελατών με αφορμή οποιαδήποτε εθνικότητά τους. «Συνεχίζουμε να ασκούμε το καθήκον μας της συνεχούς εποπτείας, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τις κανονιστικές υποχρεώσεις που ισχύουν για όλα τα τραπεζικά ιδρύματα», προσθέτει η τράπεζα.

«Επικοινωνιακό το ζήτημα»

Η Γενική Διεύθυνση του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών προβάλλει ανάλογα επιχειρήματα. «Σε ό,τι αφορά τις μεταφορές χρημάτων, το ισχύον καθεστώς κυρώσεων ευλόγως συνεπάγεται ενισχυμένη εποπτεία εκ μέρους των τραπεζών», εξηγεί η Διεύθυνση. «Το πρόβλημα μπορεί να έγκειται στην έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των τραπεζικών οργανισμών και των Ρώσων πελατών τους, οι οποίοι μερικές φορές μένουν μόνοι, αντιμέτωποι με τα ερωτηματικά και τους φόβους τους», αναφέρει η «Le Figaro».

«Η τράπεζά μου απλώς δηλώνει άγνοια για το μπλοκάρισμα του λογαριασμού μου. Διαπίστωσα ότι το πρόβλημα πρέπει να λυθεί από τα κεντρικά γραφεία της στο Παρίσι. Μου είπαν ότι θα με ενημερώσουν σχετικά, ότι ίσως χρειαστούν κάποιες ημέρες. Όταν ζητώ εξηγήσεις για την αναστάτωση αυτή δεν μου δίνουν καμία απάντηση», δηλώνει η ηλικίας 27 ετών Ιρίνα, που ζει και εργάζεται στη γαλλική επαρχία. «Φυσικά όλο αυτό προκαλεί προβλήματα στην καθημερινότητά μου, γιατί εισπράττω και δεν μπορώ να διαχειριστώ τον μισθό μου, ενώ πρέπει να πληρώσω το ενοίκιο, το λογαριασμό του ρεύματος κ.λπ. Πώς να πληρώσω χωρίς λεφτά;», αναρωτιέται.

Μπάχαλο γενικώς

Είναι μακροσκελέστατο το ρεπορτάζ της γαλλικής εφημερίδας, που φιλοξενεί δεκάδες μαρτυρίες για καψόνια όχι μόνο σε Ρώσους αλλά και σε Λευκορώσους υπηκόους, όπως είναι ο Αντρέι, 26 ετών, από τον οποίο η τραπεζική του σύμβουλος τού ζήτησε να υποβάλει νέα βεβαίωση πληρωμής από τον εργοδότη του για να ξεμπλοκάρει το λογαριασμό του. Όσο για την ηλικίας 23 ετών Αλεξάνδρα, απευθύνθηκε με το Γάλλο σύζυγό της σε δικηγόρο και πιστεύει ότι χάρη σ’ αυτόν λύθηκε το πρόβλημα. Αφού βέβαια έστειλαν στην τράπεζα αντίγραφο της κάρτας παραμονής της στη Γαλλία και πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας.

Τα «μικτά» ζευγάρια θα υπέθετε κανείς ότι θα είχαν λιγότερα προβλήματα με τις γαλλικές τράπεζες. Και όμως, όπως φαίνεται πρόβλημα απέκτησαν ξαφνικά όσοι Γάλλοι συμβιώνουν με Ρώσους ή Ρωσίδες. «Μετά την περιπέτειά μου στη Société Générale, απευθυνθήκαμε με το σύζυγό μου στη BNP Paribas για να ανοίξουμε κοινό τραπεζικό λογαριασμό. Αρνήθηκαν! Απάντησαν ότι λόγω της πολιτικής κατάστασης δεν μπορούν να ανοίξουν λογαριασμό όταν ένας εκ των συνδικαιούχων είναι ρωσικής καταγωγής», δήλωσε η Αλεξάνδρα.

«Ο,τιδήποτε σχετίζεται σήμερα με τη Ρωσία φαίνεται να τρομάζει τις γαλλικές τράπεζες», γράφει ο «Figaro». Ο Αντουάν, Γάλλος πάππου προς πάππου, μπορεί να το μαρτυρήσει αυτό. Ο νεαρός άνδρας, ο οποίος στο παρελθόν εργάστηκε επί τρία χρόνια στο Γαλλικό Πανεπιστημιακό Κολλέγιο της Μόσχας, συνάντησε αρνήσεις και «περίεργες σιωπές» από γαλλικές τράπεζες, όταν ζήτησε να ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό για τον σύλλογο «Βοήθεια σε Ρώσους φοιτητές», που είχε σκοπό να δημιουργήσει.

Το νόμιμο, το ηθικό και το μπάχαλο

«Ένας από τραπεζίτες, μού είπε ότι το πρόβλημα είναι η ρωσική πλευρά», λέει ο Αντουάν. «Μα πρόκειται για μια απολύτως νόμιμη πρακτική», ενίσταται η Φλοριάν Ντεσμπό, δικηγόρος στη Λυών με ειδίκευση στο Τραπεζικό Δίκαιο. «Οι τράπεζες μπορούν ελεύθερα να αρνηθούν να ανοίξουν λογαριασμό, δεν χρειάζεται να αιτιολογήσουν την απόφασή τους», εξηγεί.

Έχουν επαρκώς αναλυθεί και παρ’ ημίν οι έννοιες του νομίμου και του ηθικού, καθώς επίσης και η μη-ταύτισή τους. Στην περίπτωση των γαλλικών τραπεζών φαίνεται πως παρεμβάλλεται όμως και μια παράμετρος τελείως αδιανόητη, που γενικεύει το «μπάχαλο». Διότι ο Μισέλ Γκιγιό της Ένωσης France Conso Banque κατήγγειλε ότι μπροστά σε κλειστές πόρτες τραπεζών έχουν βρεθεί και… Ουκρανοί πρόσφυγες στη Γαλλία! Κάτι που απέρριψε κατηγορηματικά η BNP Paribas, η οποία διακηρύσσει ότι έχει για τους Ουκρανούς «κανονικά ανοιχτούς λογαριασμούς, σε όλες τις περιοχές της χώρας, από την έναρξη της πολεμικής σύγκρουσης».

Μια χώρα-καταφύγιο

Η Γαλλία είναι μια κατ’ εξοχήν δημοκρατική χώρα με ανεκτική, πολυπολιτισμική κοινωνία. Ένα από τα πιο φιλόξενα καταφύγια για τους πολιτικούς και πολεμικούς πρόσφυγες και για κάθε λογής κατατρεγμένους από όλο τον κόσμο και κυρίως από την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική. Εκατομμύρια μετανάστες από το 19ο αιώνα ακόμη έχουν βρει εργασία και στέγη στη χώρα αυτή, που έγινε η νέα πατρίδα τους.

Ρώσοι εμιγκρέδες μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, Ισπανοί Δημοκρατικοί μετά την επικράτηση του Φράνκο, Χιλιανοί, Αργεντίνοι και άλλοι φυγάδες από τις μεταπολεμικές «μπανανίες» της Λατινικής Αμερικής και ασφαλώς Έλληνες αυτοεξόριστοι, όταν ξέσπασε η δικτατορία των συνταγματαρχών. Αναρωτιέται όμως κανείς αν το 1974 Τούρκοι με κάρτα παραμονής και εργασίας στη Γαλλία είχαν μετά την εισβολή του «Αττίλα» στην Κύπρο παρόμοια μεταχείριση από τις τράπεζες ή άλλους θεσμούς μ’ αυτή που έχουν σήμερα οι Ρώσοι.

(Η γαλλική εφημερίδα σημειώνει ότι έχει στη διάθεσή της τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας των προσώπων που αναφέρονται στο ρεπορτάζ)